جنتی:اكثر کاندیدها صلاحيت ندارند

روزنامه اعتماد:ركورد ثبت‌نام، در هر دوره‌اي از انتخابات ايران شكسته مي‌شود. حجم عظيم ورود افرادي كه خود را با هر سطح از تحصيلات، سن و تجربه مديريتي واجد صلاحيت منتخب شدن مي‌دانند، در فرصت ٥ روزه يا يك هفته‌اي ثبت‌نام‌ها، ركورد نامزدهاي چندين برابر صندلي‌هاي رياست يا نمايندگي ملت را به خود اختصاص مي‌دهد تا تنها راه عبور از جمع چند صد‌نفره و حتي چند هزار نفره ثبت‌نام‌كنندگان، مهر عدم احراز صلاحيت شوراي نگهبان باشد. دوازدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري در حالي با آغاز ثبت‌نام از كانديداها وارد مرحله اصلي خود شده است كه در همان روز اول ١٢٦ نفر و در روز دوم ١٦١ نفر راهي ستاد انتخابات وزارت كشور شده‌اند تا نام خود را به عنوان كانديداي انتخابات ٢٩ ارديبهشت ماه ثبت كنند. در اين جمع ٢٨٧ نفره كه تنها در دو روز اول از مهلت ٥ روزه ثبت‌نام‌ها اعلام حضور كرده‌اند، شايد كمتر از شمار انگشتان دو دست، افرادي حضور داشته باشند كه سابقه مديريت اجرايي داشته و تا حدودي چهره شناخته شده در عرصه سياسي كشور محسوب مي‌شوند. بقيه ثبت‌نام‌كنندگان كه بي‌شك تعدادشان طي سه روز باقيمانده از زمان ثبت‌نام بيشتر هم خواهد شد و حتما ركورد ديگري به ثبت‌ خواهد رساند، مورد انتقاد بسياري از دست‌اندركاران امر انتخابات بوده و خواهند بود. اين چهره‌هاي منتقد به تعداد چند هزار نفره ثبت‌نام‌كنندگان، بيش از اينكه راهي كه ديگران پيموده را طي كنند و از اين امر به عنوان نتيجه دموكراسي در كشور استدلال كنند، آن را ناشي از عدم حزب‌گرايي در ايران مي‌دانند.
استمداد آيت‌الله جنتي از رسانه‌ها
نخستين انتقاد به تعداد ثبت‌نام‌كنندگان در انتخابات رياست‌جمهوري، سهم دبير شوراي نگهبان شد. او كه مسووليت نظارت بر انتخابات را برعهده دارد، در چندين انتخابات كه نسبت به پرونده‌هاي ورودي به شوراي نگهبان براي بررسي صلاحيت‌ها گلايه‌مند است و در سخنراني‌هاي خود نمي‌تواند ناراحتي خود را از لشگر بي‌شمار كانديداها پنهان كند. آيت‌الله جنتي در انتخابات مجالس شوراي اسلامي و خبرگان رهبري هم براي نخستين بار نسبت به اين موضوع گلايه كرده بود و با ابراز تاسف از آمار ثبت‌نامي‌ها در آن دو انتخابات كه همچنان در حال افزايش بود، آن را بسيار مبهم براي خود خواند و با مخاطب قرار دادن ثبت‌نام‌كنندگان در انتخابات خبرگان پرسيد: «آيا واقعا خودشان را مجتهد مي‌دانند؟ آيا بين خودشان و خداوند معتقدند كه اجتهاد دارند؟ برخي از اين كانديداهاي خبرگان رهبري اگر يك عبارت عربي به دست‌شان بدهيد نمي‌توانند آن را درست بخوانند؛ حتي نمي‌توانند قرآن را هم به درستي بخوانند، اگر يك كتاب عربي به دست اين افراد بدهيد نمي‌توانند آن را بخوانند. بنابراين چرا در انتخابات ثبت‌نام و براي ما زحمت درست مي‌كنند؟» اينك هم با گذشت نزديك به يك سال و نيم از روزهاي ثبت‌نام نامزدهاي انتخابات مجلس شوراي اسلامي و خبرگان رهبري، آيت‌الله جنتي با ابراز نگراني از اين آمار كه همچنان رو به افزايش است، به استمداد از رسانه‌ها روي آورد. اين موضوع از آن جهت مورد تاكيد دبير شوراي نگهبان قرار گرفت كه نتيجه بررسي اين حجم از ثبت‌نام‌كنندگان چيزي جز عدم احراز صلاحيت نيست. همان روشي كه در انتخابات ٩٤ و در خصوص كانديداهاي انتخابات مجالس شوراي اسلامي و خبرگان رهبري به‌كار برده شد و به دليل فرصت اندك براي بررسي صلاحيت‌ها، شوراي نگهبان راهي جز اعلام عدم احراز صلاحيت به سيل عظيم ثبت‌نام‌كنندگان نيافت. به گزارش سايت شوراي نگهبان، آيت‌الله جنتي در ابتداي جلسه اعضاي شوراي نگهبان با اشاره به آغاز ثبت‌نام داوطلبان رياست‌جمهوري گفت: در روز اول ثبت‌نام ١٢٦ نفر به عنوان داوطلب رياست‌جمهوري ثبت‌نام كرده‌اند در حالي كه اغلب اين افراد شرايط لازم را دارا نيستند. جنتي افزود: حضور افرادي كه حتي سواد اندكي دارند و كمترين شرايط را براي پذيرش هر مسووليتي دارند به عنوان داوطلب رياست‌جمهوري تنها موجب زحمت نهادهاي اجرايي و انقلابي مي‌شود. دبير شوراي نگهبان از رسانه‌ها به ويژه رسانه ملي خواست درخصوص شرايط داوطلبان رياست‌جمهوري روشنگري كنند و رويه كار بررسي صلاحيت‌ها را براي جامعه تبيين كنند و شبهه‌هاي احتمالي را براي مردم رفع كنند.
راه‌حل چيست؟
در كشوري كه اعتقادي به حزب‌گرايي وجود ندارد، مي‌شود وقوع همه اتفاقات را در دوره انتخابات به انتظار نشست. مهم‌ترين و اصلي‌ترين آن، همين اتفاقي است كه در هر دوره از انتخابات در ايران شكل مي‌گيرد و روبه افزايش است. افرادي كه خود را شايسته رياست‌جمهوري، نمايندگي مجلس شوراي اسلامي و خبرگان رهبري و حتي شوراهاي شهر و روستا مي‌دانند آنچنان رو به ازدياد هستند و نهادهايي را به زحمت مي‌اندازند كه خود در ايجاد اين وضعيت تقريبا بي‌تقصير هستند. شوراي نگهبان در قانونگذاري نقشي ندارد و تنها به تاييد مصوبه‌هاي مجلس مي‌پردازد حال آنكه مجلس شوراي اسلامي اگر در بين مصوبات خود، اهميت بيشتري براي فعاليت احزاب قايل مي‌شد، مي‌شد تا حد زيادي اين مشكل را حل كرد. اما با ناتمام ماندن بررسي‌ها در مجلس گذشته (نهم)، احزاب همچنان بدون جايگاه در نظام سياسي ايران ماندند، تا هر يك از مردم ايران بتوانند در خود شايستگي رياست‌جمهوري و نمايندگي ملت را در مجالس گوناگون ببيند و اينگونه به سمت ستادهاي انتخاباتي هجوم ببرد. نتيجه اين اقدامات از حرف‌هاي روز گذشته دبير شوراي نگهبان به راحتي بيرون مي‌آيد. چاره اين كار چيزي جز عدم احراز صلاحيت طيف گسترده ثبت‌نام‌كنندگان نيست. البته بر اين اقدام شوراي نگهبان نمي‌توان خرده گرفت و تنها مي‌توان نمايندگان را مقصر دانست كه تمام اين مشكلات را رصد مي‌كنند اما دريغ از چاره‌اي كه براي اين مشكل بينديشند.