ایران:استفاده از بخاری نفتی و سیستمهای گرمایشی غیر استاندارد در مدارس کشور تاکنون به مرگ دهها دانشآموز، آموزگار و سوختگی بیش از 50 دانشآموز در سالهای گذشته منجر شده است.
آنطور که رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور اعلام کرده است در حال حاضر حدود 88 هزار کلاس درس غیراستاندارد از لحاظ گرمایشی در کشور وجود دارد که استان کرمان، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان در صدر قرار دارند. با این حال مسئولان سازمان نوسازی مدارس وعده دادهاند اگر زیرساختهای لازم فراهم شود تمامی بخاریهای نفتی جمع خواهد شد.
رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور نیز در گفتوگو با «ایران» میگوید: سال گذشته حدود 136 هزار کلاس درس غیراستاندارد از لحاظ گرمایشی داشتیم. به همین دلیل برنامهریزی کردیم که این مدارس تعیین تکلیف شود. در نهایت سه مرحله برای استانداردسازی گرمایشی کلاسها در نظر گرفتیم. دسته اول کلاسهایی بودند که بخاری نفتی داشتند و البته علمک گاز هم در کنار در مدرسه وجود داشته است. این مناطق گازکشی شده بودند اما مدارس از بخاری نفتی استفاده میکردند. دسته دوم مدارسی بودند که از بخاری نفتی استفاده میکنند اما زیرساخت لازم برای گازکشی هم نداشتند و در نهایت مدارسی داریم که استاندارد است و مدیران داخل کلاسها از بخاری گازی استفاده میکنند. لازم است توضیح دهم هر سه نوع مدارسی که ما اولویتبندی کردیم از بخاریهای نفتی و گازی استاندارد استفاده میکنند و هیچ کدام از کلاسها حق استفاده از بخاری چکهای را ندارند اما استفاده از شعله مستقیم (بخاری نفتی _ گازی) در داخل کلاس ممنوع است. با این حال سیستم استانداردسازی ما در مدارس بر اساس اقلیم متفاوت است در برخی از نقاط موتورخانه مرکزی نصب میکنیم و در برخی مناطق اسپیلت دومنظوره قرار خواهیم داد. مثلاً در مناطق سیستان و بلوچستان، گچساران و خوزستان فصل سرد سال کمتر است بنابراین ما به فصل گرمایشی سال توجه میکنیم.
مهرالله رخشانی مهر میافزاید: در گام اول تصمیم داریم تمامی بخاری نفتیها را از مدارس جمع کنیم. 24 هزار کلاس درس در کشور وجود دارد که از بخاری نفتی استفاده میکنند. این مدارس علمک گاز هم داشتند. تقریباً تمام بخاریهای نفتی را از این کلاسها جمع کردیم. اگر تعدادی هم وجود داشته باشد مربوط به کارهای شرکت گاز است که باید استانداردسازی را انجام دهد. در مرحله دوم هم میخواهیم به مدارسی ورود کنیم که علمک گاز ندارند حدود 27 هزار کلاس درس داریم که از بخاری نفتی استفاده میکنند در این کلاسها میخواهیم با کمک سیستم برق کار گرمایش را انجام دهیم. اما مناطقی داریم در آذربایجان شرقی و کهگیلویه که برق و گاز هم ندارند پس ناچاریم در این مدارس از بخاری نفتی استفاده کنیم.
رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، درباره جمعآوری بخاریهای گازی هم میگوید: برای ما جمعآوری بخاری گازی بسیار مهم است این نوع گرمایش خطرش نسبت به بخاری نفتی خیلی کمتر است، ولی بر اساس ضوابط نظام مهندسی که وجود شعله مستقیم در کلاس درس ممنوع است باید آنها برچیده شود که 63 هزار کلاس درس هم با بخاری گازی گرم میشوند. او درباره بودجه جمعآوری بخاریهای غیراستاندارد اظهـــــار میکنـــــد: در جمـــــــعآوری بخاریهای نفتی که علمک گاز به در مدارس رسیده بود در مجموع 570 میلیارد تومان بین استانها توزیع شد. بر اساس آمارهای سازمان نوسازی مدارس، بیشترین تعداد بخاری نفتی در استان کرمان با 5 هزار کلاس، استان خراسان رضوی با 3 هزار و 500 کلاس درس و استان سیستان و بلوچستان با 2 هزار و 880 کلاس درس است.
رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور درباره نوسازی کلاسهای خشتی و گلی هم میگوید: در کشور ما به خاطر تنوع اقلیمی که وجود دارد انواع و اقسام مدارس وجود دارد. مدارس خشتی و گلی، مدارس بلوکی، مدارس سنگی و مدارس کانکسی. البته کلاسهای درسی هم وجود دارد که با مصالح معمولی ساخته شده است اما ساختمان قدیمی و غیرایمن است و مدرسه نیاز به بازسازی دارد. 30 درصد فضای مدارس نیازمند مقاوم سازی، تخریب و بازسازی است. از این آمار 18 درصد مدارس باید مقاومسازی شوند و 12 درصد هم باید تخریب و نوسازی شوند.
رخشانی مهر با اشاره به استانهایی که بیشترین مدارس فرسوده را دارند، میگوید: بیشترین مدارس تخریبی در استان سیستان و بلوچستان و تهران قرار دارد و بیشترین مدارس که نیاز به مقاومسازی دارند در تهران و خراسان رضوی هستند.
درودزن فارس
14 آذرماه سال 85 بود که 8 دانشآموز مدرسه شهید رحیمی درودزن در شعلههای آتش سوختند. علت حادثه هم بخاری علاءالدینی بود که در میان کلاس سرنگون شد و 8 دانشآموز که راه فرار از کلاس درس نداشتند دچار سوختگی شدید از ناحیه سر و دست شدند. البته که این خبر تا 15 روز رسانهای نمیشود تا آنکه رئیس سازمان بازرسی کل کشور در جلسهای با حضور کارشناسان مسئول واحدهای ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان آموزش و پرورش استانهای کشور، پرده از ماجرای آتشسوزی برمی دارد.
شین آباد
15 آذر ماه سال 91 خبر تلخی روی خروجی خبرگزاریها قرار گرفت. یک کلاس درس مدرسه ابتدایی روستای شینآباد از توابع شهرستان مرزی پیرانشهر دچار آتشسوزی شد و از ۳۷ نفر دانشآموز این کلاس ۲۹ نفر دچار سوختگی شدند و دو دانشآموز هم جان خود را از دست دادند. این بار هم دوباره بخاری قطره چکانی حادثه آفرید. بخاری نفتی آتش میگیرد و معلم هم تلاش میکند تا آتش را خاموش کند اما وقتی میبیند که آتش زبانه میکشد تصمیم میگیرد که بخاری را به بیرون از کلاس ببرد همان لحظه بخاری میافتد و شعلههایش بیشتر و بیشتر میشود. دانشآموزان در کلاس درس محبوس میشوند.
زاهدان
27 آذر ماه سال 97 دوباره بخاری غیراستاندارد حادثه آفرید. این بار دانشآموزان مدرسه اسوه حسنه زاهدان درگیر آتش شدند و ۳ دانشآموز هم بر اثر شدت سوختگی از دنیا رفتند. زنگ تفریح که به صدا درآمد 7 دانشآموز دختر کلاس اول این مدرسه راهی حیاط شدند. اما یکی از آنها برای برداشتن خوراکی به کلاس برمی گردد. بهدنبال او سه دانشآموز دیگر نیز وارد کلاس میشوند. یکی از همین دختران تصمیم میگیرد به حیاط برگردد تا اینکه بند کیفش به چراغ نفتی میگیرد و بخاری نفتی هم واژگون میشود همین واژگونی موجب میشود پرده کلاس و درنهایت خود کلاس آتش بگیرد.