اتحادیه اروپا برای نخستین بار ماموریت ائتلاف نظامی دریایی برای حفاظت از کشتیهای تجاری در مقابل حملات حوثیهای یمن در دریای سرخ را آغاز کرد.اتحادیه اروپا روز دوشنبه رسما یک ماموریت دریایی ویژه به نام «اسپایدز» را برای محافظت از کشتیهای تجاری در دریای سرخ در برابر حملات شورشیان حوثی تحت حمایت ایران آغاز کرد.
کلمه «اسپایدز» در زبان یونانی به معنای «سپر» است و هدف از اجرای این ماموریت، تضمین آزادی دریانوردی در دریای سرخ و خلیج عدن است؛ یعنی منطقهای که از اکتبر سال ۲۰۲۳ میلادی به دست شورشیان حوثی ناامن شده است.
حوثیها که کنترل بخشی از یمن را در دست دارند، میگویند که حملات آنها در تلافی جنگ اسرائیل در غزه انجام میشود.با توجه به اینکه ۱۲ درصد تجارت جهانی و ۳۰ درصد از ترافیک جهانی کانتینر از طریق این آبراه حیاتی انجام میشود، تهدیدات آنها برای کشتیرانی بینالمللی باعث مختل شدن شدید جریان تجارت از جمله به اروپا شده است.
تا کنون فرانسه، آلمان، ایتالیا و بلژیک تایید کردهاند که کشتیهایی را برای شرکت در ماموریت اتحادیه اروپا خواهند فرستاد.
مقر این عملیات شهر «لاریسا» در یونان است یعنی محل استقرار نیروی هوایی یونان و مقر ناتو؛ آتن نیز اعلام کرده که یک فرمانده برای ستاد عملیاتی خود به منطقه خواهد فرستاد.
جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا این مأموریت را «اقدامی جسورانه برای حفاظت از منافع تجاری و امنیتی اتحادیه اروپا و جامعه بینالمللی» توصیف کرد.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «فراتر از واکنش به بحران، این گامی به سوی حضور قویتر اروپا در دریا برای حفاظت از منافع اروپایی ما است.»
یک ماموریت کاملا «دفاعی»
کشورهای اتحادیه اروپا تمایلی به مشارکت در «عملیات نگهبان رفاه» به رهبری ایالات متحده که در دسامبر آغاز شد نداشتند؛ زیرا نگران بودند که این کار منجر به تشدید درگیریها در خاورمیانه شود.
«عملیات نگهبان رفاه» در ابتدای کار از حمایت شش کشور عضو اتحادیه اروپا برخوردار بود؛ اما به تدریج سه کشور از این مأموریت فاصله گرفتند.
اگرچه از آن زمان ایالات متحده و بریتانیا حملات تلافی جویانهای را علیه مواضع حوثیها در خاک یمن رهبری کردهاند، اما کشورهای عضو اتحادیه اروپا از چنین اقدامات نظامی فاصله گرفتند و اکنون نیز یکی از دیپلماتهای ارشد اتحادیه اروپا به یورونیوز میگوید که قرار نیست در چهارچوب ماموریت «اسپایدز» اقدامی تهاجمی در منطقه انجام شود؛ بلکه « این عملیات کاملاً بر اساس قوانین دفاع از خود اجرا میشود».
ماموریت اتحادیه اروپا پس از تشدید حملات حوثیها آغاز شده که در ژانویه سال جاری به اوج خود رسید و حتی ایران ناوچه خود را به نشانه تشدید تنشها به دریای سرخ منتقل کرد.
در روزهای اخیر نشانههایی از افزایش فعالیت حوثیها مشاهده شده است؛ از جمله روز دوشنبه به یک کشتی با پرچم بلیز (کشوری واقع در آمریکای مرکزی) حمله شد.
اگرچه حوثیها در ابتدای حملات خود مدعی بودند که تنها کشتیهای اسرائیلی را هدف میگیرند اما در چهار ماه گذشته به بسیاری از کشتیهای اروپایی نیز حمله شد.
این امر باعث شد که بسیاری از شرکتهای بزرگ کشتیرانی از کشتیرانی در این منطقه خودداری کنند و مسیرهای انحرافی جایگزین را در اطراف دماغه «امید نیک» انتخاب کنند که باعث میشود حدود یکماه به مدت سفرهای دریایی اضافه شود.
این تأخیرها و هزینههای اضافی میتواند تأثیر منفی بر اقتصاد اروپا داشته باشد و پائولو جنتیلونی، کمیسر اقتصاد اروپا نیز در ماه ژانویه نسبت به افزایش احتمالی قیمتهای انرژی در اروپا در پی این حملات هشدار داد؛ مگر اینکه به شرکتهای کشتیرانی اطمینان دفاعی داده شود. یورونیوز