درباره جرم انگاری کنترل بکارت در سوئد – ضرغام اسدی

نشریه ژورنال شماره ۱۱۷۰– فایل پی دی اف – ویژه تلفن همراه

جرم‌انگاری معاینه بکارت و صدور گواهی آن که چندی پیش در پارلمان سوئد تصویب شد  از اول ماه دسامبر به مورد اجرا گذاشته می شود. سوئد با تصویب و اجرای این قانون گامی ضروری در مسیر حمایت از حقوق و کرامت زنان برداشته است. این قانون که هرگونه مداخله پزشکی برای بازسازی بکارت را نیز شامل می‌شود، تنها یک ممنوعیت پزشکی نیست، بلکه حمله‌ای مستقیم به یکی از کهن‌ترین سازوکارهای کنترل جنسیتی و ابزارهای سلطه بر بدن زنان است. سال‌هاست که در سوئد دختران و زنان در محیط های اسلام زده به این لحاظ تحت فشار بوده اند و قربانی ارزش های پوسیده و ارتجاعی شده اند. اجرای این قانون میتواند کمکی به پایان یافتن کابوس و رنج بخشی از زنان و دختران در سوئد باشد.

معاینه بکارت به عنوان یک اقدام پزشکی نیست بلکه ابزاری برای اعمال قدرت، تحمیل فشارهای خانوادگی و بازتولید هنجارهای مخربی است که بدن زنان را به «شرافت» خانواده و «حیثیت» اجتماعی گره می‌زند. این قانون با صراحت اعلام می‌کند که کرامت و اختیار فردی زنان، قابل چانه‌زنی بر سر سنت، تابو یا توجیهات فرهنگی نیست. برای ما که همیشه منتقد دیدگاه راسیستی «نسبیت فرهنگی» و مدافع حقوق جهان‌شمول انسان بوده‌ایم، این یک موفقیت بزرگ به شمار می‌آید.

سوئد با این اقدام موضعی روشن در برابر خشونت موسوم به “ناموسی” اتخاذ کرده؛ موضعی که در بسیاری از نقاط جهان همچنان یک تابو و حتی خط قرمز محسوب می‌شود. این قانون نشان می‌دهد که برابری‌خواهی، تنها با شعار یا همدلی اخلاقی محقق نمی‌شود؛ بلکه باید در قوانین، سازوکارهای رسمی و سیاست‌گذاری‌های مشخص متجلی شود.

در نهایت، این قانون یک ضرورت انکارناپذیر است اما پایان راه نیست. قانون می‌تواند مرز بگذارد، ممنوعیت اعلام کند و ابزارهای کنترل را محدود سازد، اما به تنهایی قادر نیست زخم‌های ناشی از سال‌ها ترس، فشار و سرکوب را التیام بخشد. برای حفاظت واقعی، باید هم‌زمان با گسترش چتر قانونی، سازوکارهای حمایتی نیز تقویت شوند تا هیچ زنی در مواجهه با خشونت، تنها و بی‌پشتوانه نماند.

امید ما این است که این اقدامات دولت سوئد به حوزه‌های دیگری نیز گسترش یابد؛ از جمله ممنوعیت ختنهٔ کودکان، ممنوعیت حجاب برای کودکان، و تقویت حمایت قانونی از زن‌ها و کودکانی که زیر فشار ارزش‌های مذهبی، مردسالار و ارتجاعی قرار دارند. ما نیز به سهم خود برای تحقق این اهداف تلاش خواهیم کرد.