روزنه rowzane خبری – تحلیلی رادیو فردا:روز چهارشنبه ۱۲ مهرماه برای گفت‌وگو با مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی به تهران آمده و برای مراسم استقبال رسمی در مجموعه سعدآباد تهران راهی آن محل شد.
آن‌طور که دفتر ریاست‌جمهوری ترکیه اعلام کرده سفر ۱۲ مهر ماه رئیس‌جمهوری آن کشور به دعوت حسن روحانی انجام شده و اردوغان علاوه بر او با رهبر جمهوری اسلامی نیز دیدار می‌کند.
دفتر آقای اردوغان در بیانیه‌ای گفته است دیدار او با مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی برای گفت‌وگو در مورد روابط دو طرفه، مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای، و به‌طور مشخص رخدادهای عراق و سوریه انجام می‌شود.
حسن روحانی و رجب طیب اردوغان همچنین ریاست چهارمین نشست هیئت عالی شورای همکاری دو کشور را نیز برعهده خواهند داشت.
حسن روحانی در نشست خبری مشترک با رجب طیب اردوغان که پس از دیدار مشترک آنها در تهران انجام شد، گفت: «مسئله تجزیه‌طلبی در منطقه را به هیچ عنوان نمی‌پذیریم و از دیدگاه دو کشور، کشورهای سوریه و عراق کشورهای واحدی هستند و ما تغییر مرزهای جغرافیایی را به هیچ عنوان نخواهیم پذیرفت.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، روحانی در ادامه گفت: با توجه به مسائل حساس منطقه ما، به ویژه در سوریه و اقلیم کردستان، مذاکرات مفصلی انجام دادیم. هدف نهایی دو کشور ایجاد صلح و ثبات و امنیت در کل منطقه است. همکاری‌های بیشتر ترکیه، ایران و روسیه برای ایجاد ثبات و امنیت در سوریه و همکاری‌های سه‌جانبه ایران، ترکیه و عراق در مورد مسئله اقلیم کردستان عراق از جمله مباحث مطرح شده بود.»
او در این زمینه تصریح کرد: «ما نمی‌خواهیم فشاری را به مردم کردستان عراق وارد کنیم، تصمیمات اشتباهی که بعضی از سران این اقلیم اتخاذ کردند باید جبران شود، بنابراین سه کشور ترکیه عراق و ایران ناچار هستند تا با اقدامات ضروری و جدی خود اهداف راهبردی‌شان را در منطقه دنبال کنند.»
در زمینه همکاری اقتصادی نیز رئیس‌جمهور ایران با ذکر این‌که «در زمینه روابط نفت و گاز تصمیم بر این شد که طرف ترکیه گاز بیشتری از ایران برداشت کند»، گفت: «اراده دو دولت بر این مبنا است که توسعه بخش اقتصادی و تجاری به گونه‌ای باشد که رقم اقتصادی و تجاری به رشد ۳۰ میلیارد دلار در سال برسد.»
به گزارش خبرگزاری ایرنا، ایران و ترکیه همچنین روز چهارشنبه چند سند همکاری، ازجمله در زمینه‌های همکاری‌های گمرکی، بانکی، رادیو و تلویزیونی، و امور کتابخانه‌ای و بایگانی امضا کردند.
سفر اردوغان به ایران دو روز پس از سفر رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه به تهران صورت می‌گیرد. در پی دیدارهای انجام‌شده، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران بر «مواضع مشترک و یکسان» ایران و ترکیه در زمینه «همه‌پرسی کردستان عراق» تاکید کرد و گفت هیچ‌کدام از دو کشور این همه‌پرسی را قبول ندارد.
همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان عراق با مخالفت تهران و آنکارا روبه‌رو شده بود و دو طرف پیش و پس از آن دست به انجام تمرین‌ها و رزمایش‌های مشترکی با نیروهای عراق در مرزهای مشترک زدند. رئیس‌جمهوری ترکیه ۱۱ مهر ماه تهدید کرد که در صورت پافشاری کـردهای عراق بر موضع خود، تحریم‌های آنکارا افزایش خواهد یافت.
روزنامه صباح چاپ ترکیه می‌گوید اشتراکات میان آنکارا، تهران و دولت مرکزی عراق در پی همه‌پرسی اقلیم و «نگرانی در مورد افزایش بی‌ثباتی یا مشکلاتی که ممکن است گریبانگیر نبرد با داعش شود» افزایش پیدا کرده‌است.
محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت ایران، روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفته بود «هر کشوری در خصوص امنیت خود مشکلاتی دارد. ما نیز فصل مشترکی با ترکیه در مبارزه با تروریسم داریم. بحث مبارزه با تروریسم موضوعی فرامنطقه‌ای است».
در سال‌های گذشته روابط ایران و ترکیه با بحران روبه‌رو شده بود؛ برای نمونه در سال ۱۳۹۳ که یک مقام وزارت خارجه ایران، ترکیه را متهم کرده بود با پافشاری بر برکناری اسد و حمایت از آنچه «گروه‌های تروریستی» عنوان شده بود، بحران سوریه را طولانی کرده‌است. یا یک سال بعد از آن که رجب طیب اردوغان گفته بود «ایران می‌خواهد جای داعش را بگیرد» و باید نیروهای مورد حمایت خود را از یمن و سوریه و عراق خارج کند.
اما آقای نوبخت روز سه‌شنبه گفته روابط «از سال گذشته افزایش پیدا کرده» و افزوده‌است «بخشی از خاک عراق در اشغال تروریست‌ها است و ایران و ترکیه باید به آن کمک کنند».
روزنامه صباح می‌گوید انتظار می‌رود روسای جمهوری ایران و ترکیه در مورد نشست آستانه نیز گفت‌وگو کنند. ایران و ترکیه در کنار روسیه، در پایتخت قزاقستان گفت‌وگوهایی را ترتیب داده‌اند که محور آن جنگ داخلی سوریه است. این سه کشور تا کنون به ایجاد چهار منطقه کاهش تنش در سوریه اقدام کرده‌اند. ایران و روسیه از مهمترین حامیان بشار اسد هستند ولی ترکیه از شماری از مخالفان او حمایت می‌کند.
کشورهای غربی، به‌ویژه اروپایی‌ها، در این مذاکرات نقش خاصی ندارند. نماینده‌ای از ایالات متحده به عنوان ناظر در آن حضور دارد. پیش‌تر رئیس‌جمهوری فرانسه در طرحی که ارائه کرده بود خواستار انجام مذاکرات غرب، روسیه، منطقه از یک طرف، فرانسه سازمان ملل و ایران از طرف دیگر شده بود و گفته بود هدف نهایی باید بازگشت به مذاکرات ژنو، به رهبری سازمان ملل باشد.
——————
بی بی سی:اردوغان در تهران: تدابیر شدیدتری علیه اقلیم کردستان در راه است
اردوغان که امروز چهارشنبه ۱۲ مهر (۴ اکتبر) برای دیدار با مقام‌های ایران به تهران رفته، از اتخاذ تدابیر شدیدتری علیه اقلیم کردستان خبر داده است.وی خامنه‌ای، رهبر ایران هم دیدار کرده است.
اردوغان در یک نشست خبری که بعد از دیدار با حسن روحانی، همتای ایرانی خود برگزار شد با “غیرقانونی” خواندن همه‌پرسی اخیر اقلیم کردستان گفته است: “در عراق، مخاطب ما دولت مرکزی است.”
دیدار او با آقای روحانی پشت درهای بسته برگزار شده بود.این سفر رسمی به دعوت حسن روحانی انجام شده است.به غیر از همه‌پرسی اخیر کردستان عراق، جنگ سوریه و روابط تهران-آنکارا از محورهای دیگر گفت‌وگوهای دو کشور بوده است.بنابر اعلام خبرگزاری میزان، دو کشور تفاهم‌نامه‌هایی در زمینه همکاری‌های گمرکی،بانکی و رسانه‌ای امضا کرده‌اند.
اردوغان گفته است: “هم ایران و هم دولت مرکزی عراق و هم ترکیه در قبال اقدامات اقلیم کردستان عراق برخی تدابیر را به اجرا گذاشتند و از این به بعد تدابیر شدیدتر در راه خواهد بود.”
“از نظر ما تصمیمی که با موساد (سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل) گرفته شده باشد، مورد پذیرش نیست؛ مدیریت اقلیم کردستان با قرار دادن افراد معلوم در سمت راست و چپ خود تصمیماتی نامعلوم می‌گیرد.” روحانی، رئیس جمهور ایران هم در همین نشست خبری گفته که کشورش در پی وارد کردن فشار به کردستان عراق نیست.
روحانی گفته است: “ما نمی خواهیم فشاری را به مردم کردستان عراق وارد کنیم اما تصمیمات اشتباهی که بعضی از سران این اقلیم اتخاذ کردند باید جبران شود. بنابراین سه کشور ترکیه عراق و ایران ناچار هستند تا با اقدامات ضروری و جدی خود اهداف راهبردی‌شان را در منطقه دنبال کنند.”رئیس جمهور ترکیه پیش از سفر به ایران به خبرنگاران گفته بود با یک “نقشه راه” به کشورش بازخواهد گشت.
اردوغان سه روز پیش از سفر به تهران گفته بود: “سفر من به ایران برای شرکت در یک نشست همکاری استراتژیک در سطح عالی خواهد بود. ما درباره مسئله شمال عراق هم گفتگو خواهیم کرد و با یک نقشه راه جدی برمی‌گردیم.”
