آلودگی هوا، کودکان تهرانی را کم‌هوش کرده است

 هفته گذشته سازمان هواشناسی اعلام کرد که فعلا قرار نیست در تهران باران ببارد. این پیش‌بینی عملی شد و تهران رنگ بارش به خودش ندید. افت دمای هوا هم مزید بر علت شد تا هوا گرفته‌تر به نظر برسد و حدس‌هایی درباره تعطیلی مدارس زده شود اما دیروز رستگاری معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست استان تهران اعلام کرد که طبق پیش بینی هواشناسی غلظت آلاینده ها تا امروز صبح پایین خواهد آمد و نیازی به تعطیلی مدارس نیست.

با این وجود امروز نه تنها از آلودگی هوای تهران کم نشد بلکه وضعیت هوای تهران حالت هشدارآمیزتری به خودش گرفت و دانش آموزان هم مانند روزهای دیگر راهی مدرسه شدند. در حالی که طبق نظر کارشناسان آلودگی هوا بیشترین تاثیر را روی گروه سنی کودکان می‌گذارد و آنها یکی از قربانیان اصلی ادامه روند آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ هستند.

محمد عسگری، متخصص کودکان درباره تاثیراتی که آلودگی هوا روی این گروه سنی می‌گذارد به اعتمادآنلاینمی‌گوید: «کودکان به دلیل تعداد تنفس‌های بیشتر، سوخت و ساز بالاتر و قد کوتاه‌تر بیشتر از بزرگ‌ترها در معرض آلودگی هوا هستند و این آلاینده‌ها تاثیر مخرب‌تری هم روی بدن و ذهن آنها می‌گذارد چون بسیاری از ارگان‌ها و بافت‌های بدن آنها هنوز به مرحله مطلوبی از مقاومت نرسیده‌اند.»

او ادامه می‌دهد: «آلودگی می‌تواند کودکان را به انواع بیماری‌های سیستم دفاعی مانند آلرژی‌های حاد و بیماری‌های ریوی مانند آسم مبتلا کند. مشکلاتی که تا پایان عمر از آنها رهایی پیدا نمی‌کنند. در هوای آلوده فلزاتی مانند سرب و آلاینده‌هایی مثل ازن بیش از مقدار مجاز وجود دارد و پدیده وارونگی هوا، فلزات سنگینی مانند سرب را در سطح پایین‌تری قرار می‌دهد و کودکان به دلیل داشتن قد کوتاه بیشترین قربانیان سرب هستند.»

سرب یک ماده بی‌رنگ و سنگین است که از طریق خون به قسمت‌های مختلف بدن وارد می‌شود و در مغز و مغز استخوان رسوب می‌کند و خارج سازی آن بسیار سخت است؛ پس می‌توان گفت عملا راهی برای خارج سازی آن وجود ندارد و این مواد 10 تا 15 سال در نسوج بدن باقی می‌مانند.

عسگری می‌گوید: «سرب می‌تواند تا مدت‌ها در بافت بدن باقی بماند و راهی بافت بخش‌های مختلف از جمله مغز شود. این موضوع در مورد کودکان می‌تواند منجر به اختلال در عملکردهای ذهنی شود و در نهایت ضریب هوشی و بهره‌وری ذهنی بچه‌ها را تا حد قابل توجهی پایین بیاورد. گفته می‌شود که ضریب هوشی کودکانی که در نقاط آلوده زندگی می‌کنند به طور میانگین 5 تا 10 درصد پایین‌تر از کودکانی است که از هوای پاک برخوردار هستند. این تفاوت بسیار بزرگی است. باید توجه کنید که در زمینه فاکتورهای مربوط به سلامتی، دانشمندان بر روی یک یا دو درصد هم حساس هستند و وقتی از تفاوت ده درصدی حرف می‌زنیم یعنی باید یک زنگ خطر بلند به صدا در بیاوریم.»

 موضوع آلودگی هوا و تاثیر آن بر روی کودکان آنقدر جدی است که از سال‌ها پیش به یک دغدغه جهانی تبدیل شده است. برنامه  محیط زیست ملل متحد UNEP در سال 1990 گزارشی اختصاصی با عنوان «کودکان و محیط زیست» انتشار داد که با این عبارت آغاز شده بود: «انهدام محیط زیست در حال کشتن کودکان است». بر اساس این گزارش هر سال حدود 13 میلیون کودک بر اثر ابتلا به ییماری‌های مزمن تنفسی، سوءتغذیه، دیفتری، سیاه سرفه، کزاز، فلج اطفال، سرخک و سل جان خود را از دست می‌دهند که عامل بسیاری از این مرگ و میرها به طور مستقیم یا غیرمستقیم انواع آلودگی‌های محیطی است.