منشور ۲۰ تشکل، منشور انقلاب زن زندگی آزادی- گفتگو با شهلا دانشفر

انترناسیونال: شهلا دانشفر انتشار منشور بیست تشکل صنفی و مدنی از داخل کشور، بازتاب گسترده ای در میان بخشهای مختلف کاربران و مردم داشته است. تاکیدات این منشور کدامند و  این حرکت را شما چگونه ارزیابی میکنند ؟

شهلا دانشفر: منشور‌ مطالبات حداقلی تشکل‌های مستقل صنفی و‌ مدنی ایران که با بیست امضا منتشر شده است، منشور انقلاب زن، زندگی، آزادی است. این منشور مضمون واقعی این شعار و این انقلاب را بطور همه جانبه ای بیان میکند.  این منشور را باید در کنار فراخوانی با بیش از ۵۱ امضا برای اعتراض سراسری روز ۲۷ بهمن و در ادامه ۵ ماه انقلاب دید تا به جایگاه واقعی آن پی برد. سرسخن این منشور  بر بحران و گسسته شدن شیرازه اقتصادی و سیاسی و اجتماعی کشور بعد از چهل و چهار سال حاکمیت این رژیم  و بر غیر  متصور بودن هرگونه چشم انداز روشن و قابل حصولی برای  پایان دادن به این وضعیت در چهارچوب روبنای سیاسی موجود تاکید شده است. این منشور حداقلی خواستهاست ولی به درست به عنوان فرامین اعتراضات مردمی از آن صحبت میشود و کاملا رو به آینده است. از جمله یک تاکیدش اینست که میخواهد برای همیشه به شکل‌گیری هرگونه قدرت از بالا پایان دهد و سر آغاز انقلابی اجتماعی و مدرن و انسانی برای رهائی مردم از همه اشکال ستم و تبعیض و استثمار و استبداد و دیکتاتوری باشد. با این بیان قاطع است که این منشور در واقع جواب تحرکات راست و رهبر تراشی هایشان را برای به انحراف کشاندن انقلاب میدهد.

نهادهای امضا کننده آن معلمان، کارگران،  بازنشستگان، فعالین دفاع از حقوق زن و دانشجویان و دانش آموزان  هستند. و اینها همان بخش هایی  از جامعه اند که نقش تعیین کننده ای در کشیده شدن اوضاع به شرایط امروز انقلاب را داشته اند. همانطور که در همان سطور اولیه منشور قید شده اعتراضات بنیادینی که امروز در جامعه  به دست زنان، دانشجویان، دانش آموزان، معلمان، کارگران و دادخواهان و هنرمندان، کوئیرها، نویسندگان و عموم مردم ستمدیده ایران در هر گوشه ای از کشور در جریان است، اعتراض علیه زن ستیزی و تبعیض جنسیتی، ناامنی پایان ناپذیر اقتصادی، بردگی نیروی کار، فقر و فلاکت و ستم طبقاتی، ستم ملی و مذهبی است. به این اعتبار این انقلابی است علیه هر شکلی از استبداد مذهبی و غیر مذهبی که در طول بیش از یک قرن گذشته، بر عموم مردم ایران تحمیل شده است. و این چنین است که منشور ۲۰ تشکل کیفرخواست همه بخش های جامعه  علیه کل توحش سرمایه داری حاکم و کیفرخواستی چپ، مدن و رادیکال است که نوید جامعه  ای انسانی را میدهد. بندهای این منشور نیز با چنین روحی نوشته شده است.

منشور از جاری شدن وسیعترین آزادی ها در جامعه  و آزادی فوری تمامی دستگیر شدگان سخن میگوید. از لغو مجازات اعدام و هرگونه مجازات مرگ  حرف میزند. یک بند مهم آن به رفع تبعیض علیه زن و حقوق برابر و کامل زن در جامعه و لغو هر گرفنه تبعیض جنسی و جنسیتی و نیز  به رسمیت شناختن جامعه رنگین کمانی ها در جامعه اختصاص دارد. بعلاوه اینکه در آن بر مذهب به عنوان امر خصوصی افراد و عدم دخالت آن در مقدرات و قوانین سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور تاکید دارد.  به این معنا این منشور تاکیدش بر داشتن یک جامعه برابر، انسانی و سکولار و مدرن و  بیانگر یک رنسانی  عمیق فکری در جامعه ایران و پیشاز در سطح منطقه و در جهان است.

این منشور در عین حال بر یکسری خواستهای فوری کارگران همچون ایمنی کار، امنیت شغلی و افزایش فوری حقوق همه بخش های کارگران و بازنشستگان و تعیین آن با حضور و دخالت و توافق نماینده‌های منتخب تشکل‌های مستقل و سراسری آنان تاکید دارد. بر ممنوعیت کار کودکان و تامین زندگی و آموزش آنها جدای از موقعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده و ایجاد رفاه همگانی از طریق بیمه بیکاری و تامین اجتماعی قدرتمند برای همه افراد دارای سن قانونی آماده به‌کار و یا فاقد توانایی کار  سخن میگوید و نیز خواستار رایگان سازی آموزش و پرورش و بهداشت و درمان برای همه مردم است.

یک بند قابل توجه دیگر منشور ۲۰ تشکل مربوط به امحا قوانین و هر گونه نگرش مبتنی بر تبعیض و ستم ملی و مذهبی با تاکید بر ایجاد زیر ساخت‌های مناسب حمایتی و توزیع عادلانه و برابر امکانات دولتی برای رشد فرهنگ و هنر در همه مناطق کشور و فراهم کردن تسهیلات لازم و برابر برای یادگیری و آموزش همه زبان‌های رایج در جامعه است. این بند  با تاکید بر برابری همه مردم در برخورداری از نعمات جامعه بدور از هر گونه قومیت، نژاد، مذهب و جنیست میکوشد صف متحد مردم برای داشتن یک زندگی برابر را نمایندگی کند. و با تاکید بر حق زبان مادری به یکی از نمادهای تبعیض آمیز ستم ملی میکوشد پایان دهد.

این منشوری نیست که فقط نوشته ای بر روی کاغذ باشد. بلکه نیروی اجتماعی بزرگی پشت آن قرار دارد. بسیاری از بندها و گفتمان هایش شعارهای کف خیابانی و بیانیه های تجمعات اعتراضی بودند. اجزای آن قبلا در اشکال مختلف در بیانیه های تشکل های کارگری و نهادهای اجتماعی مورد تاکید قرار گرفته است و  به یک معنا عصاره تجربیات و خواستهای اعتراضی اعلام شده کارگران و مردم معترض در خیزش های  ۹۶ و ۹۸ است.  از همین رو  اعلام چنین منشوری آنهم از سوی بخش های اکتیو جامعه نشانگر جایگاه و وزن  قدرتمند و عمیق اجتماعی آنست.  آخرین نکته اینکه انتشار منشور ۲۰ نهاد در کنار اعتراضات سراسری روز ۲۷ بهمن در محلات مختلف تهران و در شهرهای دیگر در چهلمین روز قتل محمد مهدی کرمی و محمد حسینی نشانگر  حرکت بالنده انقلاب زن، زندگی، آزادی است. از این زاویه نیز بیانیه جایگاه مهمی دارد.

 انترناسیونال:  جدا از جایگاه و اهمیت منشور ۲۰ تشکل که به آن اشاره کردید از نظر شما  این اقدام  چه نتایج و تاثیراتی بر اوضاع سیاسی جامعه خواهد داشت؟

شهلا دانشفر:‌از نظر من انتشار منشور ۲۰ تشکل یک نقطه عطف در انقلاب زن زندگی آزادی است و افق روشنی در مقابل انقلاب میگذارد و مردم را به قدرت مبارزاتی خود متکی میکند. این منشور پایه های قوی اجتماعی دارد و صدایی از اعماق جامعه است و به این اعتبار پلاتفرم مبارزاتی و  پرچم اتحاد قدرتمند صفوف مردم برای پیشروی انقلاب و برای آینده است. همانطور که  جلوتر اشاره کردم این منشور در عین حال پاسخ روشنی به تحرکات جریانات راست با ادعای اینکه انقلاب رهبری ندارد و وکالت بخشی هایشان به “شاهزاده” و جبهه سازی ها و شوهایی از نوع شو سلبریتی ها  و غیره را می دهد. و یک نتیجه مهم آن ایجاد شکاف در صفوف راست و بدرجه ای خنثی کردن تلاشهای آنها برای به انحراف کشیدن انقلاب مردم خواهد بود. راست با هیاهو بر سر اینکه انقلاب رهبری ندارد سناریو سازی هایش را شروع کرده است و از در راه بودن منشورهایشان خبر میدهد. ضمن اینکه قدرت این انقلاب و سازندگان آن آنچنان است که یک ترجیع بند سخنان همه شان اینست که “داخل” مهم است. و حالا “داخل” با چنین صلابتی قد علم کرده و آب پاکی روی دست راستشان ریخته و پاسخ رهبری را هم دارد میدهد.  به یک معنا این منشور هم راهکارش برای اینکه دیگر دیکتاتوری به جامعه باز نگردد را میدهد و هم از جامعه آزاد و شاد و برابر انسانی فردا سخن میگوید. از جمله در آن بر پایان دادن  به بساط ستم و تبعیض و نابرابری برای همیشه و اعمال اراده خود مردم از طریق شوراهایشان تاکید شده و در بند هشتم آن چنین آمده است: “بر چیده شدن ارگان‌های سرکوب، محدود کردن اختیارات دولت و دخالت مستقیم و دائمی مردم در اداره امور کشور از طریق شوراهای محلی و سراسری. عزل هر مقام دولتی و غیر دولتی توسط انتخاب کنندگان در هر زمانی باید جزو حقوق بنیادین انتخاب کنندگان باشد‌.”. این بند تاکیدی بر این گفته است که مردم دیگر حاضر به قبول اعمال اراده قدرتی از بالاسر خود نیستند. این گفتمانها در واقع خط بطلانی بر هر گونه سناریو سازی برای رهبر سازی از بالای سر جامعه است.  این چنین است که گفتمان های این منشور و بردن وسیع آن به جامعه و بازتاب دادن گسترده آن در جهان منشا تحولات امید بخشی در روند انقلاب خواهد بود. از همین رو انتشار این منشور فورا به موضوعی داغ در سطح جامعه و در مدیای اجتماعی تبدیل شد. گرایشات راست که خود را بازنده این حرکت می بینند اینجا و آنجا تلاش میکنند سنگ اندازی هایی کنند. اما تلاشهایشان آشکارا عبث است. 

انترناسیونال: فکر میکنید ادامه این حرکت چیست؟ چه اقداماتی در راستای مواد این منشور میتواند و باید انجام شود؟

شهلا دانشفر: منشور ۲۰ تشکل نشاندهنده  تعمیق بیشتر نه مردم به بساط بربریت و توحش حاکم و  قرار گرفتن چشم اندازی امید بخش در برابر انقلاب است. ادامه این حرکت  قوام یافتن یک رهبری چپ و رادیکال در راس مبارزات جاری مردمی با چنین منشوری است.  منشوری که نه مردم را به روشن ترین شکل دارد بیان میکند و تصویری روشن از جامعه آینده بدست میدهد و امید بخش است. بنابراین اولین گام، علام حمایت های وسیع مردمی از سوی بخش های مختلف معترض جامعه است. برای مثال شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان پیشتاز این حرکت است و مثل همیشه جا دارد که کانونهای صنفی معلمان در تمام شهرها از این منشور اعلام حمایت کنند تا هم موقعیت شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان به عنوان یک نهاد سراسری مبارزاتی خود را تقویت کنند و هم  هر گونه تلاشی برای ایجاد شبهه در میان صفوف مردمی در پیوستن به این منشور را خنثی کنند. بعلاوه ابعاد توحش سرمایه داری داری حاکم در ایران آنچنان گسترده است که عرصه های گسترده ای از نبرد را در جامعه گشوده است. باید همه نهادهای درگیر در این مبارزات از جمله همه نهادهای دفاع از حقوق کودک، معترض به تخریب محیط زیست، پزشکان و کادر درمان، ال جی بی تی ها، تشکلهای دانشجویی و همین ۵۱ جمع و گروه فراخوان دهنده اعتراضات سراسری روز ۲۷ بهمن، دانش اموزان، هنرمندان و سینماگران و ورزشکاران و کارگران از کارخانجات مختلف همه و همه با اعلام حمایت های خود به این منشور بپیوندند و صف انقلاب را با پلاتفرم مبارزاتی ای که میخواهد به این بساط ظلم وستم صد ساله پایان دهد، شکل دهند و قوام بخشند. در خارج کشور نیز این منشور را باید به گوش تمام جهانیان رساند تا تصویر روشن تری از انقلاب زن، زندگی، آزادی بدست آورند و حمایت های گسترده تر جهانی را به آن جلب شود. در عین حال این منشور فشاری بر روی دولتها خواهد بود تا به فکر آلترناتیو سازی برای انقلاب از بالای سر مردم نباشند و بدانند که انقلاب رهبری دارد  و این جامعه ای است که میخواهد برای همیشه به اعمال اراده و قدرت از بالای سر مردم پایان دهد و جامعه ای انسانی ای را فریاد میزند. به باور من منشور زن، زندگی، آزادی ۲۰ تشکل درسهای آموزنده ای هم برای منطقه و هم برای جهان دارد و این خود نشانگر ابعاد جهانی انقلاب در ایران است.*