دوبرابرشدن خط فقر و چند برابر شدن شمار فقرا

گفتگو با کاظم نیکخواه در کانال جدید

میثم عتیق: وزارت کار حکومت در گزارش سالانه اش خط فقر که روز یک شنبه یازده دی منتشر شد از رشد چشمگیر شمار فقرای کشور و دو برابر شدن خط فقر مطلق در ایران خبر داده است. همچنین از اینکه در ظرف دهه نود شمسی یک سوم جمعیت ایران زیر خط فقر مطلق کشیده شده اند. بر اساس این گزارش خط فقر مطلق در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ رشد حدودا ۵۰ درصدی داشته و بر این اساس خط فقر مطلق یک خانوار چهار نفره در سال گذشته به چهار میلیون و پناصد و چهل و یک هزار تومان و برای ساکنین تهران به هفت میلیون چهارصد هزار تومان رسیده است. همچنین برغم اینکه آمارهای مربوط به سال ۱۴۰۱ تا الان بصورت رسمی اعلام نشده گزارشات دیگری بر این صحه میگذارند که امارمنتشر شده خط فقر مطلق وزارت کار برای یک خانوار چهار نفره از چهار میلیون به هفت میلیون برای کل کشور و از هفت میلیون به پانزده میلیون در تهران رسیده است. برای گفتگوی بیشتر در مورد این گزارش تکان دهنده دعوت کرده ایم از کاظم نیکخواه عضو دفتر سیاسی حزب کمونیست کارگری ایران.

کاظم نیکخواه در پرسش اول میخواهیم ارزیابی شما را بشنویم از این گزارش سالانه اداره کار جمهوری اسلامی در مورد خط فقر مطلق و شما فکر میکنید مهمترین نکاتدر رابطه با این گزارش چیست؟

کاظم نیکخواه: نکات زیادی در این مورد میشود گفت. اساس مساله اینست که در واقع خود جمهوری اسلامی دارد اعتراف میکند که خط فقر دوبرابر شده یعنی در واقع بخشهای بسیار بیشتری از مردم یعنی میلیونها نفر بیشتر  به زیر خط فقر رانده شده اند.  آماری که میدهند مثل چهارده میلیون و ۷ ملیون و اینها مربوط به سالها پیش است. موقعی که همین امروز نگاه میکنیم می بینیم دلار که در همان سال ۹۹ حدود ۲۰ هزار تومان بود امروز به ۴۵ هزار تومن است. این یعنی اینکه کل قیمتهای کالاها افزایش عظیمی پیدا کرده است و حداقل دوبرابر شده است. خط فقر ابعادش دیگر قابل محاسبه نیست. متاسفانه امار دقیقی در این مورد وجود ندارد و آمار جمهوری اسلامی هم بهیچوجه قابل اتکا نیست. ولی بر اساس همین اعتراف جمهوری اسلامی میشود متوجه شد که خط فقر از مرز بیست میلیون و سی میلیون تومان گذشته است. این به چه معناست؟ این به معنای اینست که میلیونها نفر از مردم یا بهتر است بگویم اکثریت مردم از غذا از پوشاک از درمان از زندگی معمول انسانی محروم میشوند، محرومتر میشوند. خیلی از کودک و بازنشستگان و مردم بطور کلی، به دلیل این فقر و محرومیت و عدم دسترسی به غذای مناسب، و پزشک و داروی مناسب جانشان را از دست میدهند. تلفات جنایات جمهوری اسلامی را در این زمینه هم باید به حساب آورد.

یکی از پایه های اساسی اعتراض و انقلاب مردم برای سرنگونی جمهوری اسلامی اعتراض به همین وضعیت داغان و کمر شکن و کشنده اقتصاد است که زندگی مردم را دارد نابود میکند. و بار اصلی اش روی دوش کارگران و بخشهای کارکن جامعه افتاده استو از آن طرف شاهد چپاولهای نجومی بیشتر و تل انبار کردن ثروتهای نجومی و باورنکردنی از جانب مفتخوران حاکم هستیم که از معیشت مردم دارند از روزنه های مختلف میدزدند و در سطح دنیا در کشورهای مختلف سرمایه گذاری و ویلا سازی و ساختمان سازی میکنند و در دریایی ازثروت غلت میزنند.

میثم عتیق : کاظم نیکخواه نکات زیادی هست که میشود در این مورد صحبت کرد اما اجازه بدهید به شبکه های اجتماعی سری بزنیم که در همین رابطه صحبت میکنند. ..کاربری میگوید “خط فقر شده ۱۵ ملیون و حقیتقا بیشتر از این حرفاس. این اتفاق هرجای دیگه دنیا یعنی جایی که قانون حرف اول را میزد می افتاد از صغیر تا کبیر دولت و حکومت رو به خاطر بدبخت کردن میلونها نفر از مردم بی بروبرگرد محاکمه میکردند” . کاربر دیگری مینویسد “مسکن مهر ۲ میلیارد تومن، پراید  ۳۳۰ میلیون تومن، دلار تا الان ۴۴ هزار تومن، تورم ۶۰ درصد، خط فقر ۳۰ میلیون تومن، حقوق؟ ۵ میلیون تومن. بله! به جمهوری اسلامی خوش امدید!

این را هم اینجا اشاره کنم که کاربری گفتند خط فقر ۳۰ میلیون تومان. امروز حکومت میگوید خط فقر ۱۵ میلیون تومان اما چند روز قبل امار ۳۰ میلیون تومان از برخی رسانه های جمهوری اسلامی بعنوان خط فقر عنوان شده بود.

اما کاظم نیکخواه در هفته های گذشته ما شاهد سقوط ازاد ارزش ریال، و تورم افسار گسیخته در کل کشور بودیم. بطور مثال از ابتدای انقلاب و خیزش کنونی تا الان شاهد افزایش ۵۰ در صدی قیمت دلار هستیم. با این وضعیت، با این بحران عظیم اقتصادی که در دل یک انقلاب با آن مواجه هستیم فکر میکنید تا کی تا به کجا جمهوری اسلامی میتواند در برابر این بحران اقتصادی دوام بیاورد؟

 کاظم نیکخواه: ببینید سوال اصلی اینست که مردم تا چه حد اعتراض و انقلاب میکنند یا بهتر است بگوییم جمهوری اسلامی تا چه حد در مقابل انقلاب و اعتراضات  مردم برای خلاص شدن از این وضعیت کمر شکن و جهنمی و از این فقر نابود کننده،  میتواند مقاومت کند؟ اوضاع جامعه این را نشان میدهد که تمام بخشهای جامعه دارند فریاد میزنند که منزلت معیشت حق مسلم ماست، نابود باد جمهوری اسلامی. این را به اشکال مختلف مردم دارند فریاد میزنند بنظر من و بطور واقعی اقتصاد جمهوری اسلامی فلج کامل است. نمیدانم در دنیا جای دیگری وجود دارد، کشور دیگری هست که در این حد اقتصادش فلج و زمین گیر و در بن بست کامل باشد، کارکردهای اصلیش را از دست داده باشد، تولید خیلی جاها زیر ده درصد و بیست درصد صورت گیرد، مراکز اقتصادی در حال تعطیل شدن باشند و اقتصاد اساسا روی قاچاق بچرخد و مردم از نداشتن دارو از محرومتیت از دارو از نان شب هم محروم باشند؟ فکر نمیکنم. واقعیت اینست که این اقتصاد از اساس از هم پاشیده است. تنها استفاده کنندگان از این وضعیت خود باند چپاولگر جمهوری اسلامی هستند که مدام دارند ثروتهای نجومی تل انبار میکنند.جمهوری اسلامی نمیتواند از این انقلابی که برای سرنگونیش شروع شده خلاص شود، به خاطر اینکه تمام بخشهای مردم در خیابانند، خسته شده اند، خشمگینند و میخواهند و عزم کرده اند که از شر حکومت اسلامی و کل چپاولها و دستگاه مذهب و سرکوب و اقتصادش خلاص شوند. بنظر من حکومت امکان دوام آوردن در مقابل این انقلاب را نخواهد داشت. میشود بسیار امیدوار بودکه مردم بتوانند این حکومت را کنار بزنند و به زباله دان بیندازند و  در این جامعه سیستم و فضای انسانی داشته باشیم، تک تک مردم رفاه داشته باشند و امکان زندگی در رفاه را داشته باشند. و از این وضعیت چپاول و ناهنجاری خلاص شویم. این بسیار بسیار چشم اندازش وجود دارد و فکر نمیکنم که جمهوری اسلامی با وجود تمام جنایاتی که انجام میدهد بتواند در مقابل این سرنوشت محتومش دوام بیاورد.

میثم عتیق: کاظم نیکخواه فرصتمان بسیار محدود است یک پرسش دیگر هم دارم که امیداورم بتوانید در این فرصت کوتاه جواب دهید. اما قبل از این نظر یک کاربر دیگر را هم اینجا بازکو کنیم و بعد به سوالمان بپزردازم این کاربر میگوید ” این خط فقر طبق کدام محاسبات بدست آمده؟ یعنی یک خانواده ۴ نفره ماهیانه اگر ۱۸۷ دلار درآمد داشته باشد بالای خط فقر است؟ یعنی حداقل دستمزد دو روز کار حدود ۱۶ ساعت با حد اقل دستمزد ۱۱ یورو در فرانسه یا آلمان؟ بعه به قیمت کالاهای ضروری که میرسه همه رو با اروپا و آمریکا مقایسه میکند؟!”

کاظم نیکخواه! به عنوان اخرین پرسش این وضعیت فروپاشی حکومت که شاهدش هستیم در دل یک انقلاب دارد اتفاق می افتد. شما فکر میکنید در هفته ها و ماههای پیش رو این زمینه فراهم هست که با به میدان آمدن توده های وسیعتر مردم بر سر مساله معیشت و جواب دادن به این اوضاع اقتصادی باشیم و در نتیجه گسترش انقلاب؟

کاظم نیکخواه: قطعا. و نه فقط بر سر مساله معیشت بلکه کل جهنم جمهوری اسلامی. ببینید ما همین دو سه سال گذشته را تا مقطع انقلاب را در ذهن مرور کنیم متوجه میشویم که همه بخشهای متلف مردم، بازنشستگان، کارگران، معلمان، پرستاران و دانشجویان ودیگر بخشها بیرون آمدند اعتصاب و اعتراض و مبارزه و تجمع کردند فریاد زدند و بیانیه دادند که این وضعیت معیشتی و محرومیتی که در جامعه حاکم است را ما قبول نداریم. درمان باید رایگان باشد. تحصیل باید رایگان باشد. مردم باید مسکن و رفاه و زندگی انسانی داشته باشند. زندانیان سیاسی باید آزاد شوند. کودک کار نباید معنی داشته باشد. الان یک مشکل اساسی و یک پدیده تکان دهند اینست که چندین میلیون کودک به خاطر فقر خانواده از تحصیل محروم شده اند و مجبورند بروند در شرایط بسیار بسیار خطرناک و کشنده کار کنند و یک لقمه نان برای خانواده شان در بیاورند. این وضعیت برای مردم قابل تحمل نیست. و هیچ توجیهی هم برای آن وجود ندارد و قابل قبول نیست. در این جامعه ثروت و امکانات هست و مشکل تماما وجود جمهوری ا سلامی و سیتسم سرمایه داری چپاولگر حاکم است. انقلاب برای ایجاد یک جامعه انسانی به جریان افتاده است.انقلاب زن زندگی ازادی برای رفاه برای همه  و همه آن خواستهایی که در این چند سال از جانب همه بخشهای مردم فریاد زده شده جریان یافته است. مضمون و محتوای این انقلاب را این خواستها و خیلی خواستهای دیگر انسانی تشکیل میدهد که طی این سالها بیان و ابراز شده است. من فکرمیکنم همه مردم حتی اگر به خیابان نیامده باشند این روزها قلبشان با این انقلاب است و از آن به اشکال مختلف حمایت میکنند. و قطعا بیشتر بیرون می ایند، اعتراضات و اعتصابات گسترده تری را شاهد خواهیم بود، تجمعات و تظاهرات گسترده تری را شاهد خواهیم بود و فریاد سرنگونی بیشتر از اینکه شاهد بوده ایم سراسر این کشور را در بر میگیرد. راه دیگری برای دستیابی به زندگی انسانی برای مردم  وجود ندارد. این را مردم با گوشت و پوست لمس کرده اند. کودک و مرد و زن و پیر و جوان میدانند که بدون سرنگونی جمهوری اسلامی نه فقط بهبودی در زندگی شان ایجاد نخواهد شد بلکه هر روز اوضاع غیرقابل تحملتر و بدتر خواهد شد. نه فقط در زمینه فقر، در زمینه زندانها دستگیریها و سرکوبها و زندانها و جنایات حکومت. اینها مردم را عمیقا عصبانی کرده و این خواست و اراده ودرک همه مردم در این جامعه است که باید حکومت را به زیر کشید. بنابرین بله من ارزیابی ام اینست که انقلاب گسترش بیشتری خواهد یافت.*