ترامپ و جایزه صلح نوبل – سینا پدرام

نشریه ژورنال شماره ۱۱۳۶– فایل پی دی اف – ویژه تلفن همراه

انجمن خانواده‌های گروگان‌های اسرائیلی روز دوشنبه ۷ اکتبر – ۱۴ مهر در نامه‌ای به کمیته نوبل در نروژ خواستار اعطای جایزه صلح نوبل به دونالد ترامپ به دلیل «تلاش‌هایش برای آزادی گروگان‌ها و پایان جنگ غزه» شد.

خواستی که اعضای این انجمن مطرح کرده‌اند، اگرچه برای بسیاری شوک‌آور و حتی غیرقابل قبول است، اما از منظر احساسی قابل درک است. خانواده‌هایی که عزیزانشان در بند حماس هستند، در جستجوی کورسویی از امید، به هر ریسمانی چنگ می‌زنند. در نگاه این خانواده‌ها، ترامپ – با تمام تاریخ ضد ازادیخواهی، فاشیستی و همدستی با جنایتکاری چون نتانیاهو در قتل‌عام مردم غزه دارد – می‌تواند ناجی فرزندان و بستگان گروگان گرفته‌شان باشد. این موضع‌گیری، بیش از آنکه تحلیل سیاسی باشد، واکنشی انسانی به رنج مداوم است.

بااین‌حال، اگر کمیته نوبل بخواهد به چنین درخواستی پاسخ مثبت دهد، بار دیگر مشروعیت جایزه صلح نوبل را زیر سؤال خواهد برد. تجربه نشان داده که این کمیته در سال‌های گذشته بیش از آنکه به واقعیت‌های میدانی و عملکرد عملی در جهت صلح توجه کند، تحت‌تأثیر فشارهای سیاسی و کمپین‌های رسانه‌ای بوده است. اهدای نوبل صلح به چهره‌هایی چون باراک اوباما در ابتدای دوران ریاست‌جمهوری‌اش، نمونه‌ای از این روند است؛ تصمیمی که هنوز محل بحث و نقد است.

اما سرنوشت سیاسی دونالد ترامپ بیش از آنکه در سیاست خارجی یا حتی موفقیت در آزادی گروگان‌ها رقم بخورد، به عملکرد او در داخل آمریکا گره‌خورده است. سیاست‌های اقتصادی فاشیستی و ریاضت‌کشی اقتصادی، کاهش خدمات اجتماعی، اخراج‌های گسترده در نهادهای دولتی و جنگ مداوم با نهادهای مدنی و رسانه‌ها، و دستگیری مهاجران و پناهجویان و اخراج فوری آنها و عملکرد ضد زن و غیرقانونی کردن حق سقط جنین و ده‌ها سیاست ضداجتماعی دیگر، چهره‌ای غیرانسانی از او ترسیم کرده است. فاشیسم ترامپی نه‌تنها در قالب سرکوب داخلی بلکه در سطح جهانی نیز با نوعی جینگوئیسم اقتصادی و ملی‌گرایی تهاجمی سعی در احیای هژمونی روبه افول آمریکا دارد.

در این میان، چپ اجتماعی آمریکا – گرچه هنوز در حاشیه قدرت است – اما روز به روز قدرت بیشتری می‌گیرد. جنبش‌هایی که در قالب برنی سندرز، الکساندریا اوکازیو-کورتز و دیگران ظاهر شده‌اند، نماد این موج نو هستند که با تکیه بر عدالت اجتماعی، برابری اقتصادی و پایان‌دادن به نظامی‌گری، به آینده‌ای متفاوت برای سیاست آمریکا اشاره دارند؛ آینده‌ای که در آن، «صلح» معنایی فراتر از بازی‌های سیاسی خواهد داشت.