کنفرانسی برای اعلام روز جهانی «نه به حجاب اجباری»: ششم دی‌، روزی که حجاب بر سر چوب رفت

کیهان لندن

سه شنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۸ برابر با ۱۵ اکتبر ۲۰۱۹

اختر قاسمی (+عکس) شنبه گذشته، ۱۲ اکتبر، به دعوت مینا احدی از فعالین مدنی و حقوق بشر ساکن آلمان کنفرانسی در شهر کلن با حضور چندین فعال شناخته‌ی شده‌ی  مدنی و منتقد اسلام از عراق، مصر و ایران برگزار شد. در این کنفرانس روز ۲۷ دسامبر (۶دی) به عنوان روز جهانی «نه به حجاب اجباری» اعلام گشت.

سالن بزرگ کنفرانس پر از جمعیت بود، شرکت کنندگان با علاقه به مهمانان برنامه  که در حمایت از این اقدام سخن می‌گفتند گوش فرا می‌دادند. برخی از سخنرانان تحت فشار قوانین اسلامی جامعه و محکومیت‌هایی تا مرگ و یا حتی تهدید به مرگ از جانب خانواده‌های متعصب خود روبرو شده بودند. رعنا احمد دختر جوان عربستانی در کشور خود محکوم به سنگسار شده؛ ورود الظهیر از عراق توسط خانواده‌ی مسلمان خود تحت فشار و تهدید به مرگ بوده؛ احمد شروان از کردستان عراق  در ۱۴ سالگی خانواده‌اش او را به دلیل انتقاد از اسلام به مقامات قضایی تحویل دادند؛ هشام وبلاگنویس منتقد اسلام  در مصر به زندان محکوم شد؛ سولماز وکیل‌پور دختر جوان ایرانی که از جانب خانواده ی مسلمان خود طرد شده؛ فریده آرمان  که همسرش را جمهوری اسلامی در سال ۱۹۸۹ در قبرس ترور کرد (غلام کشاورز از فعالین سیاسی بود که سی سال پیش هنگامی که برای دیدار مادرش به قبرس رفته بود در مقابل چشم خانواده توسط تروریست‌های اعزامی جمهوری اسلامی ترور شد) و همچنین شیرین شمس که  از جمله سخنرانان کنفرانس بودند و صحبت هایشان بسیار مورد توجه حضار قرار گرفت. شعله پاکروان مادر ریحانه جباری دختر جوانی که به دست جمهوری اسلامی به خاطر دفاع از خود در برابر تجاوز جنسی اعدام شد  نیز مهمان برنامه بود که از مادران دادخواه در ایران سخن گفت.

درباره‌ی چگونگی شکل گرفتن ایده‌ی نامگذاری یک روز به عنوان «روز جهانی نه به حجاب اجباری» و روند به رسمیت شناختن آن با مینا احدی برگزارکننده‌ی این کنفرانس گفتگو کردم.

-خانم احدی، لطفا در مورد این کنفرانس توضیحاتی برای خوانندگان کیهان لندن بدهید. 

ـ ما روز شنبه ١٢ اکتبر در شهر کلن در آلمان کنفرانسی را با عنوان «نه به حجاب اجباری» با حضور چند چهره‌‌ی بین‌المللی برگزار کردیم تا روزی را به همین عنوان نامگذاری کنیم. سخنرانان عبارت بودند از رعنا احمد از عربستان سعودی، ورود الظهیر از کشور عراق، احمد شروان از کردستان عراق، هشام از کشور مصر، سولماز وکیل‌پور، فریده آرمان و شیرین شمس از ایران. همچنین پیام‌هایی هم به شکل تصویری داشتیم از حامیانی چون مریم نمازی، نازنین افشین جم، شاپرک شجری‌زاده، سازمان معروف «فمن» و همچنین  یک زن ایرانی که او هم پیام خود را به شکل ویدیویی ارائه داد اما  به دلیل مسائل امنیتی صورت‌اش کامل نشان داده نشد. در این برنامه در عین حال افتخار داشتیم میزبان خانم شعله پاکروان مادر ریحانه جباری باشیم که مجسمه‌های ساخت خودشان را از مادران خاوران و مادران دادخواه با خود آورده  و یکی از این مجسمه‌ها را به دو نفر از مسئولین کمیته مبارزه برای آزادی زندانیان تقدیم کردند.

-ایده‌ی این کنفرانس و این نامگذاری چگونه شکل گرفت؟

ـ اعلام یک روز جهانی به عنوان «نه به اعدام» از طرف فریده آرمان مطرح شد که یکی از فعالین سرشناس مدافع حقوق زنان است. واقعیت اینست که ما مدت‌ها بود در مورد اعلام روز جهانی «نه به حجاب اجباری» در حال رایزنی بودیم چرا که در سال ٢٠١٣ توسط نظمه خان یک زن مسلمان از بنگلادش ساکن نیویورک یک روز جهانی برای حجاب اعلام شده، که طبعا مورد توجه فراوان حکومت‌های اسلامگرا و سازمان‌های اسلامی قرار گرفت و جمهوری اسلامی ایران نیز با آب و تاب از این روز گزارش می‌دهد. نظمه خان روز اول فوریه را «روز حجاب» نام نهاده و در این روز از همه زنان دنیا می‌خواهد با بر سر کردن حجاب همبستگی خود را با اسلامگرایان نشان دهند!

اتفاقا در سه سال اخیر این روز عملا از طرف زنان عربستان سعودی و تونس و الجزایر و ایران و… به روز علیه حجاب تبدیل شده و در سال ٢٠١٨ بسیاری از رسانه‌های معتبر بین‌المللی و همچنین رسانه‌ها در آلمان گفتند که این روز عملا به روز نه به حجاب تبدیل شده است!

بر اساس این پیشینه، فریده آرمان ایده اعلام یک روز با عنوان «نه به حجاب اجباری» را مطرح کرد. روز ۶ دی ماه برابر با ٢٧ دسامبر همان روزی‌ است که ویدا موحد بر بالای سکویی در خیابان «انقلاب» در تهران رفت و روسری خود را به عنوان نماد حجاب اجباری به چوب بست و به این شکل اعتراض‌اش را علیه حجاب اجباری نشان داد. به همین دلیل پیشنهاد شد که این تاریخ به عنوان روز جهانی «نه به حجاب اجباری» نامگذاری شود. ما این ایده را با دوستان زیادی مطرح کردیم و فعالین مدافع حقوق زنان، از جمله خانم مریم نمازی از فعالین سرشناس مدافع حقوق زنان، نازنین افشین جم، شاپرک شجری‌زاده، رعنا احمد، ورود الظهیر، احمد شروان، هشام، سولماز وکیل‌پور و بسیاری دیگر  از این ایده دفاع کردند. در کنفرانس دوشنبه ما این روز را بطور رسمی اعلام کردیم.

-ممکن است برای خوانندگان ما توضیح بدهید که سخنرانان عمدتا به چه نکاتی توجه کردند؟

ـ همه سخنرانی‌های کنفرانس در مورد نقش حجاب در سرکوب زنان و مبارزات زنان در کشورهای مختلف علیه حجاب بود. در آنها به نقش مهم مبارزات زنان در ایران در سطح خاورمیانه و کشورهای اسلام‌زده اشاره شد و سخنرانی که شهروند عربستان سعودی است گفت که زنان ایران بسیار قوی هستند و آنها هستند که راه را به ما نشان دادند. پیام شخصیت‌های مهم مدافع حقوق زنان طبعا به کنفرانس ما جلای خاصی بخشید و همه این فعالین نیز از مبارزات زنان در گوشه و کنار دنیا و اعلام یک روز جهانی علیه حجاب اجباری دفاع کردند.

-خانم احدی، اعلام یک روز جهانی باید به توافق سازمان ملل برسد؛ تا چه حد فکر می‌کنید که چنین اقدامی عملی شود و گام بعدی شما در این زمینه چیست؟

ـ بله درست است که یک روز جهانی را باید سازمان ملل به رسمیت بشناسد و با توجه به شناختی که من از این سازمان دارم این کار بسیار طول خواهد کشید مثلا ما یک روز جهانی علیه سنگسار اعلام کردیم که ظاهرا باید فورا سازمان ملل آن را به دلیل وحشیگری و سبعیت غیرقابل توصیف این مجازات اسلامی می‌بایست بلافاصله به رسمیت می‌شناخت ولی تا کنون این روز از سوی این نهاد قبول نشده؛ به دلیل فشار حکومت‌های اسلامی و ماهیت خود سازمان ملل؛ ولی ما باید فشار بیاوریم و اگر بتوانیم دنیا را بسیج کنیم و همدلی و همبستگی وسیع افکار عمومی و کشورهای مختلف را جلب کنیم تا شاید بتوانیم این روز را به ثبت برسانیم.

برای اینکه این روز به رسمیت شناخته شود، در نظر داریم هر سال با مجموعه اقداماتی در ایران و در سراسر جهان این روز را مطرح کنیم و کنفرانس‌ها و میتینگ‌هایی در دفاع از مبارزات زنان علیه حجاب اجباری سازمان دهیم. باید کاری کنیم که دنیا و به ویژه سازمان‌های زنان و سازمان‌ها و احزاب مدافع حقوق انسان‌ بپا خاسته و از این ایده دفاع کنند.

-تا جایی که من در کنفرانس دیدم این اقدام شما حامیان شناخته شده و فعالی همچون نازنین افشین جم و یا گروه معروف فمن و یا شعله پاکروان و… دارد. آیا با مسیح علینژاد نیز که در همین زمینه تلاش می‌کند تماس گرفتید؟

-برای این کنفرانس ما از تعدادی از فعالین دعوت کردیم ولی هنوز از مسیح علینژاد و بقیه فعالین در رابطه با روز جهانی «نه به حجاب اجباری» سوال نکرده‌ایم. من الان از طریق همین گفتگو به همه فعالین مدافع حقوق زنان در ایران و در دنیا فراخوان می‌دهم که از این ایده دفاع کنند و کاری کنند که همه متحدانه از نامگذاری روز ٢٧ دسامبر، ۶ دی‌ماه، روزی که ویدا موحد حجاب خود را در مرکز تهران به چوب بست، به عنوان روز «نه به حجاب اجباری» دفاع کنند.

-پیام خانم شعله پاکروان چه بود؟

-خانم پاکروان از آنجا که هنرمند هستند و در سالن هم توضیح دادند که در اینجا به کار مجسمه‌سازی می‌پردازند، یک دست را به شکل نمادین ساخت که دست آرش صادقی را نشان می‌دهد که هم‌اکنون در ایران زندانی است و با وجود ابتلا به سرطان به او رسیدگی نمی‌شود. خانم پاکروان چون قرار است به زودی در شهر لاهه یک راهپیمایی در دفاع از زندانیان سیاسی در ایران برگزار شود، به شهر کلن آمد و در این کنفرانس این کار هنری خود را به شیوا محبوبی و پریسا پوینده مسئولین کمیته مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی تقدیم کرد که با خود به لاهه ببرند. خانم پاکروان همچنین سخنرانی پرشوری در مورد مادران دادخواه و جنبش دادخواهی در ایران داشت و  مجسمه‌هایی از این مادران رنجدیده را نیز در  کنفرانس روز شنبه به نمایش گذاشت.