روزنه rowzane خبری – تحلیلی برخی بر این باورند که جمهوری اسلامی به همه مردم ایران به یک اندازه ظلم می کند و از این نظر فرقی بین مردم وجود ندارد. در اینکه جمهوری اسلامی دشمن همه مردم ایران است جای هیچ شکی نیست. ولی من معتقدم به گروههایی از مردم در ایران به دلایلی جنسیتی، قومی، ملی و مذهبی ظلم مضاعفی می شود. یک مورد آن مسئله ظلم و ستمی است که به مردم کردستان در ایران شده است. عامل اصلی این ظلم و ستم به مردم کردستان رژیم سلطنتی پهلوی و رژیم جمهوری اسلامی بوده اند که با توسل به ایدئولوژی ناسیونالیسم عظمت طلبانه ایرانی و ایدئولوژی ارتجاعی اسلامی و یا ترکیبی از هر دو و اعمال قوانین ستمگرانه و استفاده از نیروی نظامی همواره حقوق پایه ای و شهروندی مردم کردستان را نقض و انکار کرده اند. ما کمونیستها بنا به تعریف مخالف این ظلم و ستم هستیم و می خواهیم کليه قوانين و مقرراتي که ناقض اصل برابری کامل حقوق فردى و مدنى افراد است بلافاصله لغو شوند، کليه موارد اعمال تبعيض توسط هر شخص و مرجع و مقام و نهاد، اعم از دولتى و غير دولتى، مورد پيگيرى جدى قرار بگيرد و عاملين آن مطابق قانون محاکمه شوند.
اینکه ما هويت ملى، عرق ملى و ناسيوناليسم را افكار و تمايلاتى بسيار عقب مانده، مخرب، و مغاير با اصالت انسان و آزادى و برابرى انسان ها می دانیم و با هر نوع تقسيم بندى ملى ساکنين کشور و هر نوع تعريف هويت ملى براى مردم قاطعانه مخالف هستیم ذره ای باعث نمی شود که از تلاش خود برای ریشه کن کردن ظلم و ستم ملی دست برداریم. بعضی ها متاسفانه مبارزه علیه مظاهر گوناگون ستم ملی را باج دادن به ناسیونالیسم تلقی می کنند که بی نهایت غلط است.
نمونه آن بحث های مربوط به لباس محلی مردم کردستان است که اخیرا در گرفت و من در نوشته کوتاهی به برخورد تبعیض آمیز در زمینه انتخاب نوع لباس مخالفت کردم. اینکه در این وسط از لباس محلی مقدسات ساخته می شود و به هویت سازی های تقلبی نیز دامن زده می شود بهیچوجه دلیلی بر این نمی شود که ما تبعیض بر اساس نوع لباس را بپذیریم و در قبال آن سکوت کنیم به این خاطر که مبادا به ناسیونالیسم آلوده شویم. از نظر من قضیه برعکس است. به هر اندازه کمونیستها در این مورد حرف نزنند و مواضع درست و اصولی خود علیه ستم و تبعیض را بیان نکنند ناسیونالیستها میدان دار خواهند شد و مردم را به بیراه ناسیونالیسم خواهند کشاند. متاسفانه رویکرد برخی چپ ها در این زمینه چنان است است که قبل ازآنکه عامل ستم و تبعیض را مورد هدف قرار دهند به ناسیونالیسم حمله می کنند. اگر ما واقعا می خواهیم به مردم کردستان نشان دهیم که ناسیونالیسم پاسخ ستم ملی نیست باید پاسخ خود در قبال بروز هر گونه تبعیض را در مقابل مردم بگذاریم تا مردم به جای انتخاب ناسیونالیسم امکان یابند راه درست را انتخاب کنند و بدینگونه ناسیونالیسم هم به لحاظ سیاسی و اجتماعی منزوی شود. به نظر من در متن مبارزه علیه ستمگریهای رژیم اسلامی است که ما می توانیم افق و سیاستهای تفرقه افکنانه و ارتجاعی نیروهای ناسیونالیست را حاشیه ای کنیم. هیچ نیرویی که داعیه مبارزه با استثمار را دارد نمی تواند بر وجود ستم و تبعیض چشم ببندد و علیه آن مبارزه نکند و هیچ جریان و نیروی پیشرویی نمی تواند بدون پاسخ واقعی دادن به مشکلات و درد مردم تحت ستم سمپاتی آنها را به خود جلب کند. جدال علیه ستم ملی جدالی است میان دولت مرکزی و حکومتهای ستمگر که این ستم را اعمال می کنند و مردمی که با این ستمگری مخالف هستند. جریانی که پرچم ممنوعیت اعمال هر نوع ستم ملی و هر نوع تبعیض برحسب ملیت در قوانین کشور را در دست نداشته باشد، نیرویی که در صف مقدم مبارزه برای ملغی کردن همه مقررات و قوانین تبعیض آمیز علیه مردم کردستان قرار نگیرد و بی درنگ خواهان توقف فوری سیاستها و اقدامات سرکوبگرانه رژیم علیه این مردم و پایان دادن به هر گونه تبعیض سیاسی، فرهنگی نشود، جریان سیاسی ایی که از حقوق یکسان و مساوی همه شهروندان دفاع نکند و حق مردم کردستان و دیگر بخشهای مردم را در استفاده از زبان مادری خود در مکاتبات رسمی و در مراجع دولتی و در امر آموزش و پرورش و کلیه فعالیتهای اجتماعی برسمیت نشناسد نمی تواند در مبارزه با ناسیونالیسم موفق شود. چنین جریانی هم در مقابله با دولت ستمگر و هم در برابر ناسیونالیسم شکست خواهد خورد.
بگذارید در باره مسئله مورد مناقشه یعنی لباس محلی مردم کردستان کمی با فاصله گرفتن از آن برنامه تلویزیونی جمهوری اسلامی هم توضیحاتی داده باشیم.
همانطور که میدانید در جمهوری اسلامی یک “لباس ملی” وجود دارد که این لباس برای زنان چادر و چاقچور و در بهترین حالت مانتوی بلند با مقنعه و برای مردان هم پوششی است که آستینها و پای آنها را تماما بپوشاند. ( البته بدون استفاده از هر نوع کراوات). اینکه مردم چقدر به این نرم لباس پوشیدن احترام می گذارند و یا آن را رعایت می کنند موضوع کشمکش هر روزه میان شهروندان و جمهوری اسلامی است. به هر حال آنچه که مسلم است جمهوری اسلامی به لحاظ قانونی حق انتخاب آزادانه پوشش را برای شهروندان برسمیت نمی شناسد. ما در مقابل حکومت اسلامی از آزادى بى قيد و شرط انتخاب لباس، لغو هر نوع شرط و شروط رسمي و يا ضمنى بر مقدار و نوع پوشش مردم، از زن و مرد، در اماکن عمومى و همچنین ممنوعيت هر نوع تبعيض و يا اعمال محدوديت بر مبناى پوشش و لباس مردم دفاع می کنیم.
مسئله لباس محلی در کردستان چگونه است؟ آیا مردم حق پوشیدن لباس محلی را دارند؟ آیا محدودیتی در این زمینه وجود دارد و یا نه؟ بنا به یافته های من ظاهرا در جمهوری اسلامی ممانعتی برای پوشیدن لباس کردی به خصوص برای مردان وجود ندارد. خودشان می گویند در لباس کردی مردانه هنجارهای اسلامی رعایت شده است. دوسال پیش عكسی از پوشیدن لباس كردی توسط كاركنان یکی از شعبه های بانک ملی شهرستان سقز خبر ساز شد. به دنبال انتشار این خبر در رسانه های داخلی و خارجی، روابط عمومی بانک ملی ایران در اطلاعیه ای اعلام كرد كه اين بانك هیچ بخشنامه ای برای رسمیت بخشیدن به لباس كُردی برای كاركنان خود صادر و منتشر نكرده است و در عین حال ممنوعیتی هم در این مورد وجود ندارد. ولی مسئله درباره لباس زنان فرق می کند. لباس کردی زنانه سرشار از رنگ و زرق و برق است و با حجاب اسلامی جور در نمی آید و از این نظر برای استفاده از آن محدودیت های قانونی فراوانی وجود دارد. بخصوص اینکه این نوع لباس با پیروی جوانان از مد و نو آوری، دستخوش تغییرات زیادی شده است که بیشتر خشم و غضب جمهوری اسلامی را باعث می شود.
لباس در جمهوری اسلامی فقط مسئله استفاده کردن و یا نکردن از یک تکه پارچه نیست بلکه مثل بسیاری از مسائل دیگر سیاسی است. چرا که انتخاب آزادانه پوشش وجود ندارد. و این وضع با عوض شدن قانون و ورود به سیاست می تواند تغییر کند. در کردستان نیز این مسئله به طریق اولی سیاسی است. در کردستان بسیاری از مردم طبعا به دنبال مد و لباس نو هستند ولی با این حال رجوع به لباس سنتی یک مسئله سیاسی است. به این علت ساده که یکی از راههای ساده اعتراض به بی حقوقی است. ممکن است که ناسیونالیستها در این وسط بخواهند به لباس حالت قدوسیت بدهند و از آن هویت بسازند. ولی من شک ندارم برای مردم عادی بیشتر واکنشی اعتراضی به ظلم و ستمی است که سالیان سال به آنها اعمال شده است. لباس مردم طبعا و بنا به تعریف سیاسی نیست. اما بشرطی که حق انتخاب آزادانه پوشش شهروندان که یک حق بدیهی و ساده انسانی است بدون قید و شرط و محدودیت برسمیت شناخته شود و همه مردم تحت ستم به حقوق پایه ای خود دست یابند.
