گرانی تصاعدی برق و آب، گسترش شکاف طبقاتی و نابرابری

طرح سه سوال از شهلادانشفر در برنامه پخش مستقیم کانال جدید:

میثم عتیق: گرانی، تورم و تشدید مشکلات معیشتی مساله امروز دهها میلیون مردم ایران است و هر روز خبرهای تازه ای از تعمیق این بحرانی که جمهوری اسلامی برای مردم درست کرده است، میشنویم. در رابطه با تازه های مربوط به مسایل اقتصادی که در سطح جامعه مردم دارند با آن دست و پنجه نرم میکنند، با شهلا دانشفر گفتگویی را داشته باشیم.

قبل از هر چیزی خوبست ابتدا به مساله ای که در دو سه ماه گذشته، در تابستان ۱۴۰۰ اعتراضاتی بسیاری را هم در پی داشته است، یعنی قطعی برق و اعتراضات مردم بپردازیم. در مورد مساله کیفیت برقی که جمهوری اسلامی ارائه میدهد، همچنین قطعی و آلودگی آب دائما گزارشاتی داریم که از اعتراضات مردم خبر میدهد. اما مساله ای که در هفته اخیر با آن روبرو بودیم افزایش چندین برابری قبضهای برق و آبی است که برای شهروندان می آید. ارقام چندین هزار تومانی آب و عدم توانایی مردم برای پرداخت چنین قبضهایی را از زبان مردم معترض میشنویم. در پاسخ به این قبض هایی که برای مردم دارد صادر میشود، چه واکنشی مردم باید داشته باشند؟

شهلا دانشفر: همانطور که شما هم اشاره کردید فقر در جامعه بیداد میکند. گرانی بیداد میکند. قیمت همه اجناس افزایش پیدا میکند به غیر از قیمت نیروی کار کارگران و کارکنان جامعه یعنی مزد. ضمن اینکه بخش بزرگی از مردم هیچگونه تامینی ندارند و بیکارند. بنابراین حتی اگر قیمت ها افزایش هم نیابد معلوم است که مردم توان پرداخت چنین هزینه هایی را ندارند. چه برسد به اینکه قیمت های آب و برق و دیگر اقلام معیشتی چندین برابرافزایش یابد.  پاسخ مردم در برابر چنین جهنمی خیزش اعتراضی آنهاست. پاسخ مردم پایان دادن به این بساط چپاول و دزدی است. دیدیم که آب را قطع کردند و مردم در خوزستان چگونه به خیابان ریختند و شعار سرنگونی این حکومت را سر دادند و دامنه این اعتراض به شهرهای دیگر کشیده شد. به نظر من این گران کردن ها برای حکومت بازی با آتش است. اقتصاد ایران یک اقتصاد بیمار است. یک اقتصاد سرمایه داری مافیایی که هر روزه دارد زندگی و معیشت مردم را به یغما میبرد. و شرایط امروز بیش از هر چیز نشانگر فروپاشی اقتصادی حکومت استو جمهوری اسلامی مثل همیشه برای اینکه برای خود زمان بخرد بار بحرانش را به دوش مردم تحمیل میکند و این چنین نرخ برق و آب و کالاهای اساسی جامعه را گران میکند و در کنار آن بازار دزدی و چپاولش برقرار است. روشن است که نباید قبض ها را پرداخت و این در ایران به سنت و شکلی از اعتراض تبدیل  شده است. مردم هر جا که گیر کرده اند پول قبض ها را نمی پردازند. ندارند که بپرداند و نباید بپردازند. نه تنها این بلکه باید به اعتراضات برای افزایش حقوقها، بر جنبش برای داشتن حق بیمه بیکاری، بر جنبش برای برخورداری حقوق پایه برای کسانی که درآمدی ندارند و یا کم درآمد هستند، بر جنبش برای درمان و تحصیل رایگان برای همه باید شدت و گسترش داد. خصوصا الان که زمان کمی به بازگشایی مدارس باقی مانده است، این ها همه موضوعات مهم فوری و عاجل اعتراضات همین امروز مردم باید باشد. خوشبختانه ما هم اکنون شاهد اینیم که بخش های مختلف کارگری و اجتماعی دارند با پلاتفرمها و بیانیه های اعتراضی خود بر این مطالبات تاکید میکنند و دادخواهند. مردم فقط مطالبه گر نیستند بلکه دارند در اعتراضاتشان سران این حکومت را به محاکمه میکشند. بخاطر جنایتهایش، بخاطر کشتار عمومی در کرونا و امروز بخاطر بریدن آخرین لقمه از سر سفره شان مردم دادخواهند. ببینید وقتی قیمت یکی از اجناس زندگی گران میشود، زنجیر وار بر قیمت دیگر اقلام مورد نیاز زندگی تاثیر میگذارد و همه چیز گران میشود. به غیر مزد کارگران و در آمد مردم.

میثم عتیق: اما نکته دیگری که دوست دارم نظر شما را بدانیم اینست که در دو هفته اخیر  مرکز آمار جمهوری اسلامی دارد آماری در مورد عملکرد اقتصادی حکومتی در سال گذشته منتشر میکند. از جمله در آخرین گزارشی که امروز از سوی مرکز آمار جمهوری اسلامی منتشر شده با اعلام افزایش ضریب جینی طی سال ۹۹، از گسترده تر شدن شکاف طبقاتی و درآمدی و همچنین نابرابری در جامعه ایران صحبت شده است. خوبست برای روشنتر شدن بحث برای بینندگان این را هم اشاره کنم که ضریب جینی یک شاخص آماری بین صفر و یک است که چگونگی توزیع درآمد ها را نشان میدهد و این شاخص هر چقدر به صفر نزدیکتر شود به معنای کاهش شکاف درآمدی و طبقاتی است. حال بر اساس سنجش مرکز آمار جمهوری اسلامی این ضریب در ایران به رقمی نزدیک ۵/۰ رسیده است و این بیانگر وخامت معیشتی مردم است. شهلا دانشفر گرانی یکطرف ماجرا است و از سوی دیگر شکاف طبقاتی دارد افزایش پیدا میکند. نظر شما چیست؟

شهلا دانشفر: این روال بیش از ۴۰ سال حاکمیت جمهوری اسلامی است. روز به روز سطح زندگی مردم سقوط کرده و به به دره تباهی رسیده است. وضع به جایی رسیده است که حتی واژه شکاف طبقاتی بطور واقعی عمق فاجعه معیشتی در ایران را کاملا بیان نمیکند. در اینجا یک ۹۹ درصدی عظیم وجود دارد که در فقر و بی تامینی مطلق بسر میبرند و یک اقلیتمفتخور و چپاولگر با سرمایه هایی افسانه ای. در اینجا یک حکومت مافیایی سرمایه داری بر جامعه حاکمیت دارد که بر تمام سرمایه ها و هست و نیست جامعه چنگ انداخته و بهترین امکانات و منابع ثروت را در اختیار خود گرفته است. در این حکومت بیشترین هزینه ها صرف سرکوب و صرف دستگاه مذهب و خرافه و تروریسم اسلامی میشود و این هم وضع فلاکتبار مردم است و هر روز وخامت بیشتری پیدا میکند. سالهاست که مردم به این تبعیض ها و نابرابری ها و به این فاصله عظیم طبقاتی در سطح جامعه اعتراض دارند. حقوقهای نجومی، فلاکت عمومی، ملک نجومی تو ما را بی مسکن کرده، شعارهایی است که سالهاست در کف خیابان فریاد زده میشود. امروز مردم دارند میگویند جمهوری اسلامی نابود باید گردد.

میثم عتیق: نکته دیگر صحبتهایی است که این روزها از سوی مقامات بلند پایه جمهوری اسلامی میشنویم. چند روز پیش خامنه ای در جلسه ای که با کابینه دولت رئیسی داشت، بر روی مشکلات معیشتی مردم در کنار وضعیت کرونا تاکید کرده بود.  از جمله احمد جنتی در رابطه با همین مساله رو به دولت رئیسی توصیه کرده است که رسیدگی به وضعیت معیشتی مردم باید تسریع شود. و در رابطه با آن گفته که دولت باید در این زمینه مطالبه گر و  پیگیر باشد. به نظر میرسد امروز این بحران معیشتی ای که در جامعه وجود دارد یک جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. این حکومت از چه میترسد و این بحران اقتصادی حکومت که در واقع وضعیت معیشتی بد مردم نتیجه ای هست که از آن استخراج شده، چه جایگاهی در اعتراضات چند ماه آینده میتواند داشته باشد؟

شهلا دانشفر: به نظر من اینها صدای پای انقلاب را شنیده اند. جامعه دارد از اعتراض میجوشد. اعتصاب هزاران نفره کارگران نفت، ادامه جدال در نیشکر هفت تپه، اعتراضات گسترده علیه کشتار کرونا و کیفرخواست مردم علیه حکومت به عنوان مسببن این کشتار، شروع سال تحصیلی جدید و به صدا آمدن زنگ اعتراض در میان معلمان(در همین روزها بود که معلمان بخاطر کسر دویست هزار تومان از حقوقهایشان به خیابان ریختند و  در مقابل دیوان عدالت کشوری تجمع کردند)، و از سوی دیگر فضای گسترده اعتراض در میان مردمی که با معضل فرستادن فرزندانشان به تحصیل روبرویند و توان آنرا ندارند، و در یک کلام صدای اعتراض مردم در گوشه گوشه جامعه است که حکومتیان را چنین به هراس انداخته است. اینها خیزش مردم در خوزستان و گسترش دامنه آن به شهرهای دیگر را دیده اند و وحشت کرده اند. و بدین ترتیب در جامعه ای که بخاطر این ابعاد از فقر و بی تامینی در حال انفجار است، معلوم است که موضوع معیشت روی میز حکومتیان قرار میگیرد. اما جوابشان به این معیشت سرکوب مردم معترض و صدور احکام امنیتی علیه فعالین و اکتیویست های جنبش های اجتماعی جاری است. جوابشان افزایش سرسام آور قیمتهاست. از جمله نان را گران کرده اند. برق و آب را گران کرده اند.  بله مساله معیشت مردم روی میزشان آمده است، ولی با گران کردن چند برابری قبض های آب. روی میزشان قرار گرفته اما با گران کردن قیمت برق. در برابر این تعرضات هر روزه نیز جامعه دائما در تلاطم است و دارد به سوی خیزشی وسیع حرکت میکند تا کل این بساط را جارو کند. همانطور که اشاره کردم همین الان گفتمان محاکمه سران این حکومت تبدیل به گفتمان روز و عادی جامعه تبدیل شده و دارند از خامنه ای و سران این حکومت بخاطر کشتاری که در کرونا راه انداخته اند شکایت میکنند. این گونه است که  هر روزه مردم دارند اعتراض میکنند و این رژیم را در تنگنا و در حلقه محاصره خود قرار میدهند. این ها همه به معنایحرکت پرشتاب جامعه برای سرنگونی حکومت و نه تنها در داخل ایران بلکه در سطح جهانی است. از جمله وقتی که بحث شکایت از خامنه ای و سران این حکومت و جنایاتشان به میان می آید. وقتی که بدنبال هک شدن دوربین های زندان اوین بحث شکنجه و کیفرخواست علیه شکنجه گری های رژیم پیش می آید، بحث بایکوت و انزوای جهانی جمهوری اسلامی نیز جلوتر می آید. و این سیر حرکت جامعه امروز ایران است و ما شاهد این هستیم که مردم در همه عرصه ها با مبارزاتشان به جلو قدم بر میدارند تا خود را از شر این جهنم رها کنند و حرفشان اینست که ما تبعیض طبقاتی نمیخواهیم، ما یک زندگی انسانی میخواهیم، درمان باید رایگان باشد، تحصیل باید رایگان باشد، و قدم به قدم دارند تصویرشان را از جامعه آینده شفاف تر بیان میکیند. بدین ترتیب مردم با خواستهایی رادیکال، انسانی، مدرن و چپ بطور واقعی همانطور که بارها تاکید کرده ایم دارند سوسیالیسم را فریاد میزند. و این چیزیست که حکومتیان را وحشت زده کرده است و ما شاهد هر روزه هشدارها و اخطارهایشان به یکدیگر هستیم.