سفر اردوغان به تهران. محور گفتگوها” موضوعات منطقه ای” بعد از رفراندوم اقلیم کردستان

رادیو فردا:اردوغان روز چهارشنبه ۱۲ مهرماه برای گفت‌وگو با مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی به تهران آمده و برای مراسم استقبال رسمی در مجموعه سعدآباد تهران راهی آن محل شد.

آن‌طور که دفتر ریاست‌جمهوری ترکیه اعلام کرده سفر ۱۲ مهر ماه رئیس‌جمهوری آن کشور به دعوت حسن روحانی انجام شده و اردوغان علاوه بر او با رهبر جمهوری اسلامی نیز دیدار می‌کند.

دفتر  اردوغان در بیانیه‌ای گفته است دیدار او با مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی برای گفت‌وگو در مورد روابط دو طرفه، مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای، و به‌طور مشخص رخدادهای عراق و سوریه انجام می‌شود. روحانی و  اردوغان همچنین ریاست چهارمین نشست هیئت عالی شورای همکاری دو کشور را نیز برعهده خواهند داشت.

سفر اردوغان به ایران دو روز پس از سفر رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه به تهران صورت می‌گیرد. در پی دیدارهای انجام‌شده، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران بر «مواضع مشترک و یکسان» ایران و ترکیه در زمینه «همه‌پرسی کردستان عراق» تاکید کرد و گفت هیچ‌کدام از دو کشور این همه‌پرسی را قبول ندارد.

همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان عراق با مخالفت تهران و آنکارا روبه‌رو شده بود و دو طرف پیش و پس از آن دست به انجام تمرین‌ها و رزمایش‌های مشترکی با نیروهای عراق در مرزهای مشترک زدند. رئیس‌جمهوری ترکیه ۱۱ مهر ماه تهدید کرد که در صورت پافشاری کـردهای عراق بر موضع خود، تحریم‌های آنکارا افزایش خواهد یافت.

روزنامه صباح چاپ ترکیه می‌گوید اشتراکات میان آنکارا، تهران و دولت مرکزی عراق در پی همه‌پرسی اقلیم و «نگرانی در مورد افزایش بی‌ثباتی یا مشکلاتی که ممکن است گریبانگیر نبرد با داعش شود» افزایش پیدا کرده‌است.

محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت ایران، روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفته بود «هر کشوری در خصوص امنیت خود مشکلاتی دارد. ما نیز فصل مشترکی با ترکیه در مبارزه با تروریسم داریم. بحث مبارزه با تروریسم موضوعی فرامنطقه‌ای است».

در سال‌های گذشته روابط ایران و ترکیه با بحران روبه‌رو شده بود؛ برای نمونه در سال ۱۳۹۳ که یک مقام وزارت خارجه ایران، ترکیه را متهم کرده بود با پافشاری بر برکناری اسد و حمایت از آنچه «گروه‌های تروریستی» عنوان شده بود، بحران سوریه را طولانی کرده‌است. یا یک سال بعد از آن که رجب طیب اردوغان گفته بود «ایران می‌خواهد جای داعش را بگیرد» و باید نیروهای مورد حمایت خود را از یمن و سوریه و عراق خارج کند.

اما آقای نوبخت روز سه‌شنبه گفته روابط «از سال گذشته افزایش پیدا کرده» و افزوده‌است «بخشی از خاک عراق در اشغال تروریست‌ها است و ایران و ترکیه باید به آن کمک کنند».

روزنامه صباح می‌گوید انتظار می‌رود روسای جمهوری ایران و ترکیه در مورد نشست آستانه نیز گفت‌وگو کنند. ایران و ترکیه در کنار روسیه، در پایتخت قزاقستان گفت‌وگوهایی را ترتیب داده‌اند که محور آن جنگ داخلی سوریه است. این سه کشور تا کنون به ایجاد چهار منطقه کاهش تنش در سوریه اقدام کرده‌اند. ایران و روسیه از مهم‌ترین حامیان بشار اسد هستند ولی ترکیه از شماری از مخالفان او حمایت می‌کند.

کشورهای غربی، به‌ویژه اروپایی‌ها، در این مذاکرات نقش خاصی ندارند. نماینده‌ای از ایالات متحده به عنوان ناظر در آن حضور دارد. پیش‌تر رئیس‌جمهوری فرانسه در طرحی که ارائه کرده بود خواستار انجام مذاکرات غرب، روسیه، منطقه از یک طرف، فرانسه سازمان ملل و ایران از طرف دیگر شده بود و گفته بود هدف نهایی باید بازگشت به مذاکرات ژنو، به رهبری سازمان ملل باشد.