پرسش از شیرین شمس در باره کمپین نه به حجاب اجباری عفو بین الملل در حمایت از زنان ایران

انترناسیونال: شما هفته گذشته در نشستی با نمایندگان امنستی اینترناشنال (عفو بین الملل) در استکلهم بهمراه فرامرز قربانی و هوشیار سروش حضور یافتید. خبر نشست شما در شماره قبل انترناسیونال منتشر شد. در این فرصت مایل هستیم پرسشی در باره کمپینی که عفو بین الملل بلافاصله پس از نشست شما در حمایت از زنان ایران شروع کرد داشته باشیم. ساعاتی پس از نشست شما خبر اعلام کمپین حمایت عفو بین الملل از مبارزات زنان در ایران با هشتگ #نه_به_حجاب_اجباری و در حمایت از زنان ایران انتشار یافت. عفو بین الملل پیشتر هم به اشکال مختلف بی حقوقی زنان در ایران را محکوم کرده و از مبارزات آنها حمایت کرده است، اما راه اندازی کمپین از طرف این سازمان امر تازه ای است. در جلسه شما چه گذشت؟ آیا امنستی این کمپین را از پیش طراحی کرده بود و یا تحت تاثیر نشست شما دست به این اقدام زد؟

شیرین شمس: روز سه شنبه 7 خرداد 98، برابر با 28 مه 2019، ساعت 11 صبح بوقت اروپای مرکزی با نمایندگان سازمان عفو بین الملل در شهر استکهلم دیداری داشتیم، هئیت سه نفره ما که بنمایندگی از تشکل های مختلفی در این جلسه حضور داشتند هر کدام به گوشه هایی از بی حقوقی مردم ایران پرداختند. من بنمایندگی از انقلاب زنانه به موضوع جنبش رهایی زن در ایران، مبارزه علیه حجاب اجباری و بازداشت فعالین حقوق زنان، همچنین مبارزات دانشجویان علیه وضع موجود و بازداشت فعالین این عرصه پرداخته و به سئوالات نمایندگان عفو بین الملل درخصوص دلیل روند رو به افزایش بازداشت فعالین پاسخ دادم و تاکید کردم که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی از “هشت مارس” روز جهانی زن تاکنون و مشخصا در تجمع “اول ماه مه” روز جهانی کارگر مقابل مجلس اسلامی، با شتاب بیشتری دست به تهدید و بازداشت و فشار روی فعالین جنبش رهایی زن، جنبش کارگری و جنبش دانشجویی زده اند؛ فعالینی که صدای “نه” اکثریت مردم به عبارتی صدای “نه” 99درصدیهای جامعه ایران به بیحقوقی و سرکوب زن، به حجاب اجباری، به فقر، به بیکاری، به گرانی، به استثمار و به سرکوبهای سازماندهی شده حکومتی بودند.

بازداشت فعالین حقوق زن، یکی از اهداف حکومت بوده تا با زندانی کردن آنان و قطع ارتباطشان با بدنه جامعه، مانع پیشروی جنبش نوین رهایی زن و گسترش مبارزه علیه حجاب اجباری شود، حجابی که یکی از فاکتورهای تعیین کننده در سرکوب زنان و جامعه، و نیز در ثبات و بقاء جمهوری اسلامی بوده است.

فعالین جنبش دانشجویی نیز یکی از دغدغه های نظام حاکم بوده و هست، که با فشار و تهدید و بازداشت آنها، سعی در متوقف کردن پیشروی این جنبش داشته است. جنبشی که بصورت تاریخی، نقش تعیین کننده ای در بود و نبود جمهوری اسلامی داشته؛ جنبشی که نه فقط مطالبات صنفی خود، بلکه مطالبات 99درصدیهای جامعه ایران را نمایندگی کرده و میکند. بخصوص که مبارزات دانشجویان علیه وضع موجود و مشخصا در اعتراض به سیاستهای نئولیبرالی و روند پرشتاب خصوصی سازیها، رادیکالتر شده است.

در مورد فعالین کارگری هم همچنین، اشاره کردم که این فعالین میتوانند در بستر نارضایتی عمومی که از وضعیت وخیم سیاسی و اقتصادی موجود وجود دارد، نیرو جابجا کنند و حرکت های اجتماعی ایجاد کنند. لذا یک دغدغه اساسی برای حکومت هستند.

همچنین لیستی از فعالین حقوق زن و عرصه نه به حجاب اجباری که در زندانند، فعالین دانشجویی دربند، اعضا نشریه گام در زندان و نیز بازداشت شدگان اول ماه مه با آخرین جزئیات وضعیت بازداشت، به نمایندگان عفو بین الملل ارائه کردم که شامل اسامی زیر است. البته خوشبختانه تا به امروز تعدادی از این فعالین آزاد شده اند.

*عاطفه رنگریز؛ زن، دانشجو و فعال حقوق زنان، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*ندا ناجی؛ زن و فعال حقوق زنان، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*مرضیه امیری؛ زن، دانشجو، روزنامه نگار و فعال دانشجویی، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*ناهید شقاقی؛ زن و فعال حقوق زنان، بازداشت شده بعد از یک مه روز جهانی کارگر
*نسرین جوادی (اعظم خضری جوادی)؛ زن و فعال کارگری، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*ناهید خداجو؛ زن و فعال کارگری، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*یاسمن آریانی؛ زن و فعال نه به حجاب اجباری، بازداشت شده بدلیل فعالیت در هشت مارس روز جهانی زن
*منیره عربشاهی؛ زن و فعال نه به حجاب اجباری، بازداشت شده بدلیل فعالیت در هشت مارس روز جهانی زن
*مژگان کشاورز؛ زن و فعال نه به حجاب اجباری، بازداشت شده بدلیل فعالیت در هشت مارس روز جهانی زن. مژگان در منزل خود و مقابل چشمان دختر 9 ساله اش بازداشت شده.
*حسن سعیدی؛ مرد و فعال کارگری، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*فرهاد شیخی؛ مرد و فعال کارگری، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*کیوان صمیمی؛ مرد و فعال کارگری، بازداشت شده در یک مه روز جهانی کارگر
*سپیده قلیان، زن و مدافع حقوق کارگران، در همین مدت از زندان شیبان اهواز به زندان اوین منتقل شد.
*ویدا موحد، زن و اولین دختر خیابان انقلاب، بدلیل اعتراض مجدد به حجاب اجباری در همین مدت به زندان افتاده است. ویدا موحد یک کودک دو ساله دارد.
*نسرین ستوده؛ زن و وکیل دختران خیابان انقلاب، حکم ۳۸ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق گرفته است.
*آتنا دائمی؛ زن و فعال حقوق زنان، در همین مدت ممنوع الملاقات شده است.
*نگار معظمی؛ زن و خواننده، تحت پیگرد قانونی
*آسو کهزادی؛ زن و نوازنده ویالون، تحت پیگرد قانونی
*مهرداد مهدی؛ مرد و نوازنده ماهر آکاردئون، تحت پیگرد قانونی
*نغمه مرادآبادی؛ زن و نوازنده تار و تنبک، تحت پیگرد قانونی

خواسته ای که از جانب انقلاب زنانه از سازمان عفو بین الملل مطرح کردم، محکومیت جمهوری اسلامی در خصوص سرکوب فعالین و خشونت های قانونی و قضایی علیه فعالینی است که به دلیل حق خواهی، پشت میله های زندانند. و خواستم که طی مکاتبات کتبی با قوای سه گانه حکومت و  رونوشت به مراجع بین المللی، جمهوری اسلامی را بدلیل نقض آشکار حقوق انسانی محکوم کرده و حکومتی که مسئولانش در مجامع بین المللی ادعا میکنند “در ایران زندانی سیاسی نداریم” را ملزم به پاسخگویی کنند. همچنین خواستم که این سازمان برای آزادی فوری این فعالین اقدامی در دستور کار خود قرار دهد و در برابر وثیقه های سنگین که برای آزادی فعالین تعیین می شود واکنش نشان دهد؛ چرا که بسیاری از خانواده ها امکان تهیه وثیقه های سنگین ندارند، ضمن اینکه این وثیقه های سنگین به نوعی ضمانت گرفتن توسط حکومت است تا در هر زمان و هر مکان و به بهانه ای امکان بازداشت مجدد این فعالین را توسط نیروهای امنیتی فراهم میکند.

در این جلسه از عفو بین الملل خواستم که قاطعانه از مبارزه علیه حجاب اجباری که  یک مبارزه فراگیر و تعیین کننده نه فقط در سرنوشت زنان بلکه در سرنوشت اکثریت جامعه است حمایت کند، همچنین خواستم از مبارزات زنان در ایران که نیروهای قوی و محرکه، در صف مقدم و جزء سازماندهندگان و رهبران اعتراضات علیه وضع موجود بوده و هستند، با تمام قوا و امکاناتی که دارند دفاع کند. چرا که وقتی حمایت های جهانی از مبارزات زنان، دانشجویان، و کلا مردمی که خواهان پایان دادن به وضعیت وخیم کنونی هستند شکل میگیرد، مبارزه با روحیه قویتر و با یک پشتوانه جهانی ادامه پیدا میکند.

در فاصله چند ساعت بعد از پایان این جلسه که بمدت یکساعت و نیم به طول انجامید، یکی از نمایندگان سازمان عفو بین الملل (امنستی اینترنشنال) با تماسی که از طریق ایمیل با ما برقرار کرد اطلاع داد که این سازمان فراخوان کمپین حمایت از زنان ایران و دفاع از مبارزه علیه حجاب اجباری در ایران با هشتگ #نه_به_حجاب_اجباری داده است. همان روز یعنی در تاریخ 7 خرداد 98، برابر با 28 مه 2019 عفو بین الملل در وبسایت خود و در شبکه های اجتماعی در اینترنت، این فراخوان را اعلام کرد و همچنین یک مطلب مفصل درباره مبارزه علیه حجاب اجباری و فعالینِ بازداشت شده و دربندِ این عرصه را منتشر کرد. نکته قابل توجه اینست که تا به حال عفو بین الملل فراخوان کمپین جهانی در حمایت از مبارزه علیه حجاب اجباری نداده بود، گرچه قبل تر بازداشت در این عرصه را محکوم و گزارشاتی در این زمینه و در رابطه با بازداشت فعالین در این رابطه منتشر کرده بود، اما به نظر من این جلسه توانسته بود تاثیر خود را روی نمایندگان سازمان عفو بین الملل بگذارد که این فراخوان جهانی را در دستور کار خود بگذارند و یک واکنش سریع بعد از این جلسه نشان دهند.*

انترناسیونال 819