۱۰ هزار زندانی با استفاده از پابند الکترونیک آزاد شده‌اند. ٤٠هزار شاغلند

گفتگوی وب سایت میزان با مطهرنژادمدیر بنیاد تعاون زندانیان . وی می گوید: در حال حاضر ۱۰ هزار نفر از پابند استفاده می‌کنند. میزان: در حال حاضر چند زندانی در کل کشور مشغول به کار و حرفه‌آموزی هستند؟

مطهرنژاد: در سال ۱۴۰۲ با توجه به عفو و تخفیف گسترده زندانیان در بهمن ماه که تا اردیبهشت امسال ادامه داشت، مواجه شدیم و در پی این اتفاق حدود ۲۰ هزار شغل از دست دادیم. مددجویان که با این عفو‌های گسترده آزاد شدند، تعداد مشاغل ما تا حدود ۲۰ هزار مورد کاهش پیدا کرد و فرصتی شد تا به سمت و سوی فعالیت‌های ماندگار بیشتر و بهتری شبیه راه اندازی کارخانجات تولیدی برویم. بنیاد مصمم است فعالیت‌های صنعتی خود در حوزه‌های مختلف را افزایش دهد، این جزو سیاست‌های جدید بنیاد است. قطعا ما به سمت و سوی کار‌هایی می‌رویم که سطح اشتغال زندانیان بیشتر شود. 

اشتغال حدود ۴۰ هزار زندانی 

میزان: چه تعداد مددجوی شاغل دارید؟

مطهرنژاد: در اسفند ماه تعداد زندانیان شاغل حدود ۴۰ هزار نفر است.

میزان: برنامه‌ای برای افزایش تعداد زندانیان شاغل در سال ۱۴۰۳ دارید؟

مطهرنژاد: هم در هیئت مدیره و هم در واحد‌های ستادی و احرایی دنبال این هستیم که اشتغال زندانیان افزایش یابد و این امر مستلزم ایجاد زیرساخت‌های لازم است. فضای مناسب در داخل زندان‌ها بیشتر پیدا کنیم و آنچه بسیار مهم است اینکه دولت و بخش خصوصی در این راستا سرمایه گذاری کنند تا ساخت و ساز سوله‌ها و ساختمان‌ها برای اشتغال را توسعه دهیم. البته تهیه ماشین الات و سرمایه در گردش هم جزو الزامات کار است که باید فراهم شود تا بتوانیم اشتغال زندانیان را گسترش دهیم.

میزان: زندانیان هم اکنون در چند واحد تولیدی کار می‌کنند و چه تعداد محصول تولید می‌کنند؟

مطهرنژاد: زندانیان هم اکنون در هزار واحد تولیدی در داخل، پیرامون و بیرون از زندان‌ها کار می‌کنند و تعداد محصولاتی که تولید می‌کنند ۵ هزار محصول در گروه‌های مختلف است. فعالیت‌هایی در حوزه های کشاورزی، دامپروری، تولید آبزیان و دام و طیور، تولید خوراک دام و طیور و ابزیان نیز داریم که محصول مورد نیاز دامپروری و مزارع ماهی و مرغداری‌ها را تولید می‌کند. در صنایع فلزی، پزشکی، چوبی و مبلمان شهری، لوازم اشپزخانه استیل و مبلمان برای پارک‌ها که گروه‌های متنوعی هستند نیز مشغول فعالیت هستیم. 

به طور مثال برای نیرو‌های مسلح هم قطعه و هم جعبه مهمات و هم لباس هایشان را تولید می‌کنیم. در هلال احمر چادرهایشان را تولید می‌کنیم. برای خودروسازان بخشی از قطعه‌ها مانند سوئئیچ و سپر‌های ماشین و جلو پنجره و لباس‌ها و دستکش‌های صنعتی برای خودروسازان تولید می‌کنیم. با کارآفرینان نیز محصولات متنوعی را تولید می‌کنیم، در صنعت کفش و صنایع غذایی با اعزام بکار فعالیت کرده و هم با کارافرینان همکاری می‌کنیم. در مونتاژ قطعات الکترونیک مانند تولید موس کامپیوتر، برخی مواقع قرار داد داشتیم و حتی کامپیوتر‌هایی را مونتاژ و تولید کرده ایم. تولید پابند و ردیاب اتومبیل در حوزه‌های الکترونیک داریم و مجموع این فعالیت‌ها در کارخانجات بنیاد در حال انجام است. 

۳۰ هزار پابند در اختیار سازمان زندانهاست

میزان: چه تعداد زندانی از پابند استفاده می‌کنند؟

مطهرنژاد: در حال حاضر ۱۰ هزار نفر از پابند استفاده می‌کنند. ایجاد زیرساخت‌ها و تولید و توسعه پابند‌ها جزو مسئولیت‌های ما بود که بنیاد تعاون زندانیان در سال ۹۷ به این موضوع ورود کرد تا آبان ۹۹ حدود ۴۷۰۰ دستگاه پابند تولید و تحویل سازمان زندان‌ها دادیم و در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تعداد پابند‌ها به ۴۰ هزار مورد رسید که از این تعداد حدود ۱۰ هزار مورد در حال بهره برداری است. ۳۰ هزار پابند در اختیار سازمان زندانهاست که منتظر صدور احکام قضایی است، قضات و دستگاه قضایی باید کمک کنند تا این ظرفیت ایجاد شده به بهره برداری برسد و تعداد زیادتری از زندانیان را با پابند بیرون از زندان بیرون بیاوریم. 

کاهش نرخ بازگشت زندانیان شاغل به چرخه جرم و زندان

میزان: آیا آمار و اطلاعاتی از میزان بازگشت زندانیان شاغل به چرخه بزه و جرم وجود دارد؟ اشتغال تا چه در عدم بازگشت زندانیان به زندان موثر است؟

مطهرنژاد: آمار‌هایی که ما و سازمان زندان‌ها داریم، نشان دهنده این است که زندانی‌ای که در دوران محکومیت حرفه‌ای را یاد گرفته است و مشغول به کار بوده و بعد از آزادی دولت و مردم به اوکمک کردند که اشتغال خود را ادامه دهد، امکان برگشت مجدد او به زندان از ۱۵ درصد به ۱ تا ۲ درصد رسیده است و کاهش یافته است. اشتغال زندانیان کار موفقی است و باید اعتبارات بانکی بیشتری برام اعطای وام و تسهیلاات به زندانیان که آزاد می‌شوند و کارآفرین هستند، داده شود. یک معضل دیگری که در کشور وجود دارد این است که خیرین و کارآفرینان و مردم بیشتر به آزادی زندانیان توجه دارند و بعد از آزادی زندانی کمتر برای اشتغال مجدد این افراد و کمک به مشغول شدن آن‌ها در حرفه و یا کار مشخصی تلاش می‌کند. اگر به موازات آزادی زندانی، خیرین و مردم به موضوع اشتغال زندانی بعد از آزادی هم توجه کنند، حتما آسیب‌های کمتری را در جامعه شاهد خواهیم بود. 

میزان: بنیاد تعاون زندانیان در سالی که گذشت چند زندانی ایرانی و زندانیان ایرانی خارج از کشور را از زندان ازاد کرده و یا سهمی در آزادسازی آنان داشته است؟

مطهرنژاد: ماموریت اصلی و اولیه بنیاد تعاون زندانیان کشور، حرفه آموزی و اشتغال است در کنار آن، به آزادسازی زندانیان و همچنین کمک به گذران معیشت زندانیان نیز کمک می‌کند. تلاش داریم در حد مقدورات مان به این موضوع نیز ورود کنیم. تعدادش در مقایسه با آزادسازی‌های گسترده‌ای که در کشور رخ می‌دهد بسیارکمتر است چراکه اصل کار ما حرفه آموزی و ایجاد اشتغال زندانیان است. اما وقتی از بنیاد در خواست شود و مواردی برای آزادی زندانیان به ما ارجاع شود حتما این کار را انجام می‌دهیم. گاهی برخی افراد که می‌خواهند به آزادی زندانیان کمک کنند به ما مراجعه می‌کنند که ما هم سراغ زندانیانی می‌رویم که بدهی کمی دارند و آن‌ها را آزاد می‌کنیم. زندانیانی که بدهی زیر ۱۰ میلیون تومان داشته باشند را از زندان آزاد می‌کنیم و زندانیان دارای بدهی زیر ۵ میلیون به هر تعدادی باشند را در صورتی که اسامی شان را به ما اعلام کنند به فوریت آزاد می‌کنیم. چنانچه تعداد افراد محدودی باشند که بدهی بین ۵ تا ۱۰ میلیون به دولت و یا شاکی خصوصی و یا دستگاه قضایی بدهکار باشند، آن بدهی‌ها را پرداخت کرده و آن فرد را آزاد می‌کنیم. تولید زندانی در کشور متوقف نشده است و به دلایل مختلف زندانی می‌شوند لذا زندانیان با طلب زیر ۱۰۰ میلیون و ۵۰ میلیون و حتی ۱۰ میلیون تومان داریم. 

فعالیت ۴۰ فروشگاه زنجیره‌ای حامی در کشور

میزان: چه تعداد فروشگاه حامی در حال حاضر در کل استان‌های کشور داریم و آیا در سال جدید برنامه‌ای برای افزایش این فروشگاه‌ها دارید؟

مطهرنژاد: ۴۰ فروشگاه زنجیره‌ای حامی در کشور ایجاد شده است. تعدادی از این فروشگاه‌ها عرضه کننده محصولات و صنایع دستی هستند. در همدان و اصفهان فروشگاه‌های صنایع دستی حامی مستقر هستند. در خوزستان هایپرمارکت هزار متری از این محصولات مستقر شده است. در استان زنجان نیز فروشگاه مصنوعات مسی راه اندازی شده است. در استان مرکزی فروشگاه فرش داریم و متناسب با فعالیت‌هایی که در استان‌ها صورت می‌گیرد، فروشگاه‌هایی راه اندازی شده است و در سال جدیدی نیز تعدادی فروشگاه راه اندازی می‌شود.

در تبریز ۳۰۰ نفر فرش‌باف حرفه‌ای داریم 

میزان: در سال ۱۴۰۲ چه اقدام جدید و ابتکاری صورت گرفت؟

مطهرنژاد: تولید موتورسیکلت چهارچرخ در استان آذربایجان شرقی، تولید پوز‌های بانکی از اقدامات جدیدی بود که در سال ۱۴۰۲ رقم خورد و زمینه اشتغال تعداد زیادی از زندانیان در نقاط مختلف کشور را فراهم کرد. غیر از این اقدامات شاخص، در استان گیلان کار تولید آباژور آغاز شده است. در استان قم موتور پمپ‌های کولر و در آذربایجان غربی و شهرستان ماکو، کارخانه بزرگ تولید کفش‌های ورزشی مستقر شده است و در تبریز ۳۰۰ نفر فرش باف حرفه‌ای داریم و در شهر گنبد دیوار‌های پیش ساخته سبک که برای سبک سازی ساختمان‌ها برای جلوگیری از بروز زلزله استفاده می‌شود. در اردوگاه شهید لاجوردی تهران نیز استیل‌های آشپزخانه تولید می‌شود و در استان البرز نیز پوشاک تولید و عرضه می‌شود. متناسب با ظرفیت هر استان در محصولاتی توسط زندانیان تولید و برای فروش عرضه می‌شود. 

۲۵ تا ۳۰ درصد از زندانی‌های واجد شرایط اشتغال را شاغل کردیم

میزان: در طول دوران خدمت خود به چه مشکلاتی برخوردید که رفع آن‌ها به بهبود هرچه بهتر امور کمک می‌کند؟

مطهرنژاد: ما هم اکنون با تمام تلاش‌هایی که در سال‌های اخیر انجام دادیم حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از زندانی‌های واجد شرایط اشتغال را شاغل کردیم لذا حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد امکان ایجاد اشتغال برای زندانیانی که واجد شرایط هستند را همچنان فراهم کنیم. زیرساخت‌هایی به معنای بودن جایی برای اشتغال لازم است. در طراحی زندان‌های ایرانی جایی برای اشتغال در نظر گرفته نشده است. بنیاد تعاون و سازمان زندان‌ها در کنار هم این فضا‌ها را ایجاد می‌کنند تا هرساله تعداد مددجویان بیشتری بتوانند به کار در زندان‌ها مشغول شوند. این اقدامات ما محدود است چراکه در بودجه‌های کشور تدبیر نشده است و به موازات اینکه زندانی نیاز به اقامت، استراحت، واحد بهداشت، آشپزخانه دارد و به همین اندازه نیاز به مکانی برای حرفه آموزی و اشتغال دارد. نخست باید این زیرساخت‌ها را توسعه داده و جزو برنامه هایمان بیاوریم. در کنار دستگاه‌های حاکمیتی مردم و کارآفرینان هستند که می‌توانند نیاز خود را به سازمان زندان‌ها مطرح کنند مثلا در استان یزد دو صنعتگر کاشی هزینه احداث هزار و ۵۰۰ متر سوله برای اشتغال زندانیان انجام می‌دهند. خیر کارآفرین کاشی، تولید کارتن‌های مورد نیاز خود و دیگران را می‌خواهد برای اشتغال زندانیان راه اندازی کند. حتی پول‌های خرد مردم هم می‌تواند به ماشین آلات، سرمایه در گردش، سوله شود و به شکل سرمایه‌ای تهیه شود تا بتوانیم سراغ ۷۵ درصد زندانی باقیمانده برای اشتغال برویم.

کمک بنیاد تعاون به آزادی ۱۱۰ زندانی ایرانی در گرجستان

میزان: مردم چگونه می‌توانند به بنیاد تعاون زندانیان کمک کنند؟

مطهرنژاد: بنیاد تعاون زندانیان برای جذب حمایت مالی سراغ دیگر دستگاه‌ها و ادارات و موسسات نمی‌رود بلکه شماره حسابی در سایت بنیاد گذاشته شده است تا اگر شخصی قصد انجام کمک‌های مالی در حوزه‌های مختلف دارد را انجام دهد فقط باید اطللاع دهد پولی که داده برای اشتغال زندانیان، کمک به خانواده‌های آنان و یا آزادی زندانیان داخل و یا خارج از کشور است. اخیرا سفیر گرجستان در ملاقاتی با رئیس جمهور این کشور در خواست کرد تا ۱۱۰ زندانی ایرانی که در زندان‌های این کشور هستند آزاد شوند که با کمک دستگاه‌های مختلف این انتقال انجام شد. مجددا سفیر به ما اطلاع دادند که تعدادی زندانی در این کشور پیدا شده است که بنا شده بنیاد تعاون مانند نوبه پیش به آزادی این زندانیان کمک کرده و انان را به کشور بازگرداند. در هیئت مدیره مصوب شد و مبلغی برای آزادی این زندانیان در نظر گرفته شد.

جامعه نگاه خود به زندانیان را پس از آزادی را تغییر دهد 

میزان: آخرین صحبت و درخواست تان خطاب به مردم و خوانندگان این مصاحبه چیست؟

مطهرنژاد: تنها درخواست من این است که در جامعه نگاه مان به افراد زندانی پس از آزادی عوض شود. زندانی باید در دوره محدودی باید از جامعه جدا شود و وقتی آزاد می‌شود باید یک شهروند عادی تلقی شود. کمک به بازگشت سعادتمندانه این زندانی‌ها به چرخه زندگی کمک کنیم. دریافت گواهی عدم سوءپیشینه را از مراودات پاک کنیم.