سال گذشته۱۷۱ نفر در سیستان و بلوچستان اعدام شده اند 

کانال تلگرام حال وش در گزارش سالانه 1402,خود با در نظر داشتن عالی ترین مصداق موارد نقض حقوق بشر که سلب حق حیات و بازداشت شهروندان بوده است، این موضوع را در حوزه بررسی وضعیت حقوق بشر مردم بلوچ، که بدلایل حساسیت موضوع و مراحل تحلیل و آنالیز آن با تاخیر بیشتر از دو ماه منتشر شده، اساس گزارش خود قرار داده است. در این گزارش کشته شدگان و بازداشتیان در دسته های زیر تقسیم شده اند تا بهتر و دقیق تر مورد بررسی قرار بگیرند:

زندانیان اعدام شده

کشته شدگان در اثر شلیک ماموران نظامی
و افراد مسلح ناشناس

سوختبران کشته شده

بازداشت شدگان

مجموعه حال وش در طول سال 1402 مجموعا در چهار حوزه مشخص شده، توانسته آمار 871 شهروند کشته شده و 273 شهروند بازداشتی بلوچ را ثبت نماید که در مجموع 1,144 نفر می باشند که تفکیک آنها به شرح زیر است:

شهروندان اعدام شده
171 نفر

شهروندان کشته شده در اثر شلیک ماموران و افراد مسلح ناشناس 334 نفر

شهروندان سوختبر کشته شده
366 نفر

شهروندان بازداشت شده 273 نفر

با توجه به ضعف زیرساخت ها و تبعات امنیتی برای انجام دادن فعالیت رسانه ای آزاد در ایران، مشکلات مختلفی پیش روی فعالیت حرفه ای و تاثیرگذار وجود دارد. ما مطابق با ظرفیت خود تلاش کرده ایم حداقل در حوزه نقض حق حیات شهروندان بلوچ وقایع موجود در طول سال 1402 را مستند سازی بکنیم. اما با این وجود اذعان میکنیم با توجه به محرومیت تاریخی بلوچستان و ضعف زیرساخت ها این آمارها صرفا شامل آندسته از وقایعی است که توسط حال وش مستند سازی شده است و از اینرو برآورد ما این است که این آمارها میتواند در برخی از این حوزه های یاد شده بسیار بیشتر از این میزان باشد.

قابل ذکر است در طول سال
1402, مجموعه حال وش در انعکاس مسائل مردم بلوچ در سطح جهان فعالیت
های مناسبی را انجام
داده است که از جمله آنها همکاری مستمر و مثمر ثمر در تهیه گزارش با “سازمان های عالی حقوق بشر از جمله
ساز مان دیده بان حقوق
بشر” ، “سازمان عفو بین الملل”
” و هم اکنون “کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل در مورد سرکوب معترضان در ایران” داشته و به شکل تخصصی دارد. علاوه بر این پیشتر در اوج اعتراضات سراسری سال 1401 مجموعه حال وش نقش پررنگی در تهیه گزارشات شبکه های خبری
بزرگ جهان پیرامون موارد نقض نقض حقوق بشر در بلوچستان داشته است.

بخش حقوق بشر مجموعه حال وش موفق شده است آمار 171 تن از شهروندان زندانی بلوچ که در طول سال 1402 در 27 زندان مختلف در سطح ایران اعدام شده اند را ضمن ثبت کردن تا حدودی مستند سازی بکند.

بررسی ها نشان میدهد عمده ترین دلیل اعدام این شهروندان “جرایم مرتبط با مواد مخدر” بوده است به صورتی که این دلیل به تنهایی حدود 76 درصد از علت بروز تمام اعدام ها را در برمیگیرد. پس از این مورد به ترتیب “قصاص نفس با 19 درصد و اتهامات سیاسی 2 درصد” از عمده ترین دلایل اعدام زندانیان بلوچ در سال 1402 بوده اند.

از جمله موارد قابل توجه در میان آمار اعدامیان که میتوان به آن اشاره کرد
دو فرد اعدام شده در زمان ارتکاب جرم کمتر از 18 سال سن داشته اند و به اصطلاح کودک مجرم بوده اند.

چهار تن از اعدام شدگان زن بوده اند که دو تن از آنها در ذیل مواد مخدر و دو تن دیگر حکم قصاص اعدام شده است.

بسیاری از خانواده ها و بستگان اعدام شده در گفتگو با حال وش رای صادر شده اعدام را زیر سئوال برده و گفته اند که بستگان آنها این اتهامات را نپذیرفته اند. برخی از این افراد مدعی شده اند عزیزان آنها ناخواسته و به صورتی که اطلاعی نداشته اند در موقعیت جرم قرار گرفته اند. مخصوصا در بحث جرائم مواد مخدر قربانیان از وجود مواد جاسازی شده در خودرو یا محموله خودرو اطلاعی نداشته اند و صرفا برای دریافت مبلغ کرایه این در حال جابجایی خودرو یا محموله ای بوده اند.

تفکیک جرایمی که در ذیل آن زندانیان اعدام شده اند:

جرایم مرتبط به مواد مخدر: 133 نفر
قصاص نفس: 34 نفر
اتهام سیاسی-امنیتی: 4 نفر

پراکندگی اعدام ها در زندان های مختلف:
این افراد اعدام شده در 27 زندان مختلف در سطح استان سیستان و بلوچستان و کشور اعدام شده اند. 27 درصد از تمام اعدام های شهروندان بلوچ در زندان مرکزی زاهدان و 17 درصد زندان بیرجند و زندان کرمان با 11 درصد صورت گرفته است. زندان مرکزی زاهدان بزرگترین زندان استان سیستان و بلوچستان است. که پیوسته موارد مکرری از نقض حقوق بشر از آن منتشر میشود.

آمار اعدام شهروندان بلوچ به تفکیک زندانها:

1_زندان زاهدان: 47
2_زندان ایرانشهر: 4
3_زندان سراوان: 1
4_زندان چابهار: 1
5_زندان زابل: 5
6_زندان خاش: 1
7_زندان کرمان: 20
8_زندان بم: 1
9_زندان کهنوج: 6
10_زندان جیرفت: 6
11_زندان بیرجند: 29
12_زندان بندرعباس: 11
13_زندان میناب: 2
14_وکیل آباد مشهد: 12
15_زندان تربت جام: 1
16_زندان اصفهان: 7
17_زندان یزد: 3
18_زندان قم: 1
19_زندان عادل آباد شیراز: 4