در دومین سالگرد7 اکتبر، پایان جنگ و یا آغازی دوباره برای ادامه جنگ؟! بهرام رحمانی

bahram.rehmani@gmail.com

امروز هفتم اکتبر، دومین سالگرد حمله غافلگیرکننده حماس به اسرائیل است. در پی این حمله بیش از ۱۲۰۰ شهروند اسرائیل کشته و ۲۵۱ نفر گروگان گرفته شدند. پس از آن، بلافاصله دولت اسرائیل جنگی تمام‌عیار و خونینی را در نوار غزه آغاز کرد که هم‌چنان ادامه دارد. براساس منابع بیمارستانی منطقه، تاکنون منجر به کشته شدن بیش از ۶۷ هزار فلسطینی شده است.
دومین سالگرد حمله 7 اکتبر 2023 حماس به جنوب اسرائیل، از راه رسید. حمله‌ای که نه تنها فلسطین و اسرائیل،‌ بلکه منطقه و جهان را وارد مرحله جدیدی از تحولات کرد. براساس گزاراشت مختلف در این حمله، 1143 نفر در اسرائیل، کشته شدند و 251 نفر هم به اسارت گرفته شدند. در این حادثه، بیش از یک هزار فلسطینی هم کشته شدند. هم‌زمان نسل‌کشی دولت و ارتش اسرائیل در غزه را شدیدا محکوم می‌کند.
در حمله ۷ اکتبر، شماری از غیرنظامیان اسرائیلی کشته شدند. بی‌تردید چنین اقدامی از سوی هر نیرو و دولتی صورت گیرد محکوم است و طبیعتا هر فرد و نیروی انسان‌دوست و آزادی‌خواه و ضدجنگ آن را با صدای بلند محکوم می‌کند.
اما حمله 7 اکتبر حماس، یک اتفاق ناگهانی و به قول معروف رعد و برقی در یک آسمان بی‌ابر نبود. ۷اکتبر واکنشی به 75 سال اشغالگری و کشتار مردم فلسطین توسط دولت اسرائیل و نتیجه درد و غم و خشم مردم فلسطین علیه دولت اسرائیل بود.
نوار غزه ۳۶۳ کیلومترمربع است. یعنی نصف شهر تهران. غزه از شمال و شرق توسط ارتش اسرائیل و از جنوب توسط ارتش مصر مسدود شده است. غرب غزه دریای مدیترانه قرار دارد که نیروی‌های دریایی رژیم صهیونیستی در آن مستقراند. دورتادور غزه یک دیوار امنیتی به ارزش یک میلیارد دلار ساخته‌شده که پیچیده‌ترین پروژه نهادهای نظامی اسرائیل به شمار می‌رود. این سازه شامل دیوار زیرزمینی مجهز به حسگر، حصار ۶ متری بالای زمین و یک مانع در دریا با تجهیزات نظارتی است. بالای زمین یک حصار ۶ متری ساخته شد که متصل به سامانه تسلیحاتی کنترل از راه دور می‌باشد. پشت این حصار نیز برج دیده‌بانی وجود دارد.

علاوه بر وضعیت پیچیده امنیتی غزه، دولت اسرائیل از سیستم‌های اطلاعات و امنیتی بسیار پیچیده‌ای بهره می‌برد که شرح کامل آن‌ها نیاز به نگارش مقاله دارد. موساد تنها یکی از این نهادهاست. یگان ۸۲۰۰ اسرائیل، یگانی است که نتانیاهو NSA را با آن مقایسه می‌کرد.NSA یا همان آژانس امنیت ملی آمریکا، یکی از پیشرفته‌ترین نهادهای اطلاعاتی جهان است.
نیروهای حماس، در چنین شرایطی، چگونه توانستند عملیات «طوفان الاقصی» را طراحی و هماهنگ کنند؟
در واقع اسرائیل و کابینه تندروی آن به ریاست نتانیاهو و با حضور چهره‌های افراط گرای ملی-‌مذهبی، به 7 اکتبر به‌عنوان یک فرصت نگاه کردند. فرصتی که می‌تواند برنامه‌های آن‌ها را علیه فلسطینی‌ها در غزه و کرانه باختری اجرایی کند. برنامه‌هایی که اجرای آن‌ها در شرایط غیرعادی، تقریبا غیرممکن بود.
اول ارتش اسرائیل به غزه حمله زمینی کرد. این اتفاق اولین بار بعد از 2005، یعنیبعد از 18 سال رخ داد. تندروهای اسرائیلی آرزوی حمله زمینی به غزه و اشغال نظامی دوباره این منطقه را داشتند که محقق شد. ارتش اسرائیل با کشیدن جاده «نتساریم» در وسط منطقه غزه، آن را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم کرده است. هم چیز حکایت از برنامه‌ریزی اسرائیل برای باقی‌ماندن طولانی مدت در غزه دارد.
علاوه بر این ارتش اسرائیل،‌ خط مرزی مصر-‌غزه را نیز اشغال کرد و در آن مستقر شد تا تنها مرز و نقطه تماس غزه با جهان خارج نیز از کنترل فلسطینی ها خارج شود و در دست اسرائیل باشد. حالا روی زمین، علاوه بر سه جهت شمال و شرق و غرب،‌ جنوب هم در اشغال و کنترل نظامیان اسرائیلی است.
هم‌چنین اسرائیل با استفاده از فرصت جنگ، همه مظاهر تمدن و امکانات زندگی و زیرساخت‌های حیات انسانی را در این منطقه نابود کرد. زیرساخت‌هایی که حتی در جنگ 1967 و اشغال آن نیز آسیب ندیده بودند. غزه هیچ گاه به‌مدت این دو سال در جنگ و زیرحملات همه‌جانبه زمینی دریایی و هوایی قرار نداشت.
در کنار این موارد، کابینه تندرو اسرائیل تلاش کرد ایده کوچ دادن اجباری اهالی غزه به سمت صحرای سینا مصر را اجرایی کند تا در عمل، هم مسئله غزه بسته شود و هم اسرائیل بتواند سرزمین غزه را بدون مردم آن اشغال و به خاک خود اضافه کند اما این طرح شکست خورد.
هم مقامات مصری با این طرح مخالفت کردند و مرزهای غزه را باز نکردند هم مردم غزه با وجود همه فشارها، کشتار و گرسنگی و …، به سمت مرزهای مصر فرار نکردند چرا که می دانند این رفتن، برگشتی ندارد و به مانند همه 7 میلیون فلسطینی که در جنگ‌های سابق مجبور به ترک کشورشان شدند دیگر نمی‌توانند به سرزمین خود بازگردند.
تلاش برای بازگشت شهرک‌سازی در غزه هم از دیگر برنامه‌های کابینه اسرائیل است که تاکنون البته عملی نشده اما وزیران تندرو کابینه اسرائیل به‌شدت به دنبال اجرای آن هستند. حتی همایش‌ها و برنامه‌های مشابه نیز برای پیش واگذاری خانه در غزه به اسرائیلی‌ها برگزار شده است.
ارتش اسرائیل در سال 2005 با ترک غزه،‌ همه شهرک‌های موجود در این منطقه را نیز تخلیه کرد اما حالا بازگشت شهرک‌سازی و شهرک‌نشینان اسرائیلی به غزه به‌طور جدی مطرح است تا اشغال این منطقه، نهادینه شود.
7 اکتبر و جنگ اسرائیل علیه آن، فرصتی را برای نابودی اقتصادی و زندگی در غزه بود که ارتش اسرائیل به خوبی ان را انجام داد.
7 اکتبر با همه آسیب‌هایی که به اسرائیل وارد کرد اما فرصت‌هایی را در مقابل کابینه تندرو اسرائیل برای اجرای برنامه‌های تاریک خود علیه فلسطینی‌ها و غزه فراهم کرد.
بعد از 7 اکتبر، دولت اسرائیل اسرائیل،‌ 2 میلیون و 400 هزار نفر مردم غزه را در باریکه تگ و کوچک و در منطقه ۳۶۰ کیلومتر مربعی محصور کرده و در این دوسال با بمباران‌های هوایی و زمینی زندگی عادی را از آن‌ها گرفته است. اکثر ساکنان امروز غزه،‌ دهه‌ها در جای جای فلسطین تاریخی که امروز اسرائیل آن را مرزهای رسمی خود می‌داند خانه و زندگی داشتند اما حالا مجبورند به‌عنوان آواره با حداقل امکانات در این منطقه محصور زندگی کنند.
از سوی دیگر، احتمالا هرگز سران حماس، کشته‌شدن ۱۲۰۰ نفر و به اسارت گرفته‌شدن ۵۰۰ نفر در حمله به اسرائیل را پیش‌بینی نمی‌کردند؟ چرا که اسرائیل در مرزهایش با فلسطین سپرهای دفاعی چند لایه به وجود آورده که عبور از آن‌ها بسیار سخت و غیرممکن بود. اما سئوال بزرگ این است که چرا در حمله 7 اکتبر نیروهای حماس، هزاران نیروی مرزی و دوربین‌ها و تیربارهای اتوماتیک راتش اسرائیل، هیچ عکس‌المللی نشان ندادند و اجازه دادند تا نیروی حماس وارد خاک اسرائیل شوند؟ آیا دولت اسرائیل منتظر چنین واقعی بود تا طرح‌های هولناک نظامی از پیش تعیین‌شده خود را علیه مردم غزه پیاده کند؟ در واقع این حمله، یک موقعیت استثنایی و طلایی به دست نتان‌یاهو نخست وزیر جنگ‌طلب و فاسد اسرائیل و ارتش و سایر نیروهای امنیتی این کشور داد.
آیا سران حماس، پیش‌بینی می‌کردند اسرائیل در واکنش، به حمله زمینی دست بزند و حدود 70 هزار نفر را در غزه بکشد؟ آیا پیش‌بینی دو سال جنگ و آوارگی و گرسنگی مردم غزه را می‌کردند؟ به احتمال زیاد نه!
احتمالا آن‌چه سران حماس درباره حمله به اسرائیل پیش‌بینی می‌کردند به مراتب کوچک‌تر از آن چیزی بود که در واقعیت رخ داد. آنان فکر می‌کردند در حمله 7 اکتبر با تلفات کم‌تر در دو طرف موفق می‌شوند تعدادی از نظامیان اسرائیلی را به اسارت بگیرند تا با زندانیان فلسطینی مبادله کنند. اما در عمل،‌ آن‌چه اتفاق افتاد، همه شرایط را تغییر داد.
سران حماس فکر می‌کردند در حمله‌ خود، بلافاصله با واکنش پیش‌بینی شده اسرائیل روبه‌رو می‌شوند. از جنس حملات فلسطینی‌ها و واکنش‌هایی که قبلا هم بارها و بارها بین فلسطین و اسرائیل وجود داشت.

مهم‌ترین سئوال این است که چرا نیروهای مرزی اسرائیلی واکنش سریع نشان ندادند؟!

دولت و ارتش اسرائیل، حتی هیچ راهی در برابر فلسطینی‌ها برای خروج از شرایط اشغال نگذاشته‌اند. در کرانه باختری و قدس شرقی که فلسطینی ها مثل غزه،‌ دست به اسلحه نبرده اند سرزمین آن‌ها هم‌چنان از سوی اسرائیل مصادره و اشغال می‌شود. هم‌چنان نظامیان اشغالگر اسرائیل در خیابان‌ها و کوچه‌های رام‌الله و جنین و بیت حانون در حرکت‌اند و دست به بازداشت و قتل و آزار و اذیت فلسطینی‌ها می‌کنند و به تحقیر آن‌ها ادامه می‌دهند.
در حملات اسرائیل به غزه در دو سال اخیر، نزدیک به 70 هزار نفر کشته شدند که به جز تعداد اندکی، بقیه غیرنظامیان هستند. اما کارشناساسن بین‌المللی می‌گویند این آمار بسیار کم‌تر از آمار واقعی جان‌باختگان فلسطینی است که در زیر آوار مانده‌اند. درصد بسیاری از جان‌باختگان هم زنان و کودکان هستند.
اولا ارتش اسرائیل، گرایش‌های نژادپرستانه و انسان‌ستیزانه‌ای در برابر فلسطینی‌ها دارد. در نتیجه از هر فرصتی برای کشتار حداکثری فلسطینی‌ها استفاده می‌کند.
دوما فشار حداکثری و تحمیل شرایط ناممکن برای زندگی است. یکی از ابزارهای فشار حداکثری به اهالی غزه، همین کشتار گسترده است.سوما تلاش برای کوچ دادن آن‌ها به صحرای سینا مصر یا وادار کردن آنان به فرار به سمت مصر است. ما در این دو سال دولت مصر، سفت و سخت مرز را بسته است.
نهایتا و از همه مهم‌تر، جنگ و وحشت و اشغال اسرائیل در فلسطین تاریخی در حدود 75 ساله دارد
مقاومت مردم فلسطین در برابر ضداشغالگری اسرائیل براساس محاسبه سود و زیان انسانی-‌مالی فعالیت نمی‌کند بلکه اساس آن بر پایه آزار و آسیب مستمر دولت اسرائیل است. در نتیجه کشتار دو سال اخیر اسرائیل در غزه‌(حدود 70 هزار کشته)‌ تاثیری در منع حملات بعدی سازمان‌های فلسطینی علیه اسرائیل نخواهد داشت.

قدس، اورشلیم و بیت المقدس هر سه نام یک شهر هستند
موضوع قدس یکی از مهم‌ترین، سخت‌ترین و پیچیده‌ترین موضوعات در مسئله فلسطین-‌اسرائیل است. اسرائیل، مدعی تعلق این شهر به‌طور کامل به خود است و آن را پایتخت خود می‌داند. تشکیلات خودگردان فلسطین، خواهان حاکمیت فلسطین بر بخش شرقی قدس است و آن را پایتخت خود می‌داند. سازمان حماس اما کل این شهر را متعلق به فلسطین و پایتخت فلسطین اعلام کرده است.
شهر قدس- اورشلیم- بیت المقدس، یکی از مقدس‌ترین شهرهای جهان برای پیروان سه دین اسلام، یهودیت و مسیحیت است. هم اکنون قسمت غربی و نو آن اسرائیلی یهودی نشین و قسمت شرقی‌(قدیمی) آن فلسطینی‌نشین است.
اسرائیل تقسیم شهر را قبول نمی‌کند و می‌گوید کل شهر پایتخت اسرائیل است. این شهر را به‌طور کامل بخشی از خاک خود و پایتخت خود اعلام کرده است گرچه سازمان ملل، آمریکا و اروپا قبول نمی‌کنند و این شهر را شهر تحت اشغال اسرائیل می‌دانند. اسرائیل به همه شهروندان ساکن آن شهروندی و گذرنامه داده است.
اسرائیل برای تغییر بافت بخش شرقی-فلسطینی نشین آن تلاش می کند که از جمله می توان به شهرک سازی در بخش شرقی اشاره کرد تا با افزایش تعداد یهودیان اسرائیلی در میان فلسطینی‌ها، بافت جمعیتی به سود یهودیان اسرائیلی تغییر کند و این بخش را به منطقه یهودی اسرائیلی تبدیل کند.
فشار بر فلسطینی‌ها برای ترک این منطقه از طریق‌های راه‌های مختلف از جمله تصرف خانه فلسطینی‌ها به دست اسرائیلی‌ها و بی‌خانمان شدن فلسطینی‌ها با هدف تغییر هویت و بافت جمعیتی فلسطینی‌ها ادامه دارد.
دلیل اصلی این‌که اکثر کشورها سفارتخانه‌های خود را در تل آویو مستقر کرده‌اند و نه قدس همین نکته است که آن‌ها حاکمیت و مالکیت اسرائیل بر قدس را قبول ندارند. اسرائیل تلاش جدی را برای ترغیب کشورها به انتقال سفارتخانه‌های خود از تل آویو به قدس رهبری می‌کند.
این شهر در جنگ 1967، میان کشورهای عربی و اسرائیل، به اشغال کامل اسرائیل درآمد و اسرائیل هم آن را بخشی از خاک خود اعلام کرد.
قدس هم‌زمان دو شهردار و دو استاندار و دو پرچم و دو آرم و نشان دارد. یکی فلسطینی و دیگری اسرائیلی. استاندار و شهردار فلسطینی قدس در این شهر مستقر نیستند.
اما دولت آمریکا تا قبل از ریاست جمهوری ترامپ، تل آویو را پایتخت آمریکا می‌دانست و شهر قدس را متعلق به اسرائیل نمی‌دانست. به همین دلیل سفارت آمریکا در اسرائیل در شهر تل آویو بود. آمریکا در شهر قدس یک کنسولگری داشت که مستقیم زیرمجموعه وزارت خارجه آمریکا در واشنگتن بود. این تنها کنسولگری دنیا بود که زیرمجموعه هیچ سفارتخانه‌ای نبود. این کنسولگری برای ارائه خدمات به ساکنان شهر قدس و فلسطینی‌ها از جمله در کرانه باختری استفاده می‌شد.
اما در دوره ریاست جمهوری نخست ترامپ، دولت او شهر قدس را به‌طور کامل به‌عنوان بخشی از خاک اسرائیل و پایتخت آن به رسمیت شناخت و سفارت آمریکا از تل آویو به قدس منتقل شد.

شهر غزه قبل از جنگ
باریکه غزه
شهر غزه بزرگ‌ترین شهر در منطقه غزه به شمار می‌آید. رفح و دیربلح، خان یونس و بیت حانون مهم‌ترین شهرهای منطقه غزه هستند. در منطقه غزه علاوه بر اهالی بومی، شمار زیادی از آوارگان فلسطینی از سایر نقاط سرزمین تاریخی فلسطین، در جنگ‌ها و درگیری‌های مختلف مجبور به ترک خانه و فرار به منطقه غزه شده‌اند. آن‌ها اکثرا در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند.
منطقه غزه تا قبل از جنگ فعلی، هم‌زمان با اسرائیل و مصر تعامل داشت و واردات انواع کالا از گذرگاه های مرزی با اسرائیل و مصر انجام می‌شد.
منطقه غزه در جنوب غربی سرزمین تاریخی فلسطین- اسرائیل است. منطقه‌ای به طول 41 کیلومتر و عرض 6 تا 12 کیلومتر و مساحت کل 360 کیلومتر مربع. جمعیت آن 2 میلیون و 400 هزار نفر است. این منطقه از شمال و شرق با اسرائیل همسایه است. از جنوب با مصر و غرب با دریای مدیترانه.
اسرائیل در دریا راه های دسترسی به غزه را بسته است. اهالی منطقه غزه تا قبل از جنگ اخیر از طریق چند گذرگاه‌ها با اسرائیل ارتباط داشتند و کالا و افراد جابه‌جا می‌شد. هم‌چنین روزانه چند هزار نفر از اهالی غزه برای کار وارد اسرائیل می‌شدند و شب‌ها بر می‌گشتند. غزه توسط دولت حماس اداره می‌شود. «حماس» مخفف «حزب جنبش مقاومت اسلامی فلسطین است که در سال 1987 بنیان نهاده شد.
ارتش اسرائیل در مرزهای زمینی و دریایی غزه به جز مرز غزه با مصر حضور دارد. تنها دسترسی مردم غزه به جهان خارج مرز غزه با مصر‌(صحرای سینا) است یعنی گذرگاه مرزی رفح. به مناطق اسرائیلی نزدیک غزه در زبان عربی «غلاف غزه» گفته می شود.
منطقه غزه در جنگ 1948 توسط مصر اشغال شد. در جنگ 1967 توسط ارتش اسرائیل اشغال شد. در سال 1994 در چارچوب پیمان صلح اوسلو، اداره غزه به دولت فلسطین‌(تشکیلات خودگردان) واگذار شد گرچه تعدادی از شهرک‌های اسرائیلی‌نشین و پایگاه‌های نظامی در منطقه غزه وجود داشت.
اسرائیل در دوره نخست وزیری اریل شارون در سال 2005، تصمیم گرفت به‌طور یک‌جانبه و بدون پیش شرط از منطقه غزه خارج شود و همه شهرک‌های اسرائیلی نشین و پایگاه‌های نظامی در این منطقه هم تخلیه شد. همه اسرائیلی‌های ساکن شهرک‌ها به دیگر مناطق خارج از غزه منتقل شدند. منطقه غزه به‌طور کامل در اختیار دولت فلسطین‌(تشکیلات خودگردان) قرار گرفت.
در سال 2006، انتخابات پارلمانی برگزار شد. حزب حماس پیروز و کابینه فلسطین را تشکیل داد. در نتیجه اختلاف میان دو حزب فلسطینی حماس و فتح و برکناری نخست وزیر حماس توسط رییس تشکیلات خودگردان، نیروهای حماس در سال 2007 با درگیری نظامی موفق به شکست نیروهای دولت فلسطین‌(تشکیلات خودگردان) و اخراج آن‌ها از غزه شدند و اداره منطقه را در دست گرفتند. در نتیجه این اتفاق، دولت محمود عباس در غزه برچیده شده و دولت حماس برپا شد.
تاکنون فلسطینی‌ها دارای دو دولت بودند. دولت فلسطین در کرانه باختری به مرکزیت شهر رام الله و به ریاست محمود عباس و نخست وزیری محمد اشتیه. دولت فلسطین دوم که توسط حماس ایجاد شده و در غزه مستقر است.
هم‌اکنون فلسطینی‌ها دارای دو نخست وزیر هستند. همه وزیران و وزارتخانه‌ها هم دوگانه هستند. وزیران و وزارتخانه‌های فلسطین در رام الله کرانه باختری و هم‌زمان در غزه.
کشورهای جهان و حتی ایران، دولت کرانه باختری را به عنوان دولت رسمی فلسطین به رسمیت می‌شناسند. سفارت فلسطین در تهران هم در اختیار سفیر اعزامی از سوی دولت کرانه باختری است. گرچه جمهوری اسلامی ایران بارها در سال‌های گذشته با انجام حرکاتی به‌طور ضمنی تلاش کرده دولت حماس در غزه را هم به رسمیت بشناسد.
از جمله در یک نشست سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در تهران، دولت ایران علاوه بر محمود عباس رئیس دولت فلسطین از نخست وزیر دولت حماس‌(اسماعیل هنیه) هم دعوت کرد. عباس تهدید کرد در صورت حضور هنیه در نشست، او از سفر به تهران خودداری خواهد کرد. این تهدید باعث عقب‌نشینی طرف ایرانی و خودداری از دعوت از هنیه به نشست تهران شد.
دولت مصر با غزه مرز مشترک دارد. گرچه دولت حماس در غزه را به رسمیت نمی‌شناسد اما مجبور به تعامل و ارتباط با آن است. نیروهای مرزبانی فلسطین در مرز غزه، زیرمجموعه دولت حماس هستند.
دولت کرانه باختری بارها خواستار بازگشت منطقه غزه به حاکمیت خود است اما دولت حماس این موضوع را رد کرده است. هم اکنون که جنگ اسرائیل در غزه ادامه دارد مقامات اسرائیلی وعده نابودی و برکناری حماس از حاکمیت بر غزه را مطرح می‌کنند. مقامات آمریکایی و اروپایی خواهان بازگشت این منطقه به حاکمیت دولت فلسطین‌(محمود عباس) هستند. اما دولت اسرائیل مخالف است.

یکی از شهرک‌های اسرائیلی در مناطق اشغالی

شهرک‌سازی‌‌های اسرائیل در خاک فلسطین
اسرائیل قبلا در غزه هم شهرک داشت اما در سال 2005 آن‌ها را یک‌جانبه تخلیه کرد. در مناطق داخلی مرز 1967‌(مناطقی که اسرائیل آن‌ها را خاک رسمی خود می‌داند) هم شهرک‌هایی ساخته شده‌اند اما مورد اعتراض کشورهای اروپایی،‌ آمریکا و سازمان ملل متحد نیستند.
در کرانه باختری فلسطین حدود نیم میلیون یهودی اسرائیلی در شهرک‌های اسرائیلی ساکن هستند. این شهرک‌ها در جای جای کرانه باختری قرار دارند و باعث شده یکپارچگی سرزمینی خاک فلسطین در منطقه کرانه باختری از بین برود. علاوه بر این، ارتش اسرائیل، برای تامین امنیت شهرک‌ها،‌ واحدهای نظامی را در آن‌ها مستقر می‌کند. این موضوع، اشغال نظامی اسرائیل در سرزمین فلسطینی‌ها را تقویت می‌کند.
هم‌چنین 200 هزار اسرائیلی در شهرک‌های ساخته شده در قدس شرقی اشغالی ساکن شده‌اند. شهرک‌های اسرائیلی‌نشین به دو بخش با مجوز و بدون مجوز دولت اسرائیل تقسیم می‌شوند.
از زمان امضای توافق‌نامه صلح اوسلو‌(توافق‌نامه اسرائیل-‌فلسطین) در دهه 90 میلادی، تاکنون تعداد شهرک‌های اسرائیل در خاک فلسطین‌(کرانه باختری و قدس شرقی) چهار برابر شده است.
*فلسطین هنوز واحد پول ندارد و از واحد پول اسرائیل برای معاملات خرد و کلان در سرزمین های فلسطینی استفاده می شود. واحد پول اسرائیل «شیکل» و هر دلار آمریکا معادل 4 شیکل است. در کنار شیکل، مردم و دولت فلسطین در پرداخت‌های و معاملات از دلار آمریکا هم استفاده می‌کنند. علاوه بر این در کرانه باختری به‌طور گسترده، دینار اردن و در غزه، «جنیه»(پوند مصر) در معاملات کاربرد دارد.
*اسرائیل مجازات های عجیبی علیه فلسطینی‌ها اعمال می‌کند. از جمله می‌توان به بازداشت اداری اشاره کرد. در این نوع بازداشت ، فلسطینی‌ها را می‎‌توان بدون توجیه اتهام یا محاکمه برای مدت زمانی نامحدود در بازداشت نگه داشت.
*دادگاه‌های اسرائیل شهروندان فلسطینی که علیه نظامیان یا شهروندان اسرائیلی حمله انجام می‌دهند را علاوه بر مجازات زندان، به تخریب خانه محکوم می‌کند. ارتش اسرائیل خانه این افراد را خراب می‌کند. این مجازات در جهان شبیه ندارد.

اسرائیل و فلسطین، راه‌حل تک کشوری یا دو کشوری؟
اول- تک کشوری: در سرزمین تاریخی فلسطین، یک کشور وجود داشته باشد.‌(اسرائیل یا فلسطین).
دوم- دو کشوری: در سرزمین تاریخی فلسطین، دو کشور اسرائیل و فلسطین در کنار وجود داشته باشند.
منظور از سرزمین تاریخی فلسطین، همه سرزمینی است که هم اکنون تحت کنترل اسرائیل و فلسطینی‌ها قرار دارد. کل سرزمین میان دریای مدیترانه و رود اردن که بعد از جنگ جهانی اول تا سال 1948 به‌عنوان دولت کابینه فلسطین تحت قیمومت دولت بریتانیا شناخته و اداره می‌شد.
البته ادامه وضعیت موجود هم قابل تصور است. یعنی وجود یک کشور و دولت مستقل کامل‌(اسرائیل) که هم اکنون وجود دارد و یک مینی‌دولت‌(تشکیلات خودگردان فلسطین) که سرزمین آن تحت اشغال ارتش اسرائیل است. مینی‌دولت فلسطین، کنترل امور غیرنظامی را در کنترل خود دارد و امور نظامی-‌امنیتی هم‌چنان در دست ارتش اسرائیل است.
وضعیت کنونی اسرائیل و فلسطین این‌گونه است: اسرائیل به‌عنوان یک کشور و دولت مستقل عضو سازمان ملل متحد است و از سوی اکثریت کشورهای جهان به رسمیت شناخته می‌شود گرچه اکثریت کشورهای عربی و اسلامی آن را به رسمیت نمی‌شناسند.
از مجموع 193 کشور عضو سازمان ملل متحد، 165 کشور اسرائیل را به عنوان یک دولت-کشور به رسمیت می‌شناسند و 28 کشور دیگر،‌ اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسند. هیچ کشور عضو سازمان ملل متحد وجود ندارد که این تعداد کشور آن را به رسمیت نشناسند.
دولت اسرائیل، علاوه بر مرزهای 1967‌(سرزمین تاریخی فلسطین منهای شهر قدس-اورشلیم)، کل شهر قدس و منطقه جولان اشغالی سوریه را خاک رسمی خود می‌داند و به همه ساکنان آن شهروندی اسرائیل را داده است.
اسرائیل تاکنون دو منطقه کرانه باختری و غزه را بخشی از خاک رسمی خود نمی‌داند اما ارتش اسرائیل کنترل نظامی و امنیتی این مناطق را در دست دارد. غزه و کرانه باختری دو منطقه جدا از یکدیگر هستند. تمام مرزهای کرانه باختری و غزه در دست ارتش اسرائیل است. البته در مرز جنوبی غزه و مصر ارتش اسرائیل حضور ندارد و این تنها مرز فلسطین با جهان آزاد است که اسرائیلی‌ها آن را کنترل نمی‌کنند و مرزبانی اسرائیل در آن مستقر نیست.
فلسطین به‌عنوان یک کشور و دولت، عضو کامل سازمان ملل متحد نیست. عضویت کامل کشورها در سازمان ملل متحد مشروط به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد است. در شورای امنیت، مهم‌ترین مخالف عضویت فلسطین، امریکاست و این موضوع را وتو می کند. فلسطین هم اکنون در سازمان ملل متحد، به‌عنوان عضو ناظر‌(عضو غیرکامل و بدون حق رای) حضور دارد.
در حال حاضر حدود 80 درصد کشورهای عضو سازمان ملل متحد، رای به راه‌حل دو کشوری داده‌اند.
راه‌حل تک کشوری
راه‌حل تک کشوری به معنی وجود تنها یک کشور‌(اسرائیل یا فلسطین) در سرزمین تاریخی فلسطین است.
براساس راه‌حل تک کشوری، این کشور می تواند اسرائیل یا فلسطین باشد تا مردم یهودی‌(اسرائیلی) وفلسطینی در مرزهای این کشور، باهم یا جداگانه زندگی کنند.
جمهوری اسلامی ایران و دو گروه فلسطینی حماس و جهاد اسلامی از ایده برپایی کشور فلسطین در همه سرزمین تاریخی فلسطین و نبود اسرائیل حمایت می‌کنند.
در میان کشورهای جهان، تنها یک دولت از این راه‌حل حمایت می‌کند و آن‌همجمهوری اسلامی ایران است. هیچ دولت دیگری و هیچ سازمان بین‌المللی راه‌حل تک‌دولتی‌(اسرائیل یا فلسطین) را تایید نمی‌کند. همه کشورهای جهان به جز ایران، از راه‌حل دو کشوری‌(اسرائیل – فلسطین) حمایت می‌کنند.
رهبران جهان روز دوشنبه در تالار مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نشستی به میزبانی فرانسه و عربستان سعودی گردهم آمدند و از راه‌حل دو کشوری و تشکیل کشور فلسطین حمایت کردند. این اقدام با مخالفت شدید آمریکا و اسرائيل همراه شد و این دو کشور این نشست را بایکوت کردند.
امانوئل ماکرون، رییس‌جمهوری فرانسه طی نطق ۲۰ دقیقه‌ای اعلام کرد که فرانسه رسما کشور فلسطین را به رسمیت می‌شناسد. این سخنان رئیس‌جمهوری فرانسه با تشویق گسترده حضار همراه شد.
ماکرون ضمن محکوم‌کردن حملات هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائيل و با اشاره به گسترش عملیات نظامی زمینی اسرائیل در شهر غزه گفت: «اسرائیل در حال حاضر عملیات نظامی در غزه را گسترش داده و هدف خود را نابودی حماس اعلام کرده است. اما حتی با وجود آنکه حماس به‌طور قابل توجهی تضعیف شده و مذاکره برای آتش‌بس پایدار همچنان مطمئن‌ترین راه برای آزادی گروگان‌هاست، همچنان زندگی صدها هزار نفر از مردم آواره، مجروح، گرسنه و آسیب‌دیده نابود می‌شود.»
مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، پیش‌تر به رسمیت شناختن کشور فلسطین را از سوی کشورش اعلام کرده بود، گفت: «حماس از مردم فلسطین دزدیده است، آنان را آواره کرده و زندگی و آزادی‌شان را از آنان ربوده است و به هیچ وجه نمی‌تواند آینده آنان را تعیین کند.»
او با این حال، تاکید کرد که دولت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل «به طور روشمند در حال فعالیت است تا چشم‌انداز تشکیل فلسطین را برای همیشه از بین ببرد.»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، به رسمیت شناختن کشور فلسطین را حق فلسطینیان دانست و گفت: «انکار کشور فلسطین پاداشی به افراط‌گرایان جهان است.»
اما دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا به محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی ویزا نداد و او نتوانست به صورت حضوری در این جلسه شرکت کند. با این حال عباس با ارسال پیام ویدیویی به این نشست از اقدام کشورها مبنی بر به رسمیت شناختن کشور فلسطین حمایت کرد و متعهد شد که ظرف یک سال پس از آتش‌بس در غزه روند اصلاحات را آغاز و انتخابات برگزار کند.
عباس گفت: «از کشورهایی که هنوز این کار را نکرده‌اند می‌خواهیم همین مسیر را دنبال کنند. ما برای این که فلسطین عضو کامل سازمان ملل شود به حمایت شما نیاز داریم.»
با به رسمیت شناختن فلسطین توسط فرانسه و بریتانیا، اکنون آمریکا تنها عضو دائم شورای امنیت است که با این موضوع مخالف است.
هم‌چنین، اکثر کشورهای اروپایی به غیر از دو اقتصاد بزرگ این قاره یعنی آلمان و ایتالیا کشور فلسطین را به رسمیت شناختند.
آنتونیو کوستا، رییس شورای اروپا گفت: «به لطف این کنفرانس، اکنون اکثر کشورهای اتحادیه اروپا کشور فلسطین را به رسمیت می‌شناسند. با این حال، باید با چشمانی باز به فردای این اقدام نگاه کنیم. جایی برای حماس و تروریسم وجود ندارد؛ جایی برای شهرک‌سازی‌های غیرقانونی وجود ندارد؛ جایی برای کشته شدن غیرنظامیان بی‌گناه وجود ندارد؛ نه در غزه، نه در کرانه باختری، نه در شرق اورشلیم و نه در اسرائیل. تنها یک راه پیش رو وجود دارد و آن راه‌حل دو کشوری است.»

برنامه ۲۱ ماده‌ای ترامپ برای صلح در غزه؛ اکسیوس: کشورهای عربی استقبال کردند
به گزارش اکسیوس، دونالد ترامپ و استیو ویتکاف در نشستی با سران کشورهای عربی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، طرحی ۲۱ ماده‌ای برای پایان‌دادن به جنگ غزه ارائه کردند که با واکنش مثبت حضار روبه‌رو شد. این نخستین بار است که ترامپ طرح آمریکا را برای پایان جنگ غزه ارائه می‌کند.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ گفت: «ما امیدواریم، و حتی می‌توانم بگویم اطمینان داریم که در روزهای آینده می‌توانیم اعلام کنیم نوعی پیشرفت حاصل شده است.»
به گزارش اکسیوس، موارد اصول بنیادین این پیشنهاد عبارتند:

• آزادی همه گروگان‌های باقی‌مانده حماس.
• برقراری آتش‌بس دائمی.
• خروج تدریجی اسرائيل از همه مناطق نوار غزه.
• برنامه پساجنگ که سازوکار حکمرانی در غزه بدون حضور حماس را در بر گیرد.
• ایجاد نیروی امنیتی متشکل از فلسطینی‌ها و همچنین سربازانی از کشورهای عربی و اسلامی.
• تامین مالی از سوی کشورهای عرب و مسلمان برای اداره جدید غزه و بازسازی این منطقه.
• دخالت محدود تشکیلات خودگردان فلسطین.
  به گزارش اکسیوس، این نشست با حضور رهبران و مقامات عالی‌رتبه عربستان سعودی، امارات عربی متحده، قطر، مصر، اردن، ترکیه، اندونزی و پاکستان برگزار شد. رهبران کشورهای عربی شروطی را برای حمایت از طرح ترامپ مطرح کردند.
  این شروط عبارتند از:
• اسرائیل کرانه باختری، غزه یا بخش‌هایی از آن‌ها را به خاک خود الحاق نکند.
• اسرائیل غزه یا بخش‌هایی از آن را اشغال نکند.
• اسرائیل در غزه شهرک‌سازی نکند.
• اسرائیل دست از تضعیف وضع موجود در مسجدالاقصی بردارد.
• کمک‌های انسانی به غزه بلافاصله افزایش یابد.
  گفته شده که ترامپ در این نشست، تصریح کرد که به اسرائيل اجازه الحاق کرانه باختری را نخواهد داد و رهبران عرب و مسلمان هم در انتهای نشست ضمن حمایت از اصول آمریکا، تعهد خود را برای مشارکت در طرح پساجنگ اعلام کردند.
  رهبران هفت کشور عرب و مسلمان، طی بیانیه مشترکی حمایت خود را از طرح ترامپ اعلام کردند. در این بیانیه آمده است: «ما بار دیگر تعهد خود را برای همکاری با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا اعلام کرده و بر اهمیت رهبری او برای پایان جنگ و گشودن افق‌های صلح عادلانه و پایدار تاکید می‌کنیم.»
  عبدالفتاح سیسی، رییس‌جمهوری مصر نیز در بیانیه‌ای جداگانه از طرح ترامپ حمایت کرد.
  به گفته مقامات اسرائیلی، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور به‌طور کلی از اصول آمریکا آگاه است و ران درمر، مشاور نزدیک او اخیرا در این زمینه با جرد کوشنر و تونی بلر گفت‌و‌گو کرده است.

آغاز گفت‌وگوهای غیرمستقیم در مصر برای پایان جنگ غزه
روز سه‌شنبه 15 مهر 1404-7 اکتبر 2025، نمایندگان اسرائیل و حماس در شرم‌الشیخ پشت درهای بسته مذاکراتی را آغاز کرده‌اند که واشنگتن آن را «نزدیک‌ترین فرصت برای پایان جنگ» می‌داند. در این گفت‌وگوها خروج نیروهای اسرائیلی از غزه، تبادل اسیران و خلع سلاح حماس از مهم‌ترین موضوعات مورد اختلاف است.
به گزارش تلویزیون دولتی مصر، آغاز این مذاکرات هم‌زمان است با دومین سالگرد حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که در آن ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۱ نفر به گروگان گرفته شدند؛ حمله‌ای که به گفته مقام‌های اسرائیلی، مرگ‌بارترین روز برای یهودیان از زمان هولوکاست بوده است. در مقابل، تهاجم متقابل اسرائیل تاکنون بیش از ۶۷ هزار فلسطینی را به کام مرگ کشانده و اکثریت جمعیت 2 میلیون و 4 صد هزار نفری غزه را بی‌خانمان کرده است.
ترامپ از اسرائیل خواسته است برای پیش‌برد مذاکرات، بمباران غزه را به حال تعلیق درآورد. منابع محلی در غزه می‌گویند شدت حملات هوایی کاهش یافته، اما آتش‌بس کامل برقرار نشده است. وزارت بهداشت غزه اعلام کرده است که در ۲۴ ساعت گذشته دست‌کم ۱۹ فلسطینی در حملات اسرائیلی کشته شده‌اند؛ رقمی که یک‌سوم میانگین روزانه تلفات در هفته‌های اخیر است.
گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان هیات‌های اسرائیل و حماس روز دوشنبه 6 اکتبر، در شهر ساحلی شرم‌الشیخ مصر آغاز شد؛ مذاکراتی که به ابتکار ایالات متحده و بر پایه طرح دونالد ترامپ، برای توقف جنگ در غزه صورت گرفته است. بر اساس گزارش رویترز، هر دو طرف به اصول کلی این طرح که شامل توقف درگیری‌ها، آزادی گروگان‌ها و ارسال فوری کمک‌های انسانی به غزه است، موافقت کرده‌اند. این نخستین بار از زمان آغاز جنگ است که دو طرف چنین سطحی از همگرایی را در مواضع خود نشان می‌دهند.
طرح ترامپ از حمایت شماری از کشورهای عربی و غربی نیز برخوردار است. ترامپ در پیامی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «به من اطلاع داده‌اند که مرحله نخست باید در همین هفته تکمیل شود و من از همه می‌خواهم با سرعت عمل کنند.» با این حال، هنوز ابهام‌های زیادی درباره جزئیات وجود دارد؛ از جمله در مورد نحوه خروج نیروهای اسرائیلی از نوار غزه و چگونگی اجرای مرحله خلع سلاح حماس.
منابع مصری اعلام کردند که هیات حماس در مذاکرات مصر خواستار تضمین‌هایی است مبنی بر این‌که اسرائیل پس از آزادی گروگان‌ها، به تعهد خود برای عقب‌نشینی از غزه عمل کند. به گفته یکی از مقام‌های فلسطینی، نگرانی اصلی این است که تل‌آویو پس از بازپس‌گیری گروگان‌ها از گفت‌وگوها خارج شود.
در داخل اسرائیل، فشار خانواده‌های گروگان‌ها برای پایان جنگ افزایش یافته، در حالی که جناح راست دولت بنیامین نتانیاهو با هرگونه توقف درگیری مخالف است. با این وجود، بسیاری از ناظران می‌گویند ادامه جنگ می‌تواند به بحران سیاسی داخلی و شکاف بیش‌تر در ائتلاف حاکم منجر شود.
در سوی دیگر، حماس با هیاتی به سرپرستی «خلیل الحیه»، از رهبران ارشد تبعیدی این جنبش، در مذاکرات شرکت کرده است. بیانیه حماس پیش از آغاز مذاکرات اعلام کرد که این گروه در پی دست‌یابی به توافقی برای تبادل تمام اسیران زنده و پیکر کشته‌شدگان با زندانیان فلسطینی در اسرائیل و همچنین تحقق آتش‌بس و خروج کامل نیروهای اشغالگر است.
در ترکیب هیات اسرائیلی نمایندگانی از موساد، شاباک، مشاور سیاست خارجی نتانیاهو و هماهنگ‌کننده امور گروگان‌ها حضور دارند. انتظار می‌رود «ران درمر»، وزیر امور راهبردی و مذاکره‌کننده اصلی اسرائیل، در صورت پیشرفت مذاکرات، در روزهای آینده به شرم‌الشیخ بپیوندد.
یکی از دشوارترین موضوعات در این گفت‌وگوها، درخواست اسرائیل و آمریکا برای خلع سلاح کامل حماس است؛ درخواستی که رهبران این جنبش آن را مشروط به پایان اشغالگری و تشکیل کشور مستقل فلسطین دانسته‌اند.

تحقیق درباره بی‌پاسخی دولت درباره خطاهای اطلاعاتی و نظامی در روز 7 تیر
در سطح ملی، زخم دیگر، بی‌پاسخی دولت اسرائیل است. لیبراسیون در تحلیلی می‌نویسد: دو سال پس از حمله حماس، اسرائیل هنوز کمیسیون تحقیق مستقلی درباره خطاهای اطلاعاتی و نظامی آن روز ندارد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، تاکنون مانع تشکیل چنین کمیسیونی شده است. به‌گفته ناظران این واکنش ریشه در ترس سیاسی و شخصی نتانیاهو دارد.
طبق قانون اسرائیل، تنها دولت می‌تواند دستور تشکیل کمیسیون رسمی را صادر کند، اما اعضای آن را رییس دیوان عالی تعیین می‌کند تا استقلال نهاد تاسیس شده را تضمین ‌کند. بنیامین نتانیاهو برای جلوگیری از این روند، مدتی در اندیشۀ ایجاد کمیسیونی «دولتی» و زیرنظر کابینه‌اش بود، اما این طرح به‌سرعت با مخالفت افکار عمومی روبه‌رو شد.
در غیاب چنین نهاد مستقلی، ارتش، سازمان امنیت داخلی‌(شین‌بت) و بازرس کل کشور هر یک تحقیق جداگانه‌ای آغاز کرده‌اند. گزارش‌های ارتش و شین‌بت همگی به یک نتیجه مشترک رسیده‌اند: هشدارها وجود داشت اما نادیده گرفته شدند. ارتش اذعان کرده که توان و نیت حماس را دست‌کم گرفته است. واحد اطلاعات نظامی ۸۲۰۰ ماه‌ها پیش از حمله نسبت به عملیاتی‌شدن طرح موسوم به «دیوار اریحا» هشدار داده بود، اما این هشدارها در زنجیره فرماندهی گم شد.
در گزارش لیبراسیون آمده است که «فرهنگ قطع ارتباط و اطمینان کور» در رأس تصمیم‌گیری نظامی، عامل اصلی شکست بوده است. این روزنامه یادآور می‌شود که پس از حملۀ هفتم اکتبر هیچ مقامی در دولت اسرائیل مسئول شناخته نشد و هیچ مقام سیاسی یا نظامی استعفا نداد.
در برابر این سکوت، خانواده‌های قربانیان خود کمیسیونی مردمی تشکیل داده‌اند. این کمیسیون، در گزارش اخیرش، سیاست دولت موسوم به «آرامش در برابر پول» را یکی از علل اصلی غافلگیری ارتش دانسته است : سیاستی که بر اساس آن، دولت اسرائیل با نظارت قطر، منابع مالی هنگفت به حماس انتقال می‌داد تا آرامش در مرزها حفظ شود. در گزارش آمده است: «شکاف اجتماعی که دولت نتانیاهو با سیاست‌های خود گسترش داد، تاب‌آوری ملی را تضعیف کرد و کشور را در برابر بحران آسیب‌پذیر ساخت.»

بحران و انشقاق در جامعه اسرائیل
برخی از سازمان‌ها و احزاب در جامعه اسرائیل به خصوص خانواده‌های گروگان‌ها ماه‌هاست که خواستار آتش‌بس می‌شوند. آن‌ها هفتگی تظاهرات می‌کنند و خواستار راه‌حلی از طریق مذاکره اند. بسیاری آن‌ها می‌گویند که احساس می‌کنند حکومت آن‌ها را تنها رها کرده است.
بخشی از مردم اسرائیل، همواره تظاهرات‌هایی بر علیه نتان‌یاهو برگزار می‌کنند و خواهان برکناری و محاکمه او به دلیل فساد برگزار می‌کنند. در این مدت، بارها نتان‌یاهو در دادگاه حاضر شده است.
عرب‌های اسرائیلی، کهنه‌سربازان ارتش و خانواده‌های کسانی که به سربازی نیروهای دفاعی گرفته شده‌اند نیز در مخالفت با جنگ در خیابان‌ها اعتراض کرده‌اند. براساس یک نظرخواهی ماه جولای، در مجموع بیش از ۶۰ درصد اسرائیلی‌ها از آتش‌بس حمایت می‌کنند.
در گزارشموسسه بیمه اسرائیل، آمده است که بیش از 30 هزار نفر مبتلا به اختلالات روانی ثبت شدند و تنها در 7 اکتبر 2023 بیش از 70 هزار مورد مبتلا به اختلالات روانی ثبت شده بود. در طول جنگ هم بیش از 7200 مورد دیگر به این تعداد اضافه شد. همچنین در طول جنگ با ایران که از 13 ژوئن آغاز شد و 12 روز طول کشید، 1176 مورد اختلال روانی شدید ثبت شد.
مهاجرت معکوس یا مهاجرت بی‌بازگشت طی دهه‌های گذشته، دچار نوسانات و درجات مختلفی میان صهیونیست‌ها بوده، اما این پدیده بعد از هفت اکتبر 2023 شتاب بیش‌تری گرفت. طبق آمار رسمی و سانسور شده رژیم صهیونیستی، 82700 اسرائیلی در خلال سال 2024 اراضی اشغالی را ترک کرده و کشورهای دیگر جهان را برای زندگی انتخاب کرده‌اند. یک نظرسنجی که ماه مه گذشته توسط روزنامه عبری هاآرتص انجام شد، نشان داد که 40 درصد اسرائیلی‌ها به ترک اراضی اشغالی فکر می‌کنند و 81 درصد از اسرائیلی‌هایی که فلسطین اشغالی را ترک کرده‌اند، از نسل جوان بوده‌اند.
پدیده مهاجرت معکوس، یک چالش موجودیتی برای دولت اسرائیل ایجاد می‌کند؛ به ویژه از آنجایی که چالش جمعیتی، پاشنه آشیل این رژیم بوده و اسرائیل برای حفظ ترکیب جمعیتی خود به پذیرش مهاجر نیاز دارد. این در حالی است که همچنان آمار مهاجرت از اراضی اشغالی بیش‌تر می‌شود.
اغلب افرادی هم که در طول جنگ غزه اراضی اشغالی را ترک کرده‌اند، کارکنان بخش حیاتی مانند فناوری پیشرفته هستند که همین مسئله بر اقتصاد و فناوری اسرائیل تاثیر منفی می‌گذارد.
در سوم اکتبر ، بنیاد یهودی «فوروارد» در گزارشی تحت عنوان «احساس ناامیدی فزاینده» اعلام کرد که عدم اعتماد به آینده منجر به کاهش مشارکت مدنی اسرائیلی‌ها، افزایش اختلافات داخلی و فرسایش انسجام اجتماعی شده است. مهاجرت دوستان، اقوام و همسایگان تاثیر منفی بر اسرائیلی‌ها گذاشته و احساس انزوای آنها را افزایش می‌دهد.
این بنیاد اسرائیلی، تاکید کرد که خدمات اجتماعی مانند آموزش و مراقبت‌های بهداشتی نیز با چالش‌های قابل توجهی به ویژه در مناطقی که با نرخ مهاجرت بالا روبه‌رو هستند، مواجه شده است.
علاوه بر آن، تحریم‌های گسترده دانشگاهی علیه دولت اسرائیل در سراسر جهان طی دو سال گذشته را نمی‌توان نادیده گرفت. برخی از این تحریم‌ها تحت تاثیر اعتراضات دانشجویی در دانشگاه‌های سراسر جهان به ویژه آمریکا بوده است.
به گزارش روزنامه عبری هاآرتص، گزارشی از کمیته روسای دانشگاه‌های اسرائیل در جولای گذشته نشان داد که از زمان آغاز جنگ علیه غزه بیش از 750 تحریم دانشگاهی ضد اسرائیل به ثبت رسیده که منجر به خسارات عظیم اخلاقی و اقتصادی و علمی برای اسرائیل شده است. در همان ماه، کمیسیون اروپا جلسه‌ای برای بحث در مورد تعلیق دسترسی اسرائیل به برنامه تامین مالی تحقیقات علمی افق 2020 برگزار کرد.
از طرف دیگر، روزنامه آمریکایی واشنگتن پست گزارش داد که تصاویر رنج غزه، کودکان لاغر در این باریکه، بیمارستان‌های ویران‌شده و خانواده‌های داغدار طی دوره گذشته، به نفرت عمومی در سراسر جهان به‌ویژه اروپا از اسرائیل، دامن زده است.
این تصاویر، چشمان ملت‌های اروپایی را به واقعیتی باز کرد که اسرائیل از دهه‌های گذشته آن را پنهان می‌کرد، امروز دیگر هیچ‌کس روایت اسرائیل را در دنیا باور نمی‌کند؛ زیرا همه می‌دانند کسی که به‌دنبال صلح است کودکان را قتل‌عام نمی‌کند و آن‌ها را گرسنه نگه نمی‌دارد، یا کسانی را که به‌دنبال یک کیسه آرد هستند، هدف قرار نمی‌دهد.
طبق گزارش اداره آمار اسرائیل، تلفات جاده‌ای در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۳ بیست و دو درصد افزایش داشته است. به‌گفته اندیشکده مرکز امنیت و امور خارجه بیت‌المقدس، حملات ۷ اکتبر تاثیر احساسی و رفتاری عمیقی بر جامعه اسرائیل گذاشته است.
در ژوئن سال ۲۰۲۴، کمیته‌ای در کنست اسرائیل درباره زنان و برابری جنسیتی اعلام کرد که از آغاز جنگ، گزارش‌های مربوط به خشونت خانگی افزایش یافته است. سازمان «مادران در خط مقدم» به این کمیته گفت: «مردی که با آسیب روانی بازمی‌گردد، بر کل خانه تاثیر می‌گذارد. واکنش‌های خشونت‌آمیز گاهی سرکوب و درمان‌نشده باقی می‌مانند و زنان خجالت می‌کشند شکایت کنند.»
هم‌چنین پس از اکتبر ۲۰۲۳، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی راست افراطی، روند اصلاحاتی برای تسهیل قوانین حمل سلاح را سرعت بخشید؛ اقدامی که منجر به افزایش چشم‌گیر درخواست‌های مجوز اسلحه شد. از آن زمان، رسانه‌های اسرائیلی گزارش داده‌اند که بیش از ۴۰۰ هزار درخواست ثبت شده و کمی بیش از نیمی از آن‌ها تایید مشروط گرفته‌اند.
مرکز امنیت و امور خارجی بیت‌المقدس یکی از نهادهایی است که نگران است حضور فزاینده اسلحه در خیابان‌ها منجر به افزایش خشونت مسلحانه شود.
در آغاز سال ۲۰۲۵، شرکت‌های بزرگ تولیدکننده مواد غذایی موج تازه‌ای از افزایش قیمت‌ها را اعلام کردند. گرچه گرانی هزینه‌های زندگی مسئله‌ای جهانی است، اما گزارشی از سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در آوریل امسال نشان می‌دهد که «سطح مقایسه‌ای قیمت‌ها در اسرائیل از بالاترین‌ها در میان کشورهای عضو این سازمان است.»
هم‌چنین برای تامین هزینه‌های جنگ ادامه‌دار، مالیات‌ها در اسرائیل افزایش یافته‌اند. در ژانویه ۲۰۲۵، مالیات بر ارزش افزوده از ۱۷ درصد به ۱۸ درصد رسید و کارکنان بخش عمومی با کاهش موقتی حقوق مواجه شدند.
دنی شرر، که مسئول نظارت بر تخلیه آپارتمان خانوادهٔ آویدان است، می‌گوید پیش از حملات ۷ اکتبر نیز افزایش شمار افرادی که اسرائیل را ترک می‌کردند، قابل‌توجه بود. او تخمین می‌زند که شرکتش از رسیدگی به ۴۰۰ پرونده در سال ۲۰۲۲، به بیش از ۷۰۰ مورد تا میانهٔ سال ۲۰۲۳ رسیده باشد.
او این افزایش اولیه را به بحران اصلاحات قضایی در سال ۲۰۲۳ نسبت می‌دهد؛ بحرانی که به اعتراضات گستردهٔ آن تابستان منجر شد. دولت بنیامین نتانیاهو موفق شد بخشی از اصلاحات را اجرایی کند. هدف این اصلاحات، محدود کردن قدرت دیوان عالی از طریق کاستن از توانایی‌اش برای لغو قوانین و افزایش کنترل دولت بر انتصابات قضایی بود.
حامیان این اصلاحات استدلال می‌کردند که قضات بیش از حد در تصمیمات سیاسی و سیاست‌گذاری مداخله می‌کنند، در حالی که منتقدان آن را تهدیدی برای دموکراسی می‌دانستند.
بین اکتبر ۲۰۲۳ تا ژوئیه ۲۰۲۴، حدود 300/8 نیروی حوزه فناوری به مدت یک سال یا بیش‌تر اسرائیل را ترک کردند؛ یعنی حدود 1/2 درصد از نیروی کار این بخش.
در مجموع، طبق اطلاعات اداره مرکزی آمار اسرائیل، در فاصله سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، شمار شهروندان اسرائیلی که کشور را ترک کردند بیشتر از کسانی بود که به آن مهاجرت کردند. در این بازه زمانی، ۸۲۷۰۰ نفر از کشور خارج شدند، در حالی که فقط ۶۰ هزار نفر وارد شدند.
پروفسور سرجیو دلا پرگولا، رییس واحد جمعیت‌شناسی یهودیان اروپا در موسسه پژوهش سیاست‌های یهودی، می‌گوید: «از زمان تاسیس کشور اسرائیل در ۷۷ سال پیش، این فقط سومین باری است که چنین اتفاقی رخ می‌دهد.»
او می‌افزاید: «دو بار اول، در اوایل دههٔ ۱۹۵۰ و میانه دهه ۱۹۸۰، دلایل عمدتا اقتصادی بود. اما این بار ترکیبی از دلایل وجود دارد: امنیت، جنگ و البته اقتصاد، هرچند دلایل انباشته دیگری هم وجود دارد.» او معتقد است این روند احتمالا در سال ۲۰۲۵ نیز ادامه خواهد یافت، هرچند با شدت کم‌تر.
پروفسور دلا پرگولا می‌گوید که حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ ابتدا منجر به موج ورود مهاجران از آن کشورها شد، چون برخی از جنگ یا سربازی اجباری فرار می‌کردند؛ اما مهاجرت از آن مناطق دوباره کند شده است.
مهاجرت یهودیان به اسرائیل با واژه «علیا» شناخته می‌شود و انگیزه آن برای افراد، آمیزه‌ای از عوامل روحی و اقتصادی است.
برای برخی، حملات ۷ اکتبر تصور اسرائیل به‌عنوان پناهگاه نهایی برای یهودیان را زیر سئوال برده است. در مقابل، برخی دیگر می‌گویند تجربه یهودستیزی پس از آن حملات و جنگ غزه، آن‌ها را به مهاجرت به اسرائیل سوق داده است.

شمار تلفات نظامیان اسرائیل در جنگ غزه
وزارت دفاع اسرائیل شمار نظامیان اسرائیلی کشته‌شده در دو سال جنگ غزه توسط مقاومت فلسطین را یک هزار و ۱۵۲ تن اعلام کرد. به گفته این وزارت، این آمار شامل پرسونل ارتش، پولیس، سازمان امنیت داخلی و نیروهای عملیات ویژه می‌شود و حدود ۴۲ درصد کشته‌شدگان زیر ۲۱ سال سن داشته‌اند.
براساس منبع، از این میان یک هزار و ۳۵ نظامی ارتش‌(شامل ۳۱۸ نیروی ذخیره)، ۱۰۰ نفر پلیس، ۹ نفر شاباک و ۸ نفر از سازمان زندان‌ها بوده‌اند.
در مورد تلفات جانی، نهاد موسوم به موسسه بیمه اسرائیل که بر پرداخت غرامت به قربانیان نظارت دارد، روز دوشنبه فاش کرد که از هفت اکتبر 2023 تاکنون به بیش از 80 هزار نفر خدمات ارائه داده است.
این نهاد اسرائیلی، اعلام کرد که مرگ 978 نفر از جمله 84 خارجی را به ثبت رسانده، 33983 مورد جراحت منجر به معلولیت از جمله 30462 مورد معلولیت ذهنی، 1592 مورد معلولیت جسمی و 1929 مورد معلولیت جسمی و روانی ترکیبی نیز ثبت شده است.
این در حالی است که اسرائیل از زمان آغاز جنگ در اکتبر ۲۰۲۳ بیش از ۶۷ هزار و ۱۶۰ فلسطینی را در غزه با حملات هوایی و زمینی کشته است. از این تعداد، حدود ۳۰ درصد را کودکان زیر ۱۸ سال تشکیل می‌دهند.
هم‌چنین، بیش از ۱۶۹ هزار نفر نیز در این مدت زخمی شده‌اند. این آمار از سوی وزارت بهداشت فلسطین در نوار غزه تأیید شده است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که هزاران نفر دیگر نیز در زیر آوار ساختمان‌های تخریب‌شده مفقود شده‌اند و احتمالا شمار واقعی تلفات بسیار بیش‌تر از آمار رسمی است.

اسرائیل به نسل‌کشی متهم شد
شیوه‌ای که اسرائيل جنگ نوار غزه را به پیش می‌برد انتقادها و محکومیت‌های بین‌المللی را در پی داشته است. ارتش اسرائیل در جریان دو سال اخیر شفاخانه‌ها، اردوگاه‌های بیجاشدگان و مکاتب را در نوار غزه بمباران کرده، هزاران زن و کودک و شمار زیادی از خبرنگاران، کارمندان نجات و امداد را کشته است. اسرائيل در مواقع مختلف به صورت عمدی کمک‌های امدادی به نوار غزه را مسدود کرده است. مقام‌های اسرائیل مدعی شده اند که هدف این کار جلوگیری از دست یافتن حماس به این کمک‌ها بوده است.
این اقدامات، در کنار سایر موارد، اتهام نسل‌کشی علیه فلسطینی‌ها از سوی اسرائیل را در پی داشته است. یک کمیسیون مستقل بخش حقوق بشر ملل متحد، انجمن بین‌المللی پژوهش‌گران نسل‌کشی و سازمان‌های حقوق بشری اسرائیلی مانند بتسلیم و پزشکان برای حقوق بشر، اسرائیل را به «نسل‌کشی» متهم کرده‌اند.
دیوان کیفری بین‌المللی، در ماه نوامبر 2024، حکم بازداشت نتان‌یاهو سخت وزیر و وزیر دفاع آن زمانش یوآف گالانت را به اتهام جنایت علیه بشریت صادر کرد. حکومت اسرائیل و حامیانش این حکم بازداشت را رد کردند و مجارستان بعدا حتی خروج خود از دیوان کیفری بین‌المللی را اعلام کرد.

حمله نیروی دریایی اسرائیل به ناوگان کمک‌رسانی «صمود»
حدود ۴73 داوطلب از ۴۳ کشور جهان که در قالب کاروان «صمود» با کشتی به سمت نوار غزه حرکت می‌کردند، توسط ارتش اسرائیل دستگیر شدند. با نزدیک‌شدن ناوگان «صمود»‌ به ۱۵۰ مایلی غزه‌(منطقه تهدید توقیف کشتی‌های کمکی)، نیروی دریایی اسرائیل تهدید خود را عملی کرد. به گفته فعالان حاضر در کشتی‌ها، نیروهای ویژه جنگی اسرائیل، بعد از مختل کردن ارتباطات کشتی‌ها، با استفاده از آبپاش و مواد شیمیایی تحریک‌کننده به کشتی‌ها یورش برده و آن‌ها را توقیف و فعالان حاضر در کشتی‌ها را دستگیر کردند. دستگیرشدگان ناوگان صمود به زندان کتسیوت اسرائیل منتقل شدند
فعالان ناوگان صمود می‌گویند اسرائیل آن‌ها را در شرایط غیرانسانی بازداشت کرده است؛ از گرتا تونبرگ که در سلولی آلوده به ساس و بدون آب و غذا نگه‌داری می‌شود تا شاهدانی که از کشیدن موها، ضرب و شتم و اجبار او به بوسیدن پرچم اسرائیل خبر می‌دهند.
طبق اطلاعاتی که در اختیار روزنامه انگلیسی «گاردین» قرار گرفته است، «گرتا تونبرگ»، فعال سیاسی به مقام‌های سوئدی گفته است که پس از بازداشت و انتقال از یک کاروان دریایی حامل کمک‌های انسان‌دوستانه به غزه، در بازداشتگاه رژیم صهیونیستی با رفتار خشن و شرایط سخت روبه‌رو بوده است.
طبق این مکاتبات دولت سوئد که در اختیار گاردین قرار گرفته است، یک زندانی دیگر گزارش داده که نیروهای اسرائیلی از تونبرگ در حالی عکس گرفته‌اند که او مجبور شده پرچم‌هایی را در دست بگیرد. هویت این پرچم‌ها مشخص نیست.
در ایمیلی که وزارت خارجه سوئد برای نزدیکان تونبرگ ارسال کرده و گاردین به آن دست یافته، یک مقام رسمی که تونبرگ را در زندان ملاقات کرده گفته او مدعی شده در سلولی پر از ساس با مقدار بسیار کم آب و غذا نگه‌داری می‌شود.
در این ایمیل آمده است «سفارت توانسته با گرتا دیدار کند. او از کم‌آبی خبر داد. گفت مقدار کافی آب و غذا دریافت نکرده است. هم‌چنین گفت که دچار جوش‌ها و حساسیت پوستی شده که احتمالاً به‌خاطر ساس‌ها بوده. او از رفتار خشن گفت و اینکه مجبور بوده مدت‌های طولانی روی سطوح سخت بنشیند.»
یک مقام سوئدی اضافه کرده: «یکی از بازداشت‌شدگان به سفارت دیگری گفته بود که دیده گرتا را مجبور کرده‌اند پرچم‌هایی در دست بگیرد و از او عکس بگیرند. او نگران بود که شاید این تصاویر منتشر شده باشد.»
این اظهارات توسط دست‌کم دو نفر دیگر از اعضای همان کاروان که شنبه آزاد شدند، تایید شد.
ارسن چلیک، فعال ترک و عضو ناوگان «صمود»، به خبرگزاری آناتولی گفت «جلوی چشم ما گرتای کوچک را از موهایش کشیدند، او را کتک زدند و مجبورش کردند پرچم اسرائیل را ببوسد. هر کاری که تصور کنید با او کردند، برای اینکه بقیه را بترسانند.»
لورنتزو داگوستینو، روزنامه‌نگار و یکی دیگر از اعضای ناوگان، پس از بازگشت به استانبول گفت تونبرگ را «در پرچم اسرائیل پیچیده و مثل یک غنیمت به نمایش گذاشتند» – صحنه‌ای که شاهدان با ناباوری و خشم از آن یاد کردند.
تونبرگ یکی از ۴۳۷ فعال، نماینده پارلمان و وکیل عضو «کاروان جهانی صمود» بود؛ ائتلافی از بیش از ۴۰ کشتی حامل کمک‌های انسان‌دوستانه با هدف شکستن محاصره ۱۶ ساله غزه از سوی دولت اسرائیل.
بین پنج‌شنبه و جمعه هفته گذشته، نیروهای اسرائیلی همه کشتی‌ها را متوقف و تمامی سرنشینان را بازداشت کردند. بیشتر آن‌ها در زندان فوق امنیتی «کیتزیوت» معروف به شکنجه‌گاه اسرائیل در صحرای نقب نگهداری می‌شوند.
طبق گفته وکلای سازمان غیردولتی عدالت، حقوق بازداشت‌شدگان «به‌طور سیستماتیک نقض شده»؛ فعالان از دسترسی به آب، بهداشت، دارو و وکلای قانونی محروم بوده‌اند، که «نقض آشکار حق دادرسی عادلانه و دسترسی به وکیل» است.
تیم حقوقی ایتالیایی کشتی تایید کرد بازداشتی‌ها «ساعت‌ها بدون آب و غذا تا نیمه شب گذشته رها شدند» به جز «یک بسته چیپس که به گرتا دادند و جلوی دوربین‌ها نشان دادند.» طبق گزارش گاردین، همچنین گزارش‌هایی از آزار کلامی و فیزیکی ارائه شد.
ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی دولت اسرائیل، پنج‌شنبه شب گذشته در بازدید از اشدود، در حالی که مقابل بازداشت‌شدگان ایستاده بود، آن‌ها را «تروریست» نامید.سخنگوی او تایید کرد ویدیو در بندر اشدود ضبط شده است. برخی از فعالان در پاسخ فریاد زدند: «فلسطین را آزاد کنید.»بن‌گویر پیش‌تر خواستار زندانی‌شدن فعالان به جای اخراج آن‌ها شده بود.
این دومین بار است که تونبرگ در جریان تلاش برای شکستن محاصره دریایی غزه بازداشت می‌شود؛ بار اول اوایل امسال بود که پس از بازداشت، اخراج شد.
اسرائیل روز دوشنبه دوشنبه 14 مهر 1404، اعلام کرد که گرتا تونبرگ، فعال سرشناس محیط زیست اهل سوئد، و ۱۷۰ تن دیگر از شرکت‌کنندگان در «کاروان جهانی صمود» را که هفته گذشته از رسیدن به غزه برای تحویل کمک‌های انسانی بازمانده بودند، از کشور اخراج کرده است. به گزارش رویترز، تونبرگ و همراهانش از پایگاه هوایی «رامون» در صحرای نقب سوار هواپیما شدند و به یونان و اسلواکی انتقال یافتند. با این اقدام، شمار کل افراد اخراج‌شده از میان ۴۷۹ بازداشت‌شده به ۳۴۱ نفر رسید.
افراد اخراج‌شده شهروند کشورهای یونان، ایتالیا، فرانسه، ایرلند، سوئد، لهستان، آلمان، بلغارستان، لیتوانی، اتریش، لوکزامبورگ، فنلاند، دانمارک، اسلواکی، سوئیس، نروژ، بریتانیا، صربستان و ایالات متحده هستند.
در مقابل، شماری از فعالان سوئیسی، اسپانیایی و سوئدی که به کشورهای خود بازگشته‌اند، از «رفتار غیرانسانی و خشونت‌آمیز» در طول بازداشت خود خبر داده‌اند. گروهی از فعالان سوئیسی در بیانیه‌ای اعلام کردند که در زندان‌های اسرائیل دچار «محرومیت از خواب، کمبود آب و غذا، و حتی ضرب‌وشتم و حبس در قفس» شده‌اند.
رافائل بورِگو، وکیل اسپانیایی که یکی از شرکت‌کنندگان در کاروان بود، هنگام ورود به مادرید گفت: «ما را کتک زدند، روی زمین کشیدند، چشم‌بند زدند، دست و پاهایمان را بستند و در قفس انداختند. به ما توهین کردند.» به گفته‌ی او و دیگر همراهانش، مقام‌های اسرائیلی از آنان خواسته بودند اسنادی به زبان عبری را امضاء کنند که حاوی اعتراف به «ورود غیرقانونی به خاک اسرائیل» بوده است، بی‌آن‌که مترجم یا نماینده کنسولی در محل حضور داشته باشد.
آدا کولو، شهردار پیشین بارسلونا و از دیگر بازداشت‌شدگان، با تایید رفتار خشن ماموران گفت: «رفتاری که با ما شد ناپسند بود، اما در برابر رنجی که مردم فلسطین هر روز تحمل می‌کنند، ناچیز است.»
وزارت خارجه اسرائیل در واکنش به گزارش‌های گسترده از خشونت علیه بازداشت‌شدگان، این ادعاها را «کاملا دروغ» خواند و گفت: «همه‌ افراد به آب، غذا، سرویس بهداشتی و وکیل دسترسی داشتند و حقوق قانونی‌شان رعایت شده است.»

تظاهرات‌های صدها هزار نفری در کشورهای مختلف جهان علیه دولت اسرائیل و در حمایت از غزه
اعتراضات گسترده و مستمر مردم آزادی‌خواه و صلح‌طلب در بیش‌تر نقاط جهان، نشانه‌ای از شکاف فزاینده میان افکار عمومی مردم اروپا و سیاست‌های رسمی و محیلانه سران دولت‌های راست افراطی و فاشیسم می‌باشد.
تظاهرات گسترده‌ای در بنگلادش، در حمایت از غزه، محکوم کردن جنگ نسل‌کشی و گرسنگی، و محکومیت راهزنی دریایی دولت اسرائیل علیه ناوگان صمود برگزار شد.

بنگلادش
در یکی از بزرگ‌ترین تظاهرات و راهپیمایی‌های مردم هلند روز یک‌شنبه 25 اکتبر، حدود 250 هزار نفر در خیابان‌های «آمستردام» در اعتراض به جنگ و جنایات اسرائیل در نوار غزه و سیاست‌های سکوت و مماشات‌طلبانه دولت هلند در قبال این جنگ راهپیمایی کردند. این مردم صلح‌طلب شعارهای هم‌چون «آزادی برای فلسطین» و «اسرائیل شرم کن» سر دادند و از دولت راست افراطی خواستار موضع‌گیری سختگیرانه علیه اسرائیل و توقف جنگ و جنایات در «باریکه غزه» شدند.
برگزارکنندگان این تظاهرات عظیم اظهار داشتندکه: طرح ترامپ نمی‌تواند هیچ تغییری در تصمیم و اراده‌شان برای ادامه فشار بر دولت اسرائیل داشته باشد. زیرا در باره « تعهد بلند مدت اسرائیل به توقف نسل‌کشی و جنایات در این باریکه شک و تردید دارند.»

هلند
بزرگ‌ترین اتحادیه کارگری ایتالیا اعلام کرد که بیش از دو میلیون نفر در سراسر این کشور روز جمعه هفته پیش، در بیش از ۱۰۰ شهر دست به تجمع زدند و در یک اعتصاب سراسری یک روزه برای حمایت از ساکنان غزه و بازداشت اعضای یک هیئت کمک‌رسانی بشردوستانه در قالب ناوگان صمود شرکت کردند.
اتحادیه‌های کارگری ایتالیا پس از توقیف کاروان دریایی «صمود» توسط نیرو‌های دریایی اسرائیل در شب چهارشنبه، که قصد شکستن محاصره دریایی اسرائیل و رساندن کمک به غزه را داشت، این اعتصاب را اعلام کردند. از آن زمان، اعتراضات و تظاهراتی در سراسر اروپا و جهان شکل گرفته که در ایتالیا از شدت بیشتری برخوردار بوده است.
«جورجیا ملونی»، نخست‌وزیر محافظه‌کار ایتالیا، به شدت از این اعتصاب انتقاد کرد. وی پیش‌بینی کرد که این اقدام باعث اختلاف گسترده در سراسر کشور خواهد شد و گفت که این کار انگیزه سیاسی داشته و دولت راست‌گرای او را هدف گرفته است.
بر اساس گزارش اتحادیه CGIL، تنها ۳۰۰٬۰۰۰ نفر در خیابان‌های رم راهپیمایی کردند، در حالی که میانگین مشارکت ملی در اعتصاب سراسری حدود ۶۰ درصد بود که منجر به توقف تمام خدمات اصلی در بخش‌های کلیدی از جمله حمل و نقل و مدارس شد.
در فلورانس، معترضان به دروازه‌های مرکز تمرین تیم ملی فوتبال ایتالیا نزدیک شدند تا تقاضا کنند که بازی مقدماتی جام جهانی مقابل اسرائیل به دلیل جنگ در غزه برگزار نشود.
قرار است ایتالیا در تاریخ ۱۴ اکتبر میزبان اسرائیل در شهر اودینه باشد. اما اتحادیه فوتبال اروپا‌(یوفا) در حال بررسی تعلیق عضویت اسرائیل به دلیل جنگ است. بازیکنان در مرکز تمرین کورچیانو در فلورانس حاضر نبودند، اما تیم روز دوشنبه در آن‌جا گرد هم خواهد آمد.

تظاهرکنندگان طرفدار فلسطین، شنبه ۴ اکتبر ۲۰۲۵-۱۲ مهر ۱۴۰۴، در شهر رم
صبح روز جمعه، حدود ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در یک گردهمایی در شهر میلان در شمال ایتالیا شرکت کردند. درگیری‌هایی به‌طور مختصر در آن‌جا شعله‌ور شد پس از آن‌که گروهی از معترضان که بزرگراه شهر را مسدود کرده بودند، پلیس نیز با پرتاب گاز اشک‌آور پاسخ داد.
درگیری‌های پراکنده‌ای نیز در تورین، بولونیا و ناپل رخ داد، اما اکثریت قریب به اتفاق اعتراضات مسالمت‌آمیز بودند.

تظاهرات حامیان فلسطین در بارسلونا، اسپانیا، ۴ اکتبر ۲۰۲۵-۱۲ مهر ۱۴۰۴
اسپانیا و پرتغال روز شنبه خود را برای تظاهرات گسترده در اعتراض به جنگ آماده کرده بودند. اعتراضات در مادرید و بارسلونای اسپانیا از هفته‌ها قبل فراخوانده شده بود، در حالی که فراخوان‌ها برای تظاهرات در رم و لیسبون پس از خشم گسترده ناشی از توقیف کاروان کمک‌رسانی توسط اسرائیل صورت گرفت؛ کاروانی که از بارسلون حرکت کرده بود و قصد شکستن محاصره سرزمین فلسطینی را داشت.
اسپانیا در هفته‌های اخیر شاهد افزایش حمایت از فلسطینیان بوده است، در حالی که دولت این کشور تلاش‌های دیپلماتیک خود را علیه دولت افراطی راست بنیامین نتانیاهو تشدید می‌کند. ماه گذشته، اعتراضات علیه حضور یک تیم دوچرخه‌سواری متعلق به اسرائیل به‌طور مکرر مسابقه ووئلتای اسپانیا را مختل کرد، در حالی که «پدرو سانچز»، نخست‌وزیر اسپانیا، جنگ در غزه را «نسل‌کشی» خواند و خواستار ممنوعیت تمام تیم‌های اسرائیلی از رویداد‌های ورزشی بین‌المللی شد.

لندن
هزاران نفر از فعالان ضدجنگ و حامی مردم فلسطین روز پنج‌شنبه در واکنش به یورش نیروی دریایی اسرائیل علیه کاروان جهانی الصمود، در خیابان‌های لندن و گلاسکو تظاهرات کردند.
معترضان در لندن مقابل میدان پارلمان و در گلاسکو در ایستگاه مرکزی شهر گردهم آمدند و با سر دادن شعارهایی از جمله «محاصره را پایان دهید» و «آزادی برای فلسطین»، همبستگی خود را با سرنشینان کاروان الصمود اعلام و ضمن محکوم کردن یورش دریایی رژیم صهیونیستی به این ناوگان امدادی، آن را نقض آشکار قوانین بین‌المللی توصیف کردند.
تظاهرات‌کنندگان درحالی که پرچم فلسطین را در دست داشتند، خواستار توقف فوری محاصره غزه شده و از لندن خواستند موضعی قاطع علیه اقدامات دولت اسرائیل اتخاذ کرده و برای پایان دادن به محاصره غزه فشار دیپلماتیک وارد آورد.

دختر بچه‌ای در استانبول، ۲ اکتبر ۲۰۲۵ -۱۰ مهر ۱۴۰۴، در جریان تجمعی اعتراضی علیه توقیف کاروان «الصمود» پرچم‌های ترکیه و فلسطین را تکان می‌دهد

جنگ غزه به‌سرعت به یک جنگ منطقه‌ای تبدیل شد
جنگ غزه به‌سرعت به یک جنگ منطقه‌ای تبدیل شد که کل خاورمیانه را بی‌ثبات و دگرگون کرد.
🔸در ایران، ۱۲روز بمباران توسط اسرائیل با مشارکت آمریکا، برنامه هسته‌ای را به‌شدت آسیب زد و جمهوری اسلامی را متزلزل کرد.
🔸در لبنان، اسرائیل رهبر حزب‌الله را ترور کرد، فرماندهان ارشد آن را کشت و قدرت سیاسی‌اش را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داد. این افول حزب‌الله به روی کار آمدن رییس‌جمهوری نزدیک به آمریکا پس از دو سال بن‌بست سیاسی کمک کرد.
🔸در سوریه، حکومت بشار اسد -که با تضعیف محور طرفدار ایران آسیب‌پذیر شده بود‌- پس از۵۰سال حکومت، به دست گروه‌های مذهبی سقوط کرد. دولت جدید برای نخستین بار در ۲۵ سال گذشته وارد گفت‌وگوی مستقیم با اسرائیل شده است.
🔸در عراق، شبه‌نظامیان شیعه طرفدار ایران تحت تهدید نظامی اسرائیل و فشار سیاسی آمریکا عملا عقب‌نشینی کردند.
🔸اما در یمن، شورشیان حوثی با وجود ماه‌ها حملات هوایی آمریکا، مقاومت کردند و به تهدیدی جدی برای اسرائیل تبدیل شدند.
🔸در قطر، حمله هوایی ناموفق اسرائیل علیه رهبران حماس باعث اتحاد کشورهای خلیج فارس در مخالفت با جنگ و خشم علیه اسرائیل شد. از دل این آشوب، طرح صلح ترامپ شکل گرفت.
🔸جمهوری اسلامی ایران نیز به پایگاه آمریکایی، البته با اطلاع خود آمریکا، حمله کرد و هیچ‌گونه آسیبی به این پایگاه نرسید.

نتیجه‌گیری
اکنون خانواده‌های ۴۸ گروگان زنده و کشته‌شده اسرائیلی در رویدادهای دومین سال حمله حماس، به رسانه‌های اسرائیل و خبرگزاری‌های بین‌المللی گفتند امیدواری بیش‌تری دارند که مذاکرات این بار به رهایی عزیزان دربند آن‌ها منجر شود.
بر اساس ارزیابی ارتش اسرائیل، ۲۰ تن از گروگان‌ها زنده هستند و حماس پیکر ۲۸ گروگان کشته‌شده، شامل جسد یک دختر جوان، را به‌عنوان برگ معامله نزد خود حفظ کرده است.
اکنون اکثریت بزرگی از جمعیت 400/2 میلیون نفری غزه اکنون آواره است و در اردوگاه‌های پرازدحام در فضای باز با دسترسی اندک به غذا، آب یا امکانات بهداشتی روزگار را می‌گذراند.
طبق آمار سازمان ملل متحد، دست‌کم دو هزار و ۳۴۰ نفر در حین تلاش برای دست‌یابی به غذا یا کمک در غزه کشته شده‌اند.قبل از آغاز درگیری‌های گسترده در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، کشاورزی حدود ۱۰ درصد از اقتصاد نوار غزه را تشکیل می‌داد و بیش از نیم میلیون نفر مستقیمااز آن، یا از دامداری و ماهی‌گیری، درآمد داشتند.
اکنون، طبق آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، تنها 6/4 درصد از زمین‌های زراعی قابل استفاده‌اند.
بت بکدول، معاون مدیرکل این سازمان می‌گوید: «این تنها از دست رفتن زیرساخت‌ها نیست، بلکه فروپاشی کامل سیستم غذایی غزه و نابودی راه‌های بقاست. چاه‌ها، گلخانه‌ها و زمین‌ها نابود شده‌اند و تولید غذای محلی به صفر رسیده است.»
طبق نظام طبقه‌بندی امنیت غذایی، بیش از ۵۱۴ هزار نفر یعنی چیزی معادل نزدیک به یک‌چهارم جمعیت فلسطینی در غزه در وضعیت قحطی به‌سر می‌برند.
بر اساس گزارش وزارت بهداشت غزه، از زمان تایید قحطی در برخی مناطق، حداقل ۱۷۷ نفر از جمله ۳۶ کودک بر اثر گرسنگی و سوءتغذیه جان خود را از دست داده‌اند.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد اعلام کرده که بیش از ۶۰ درصد زنان باردار و مادران با نوزادان شیرخوار در غزه دچار سوءتغذیه هستند.
طبق تحلیل مرکز ماهواره‌ای سازمان ملل، تا آخر ماه جولای حدود ۱۹۳ هزار ساختمان در غزه تخریب یا آسیب دیده‌اند و هم‌چنین ۲۱۳ بیمارستان و یک هزار و ۲۹ مکتب هدف حمله قرار گرفته‌اند.
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید که تنها ۱۴ بیمارستان از ۳۶ بیمارستان غزه هنوز تا حدی فعال هستند و این بیمارستان‌ها در جنوب غزه به‌شدت تحت فشار درمانی قرار دارند.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل نگرانی جدی خود را از سطح بالای ویرانی در شهر غزه، مرکز اصلی شهری این نوار، اعلام کرده و هشدار داده که هرگونه تلاش عمدی برای جابجایی جمعیت، معادل پاک‌سازی قومی تلقی می‌شود.
بیش از ۹۵ درصد از زمین‌های کشاورزی در غزه آسیب دیده‌اند یا در مناطقی قرار دارند که کشاورزان اجازه یا امکان دسترسی به آن‌ها را ندارند.
اسرائیل دریا را منطقه جنگی تعیین کرده و قایق‌های ماهی‌گیری یا بمباران شده‌اند یا اجازه حرکت ندارند.
اکثر زمین‌های کشاورزی در مرزها واقع شده که اسرائیل آن را منطقه حائل امنیتی تعیین کرده است و محدودیت فعالیت و حرکت در این نقاط عملا این زمین‌ها را از دسترس خارج کرده است.
اسرائیل در جریان جنگ جاری از سوی نهادهای وابسته به سازمان ملل و برخی سازمان‌های جهانی به «نسل‌کشی» متهم شده است.
بعد از وقوع حمله 7 اکتبر، نتانیاهو برای جنگ علیه غزه، چند هدف را تعیین کرد. نابودی حماس، کنار زدن حماس از حکمرانی بر غزه، آزادسازی اسیران و جلوگیری از حملات آینده از غزه علیه اسرائیل.
به نوشته‌ لیبراسیون، «نتانیاهو شاید در کوتاه‌مدت بقای سیاسی خود را تضمین کرده باشد، اما با انکار مسئولیت، اعتماد عمومی به نهادهای کشور را فرسوده ساخته است.» در حالی که دولت اسرائیل بر امنیت و بازدارندگی تأکید دارد، واقعیت میدانی و روانی جامعه اسرائیل حکایت از زخمی عمیق‌تر دارد: زخم بی‌اعتمادی، بی‌عدالتی و احساس فراموش‌شدگی. در دومین سالگرد حمله حماس، اسرائیل هم‌چنان با پرسشی بنیادین روبه‌روست: چگونه می‌توان در کشوری که هنوز از درون التیام نیافته، به آینده‌ای امن و آشتی‌جویانه اندیشید؟
با وجود گذشت دو سال جنگ اسرائیل علیه غزه و اشغال نظامی این منطقه، اما هم‌چنان هیچ‌کدام از این اهداف محقق نشده‌اند. حماس هم‌چنان در غزه حضور دارد.
تنها زمانی می‌تواند اتفاقات 7 اکتبر روی ندهد که اسرائیل به اشغال نظامی خاک فلسطین‌(کرانه باختری،غزه و قدس شرقی) پایان دهد و به مرزهای ۱۹۶۷ بازگردد و حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین را در این مرزها قبول کند. در چنین شرایطی، هیچ‌گاه ۷ اکتبر رخ نمی‌دهد و یا احتمالات چنین وقایعی به حداقل می‌رسد. اگر اسرائیل، هم‌چنین به سیاست‌های صدفلسطینی دهه‌های گذشته خود ادامه دهد ۷ اکتبرها هم تکرار می‌شوند. چون ادامه اشغال و سرکوب سرزمین یک ملت و تحقیر آنان، بی‌هزینه و بی‌واکنش نخواهد ماند.
غرام محمد، دختر ۲۰ ساله‌ای که همراه خانواده‌اش در مرکز غزه آواره شده به خبرگزاری رویترز گفت: «اگر توافقی حاصل شود، ما زنده می‌مانیم. اگر نه، یعنی به مرگ محکوم شده‌ایم.»
سه‌شنبه پانزدهم مهر 1404-هفتم اکتبر 2025