آنهایی که کارهای خوب کردند و قیمتش را با جان خود دادند

ناصر اصغری:
امروز به دنبال یکی دو مقاله تحقیقی دانشگاهی، بیش از دو ساعت در اینترنت وقت تلف کردم. به هر سایتی که راهم می‌افتاد، درخواست پرداخت مبلغی، نه چندان کم، برای دسترسی به آن مقالات می‌شد. به فکر یکی از قهرمانان این دنیا افتادم.
نام آرن سوارتس (Aaron Swartz) را به خاطر بسپارید. آرن پروگرامر کامپیوتر بود که متعقد بود مقالات علمی و تحقیقی، از آنجا که محصول مخارج عمومی هستند، باید رایگان در دسترس همگان قرار بگیرند. آرن همچنین در ایجاد کتابخانه عظیم اینترنتی (Open Library) نقشی بارز داشت.
آرن را پلیس دانشگاه آم آی تی (موسسه فناوری ماساچوست) در سال ۲۰۱۱، بخاطر دسترسی غیرقانونی به مجلات تحقیقی در اینترنت دستگیر کرد و دادستان دولت فدرال او را متهم به چندین مورد سرقت اینترنتی و چرندیات این نوع کردند. آرن جمعا با ۱ میلیون دلار و ۳۵ سال زندان روبرو بود که نه توان پرداخت این جریمه داشت و نه توان تحمل زندان. جسد بی جان آرن روز ۱۱ ژانویه ۲۰۱۳ در اوج جوانی، در سن ۲۶ سالگی، در آپارتمانش پیدا شد.
برای کسی که ارزش کارهای مثل “کتابخانه باز” را می‌داند؛ برای کسی که ارزش دسترسی به مقالات و مجلات علمی، تحقیقی و تاریخی را می‌داند، مرگ کسانی چون آرن شدیدا تأسفبار و متأثر کننده است. دنیا بدون کسانی مثل آرن سوارتس، جائی بس تیره تر می‌بود.
۱۳ اوت ۲۰۲۱