روزنه rowzane خبری – تحلیلی 
خبرگزاری حکومتی ایلنا خبر از برنامه‌ریزی دولت برای سه‌نرخی شدن بنزین داده و نوشته: “آنچه در فصل بهار مورد جمع‌بندی کارشناسان و مسئولان دولتی قرار گرفت، به این صورت بود که دولت باهدف جلوگیری از تکرار تجربه آبان ۹۸ و ایجاد نگرانی در مردم در نظر دارد تا ۶۰ میلیون لیتر بنزین یارانه‌ای(۱۵۰۰ تومانی) را حفظ کند؛ اما با اعمال محدودیت در حجم (از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر) میزان مصرف بنزین ۳۰۰۰ تومانی را مدیریت کرده و کاهش دهد”.
برخی منابع دولتی گفته‌اند نرخ سوم بنزین با قیمت هر لیتر ۸۰۰۰ تومان عرضه شود تا پرمصرف‌هایی که بیشتر از سهمیه یارانه و سهمیه آزاد در نظر گرفته شده به‌ازای هر خودرو مصرف دارند، مصرف مازاد خود را به نرخ ۸۰۰۰ تومان تهیه کنند.
دولت نخستین گام از این طرح یعنی محدودیت مصرف بنزین ۳۰۰۰ تومانی را به اجرا درآورده و مدعی شده است که “این اقدام باهدف کاهش و جلوگیری از بحث قاچاق و کنترل سهمیه آزاد که در استان‌های جنوب شرقی انجام می‌گیرد، صورت‌گرفته است.”
در خبر دیگری سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه دولت گفته:”دولت بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها این اختیار را دارد که قیمت حامل‌های انرژی را در صورت صلاحدید افزایش دهد. وزیر نفت هم درباره افزایش قیمت بنزین در سال ۱۴۰۳ گفته است:”هنوز برنامه هفتم نهایی نشده است، پس از آنکه نهایی شد درباره قیمت بنزین اظهارنظر می‌کنیم.”
لازم به توضیح است در حال حاضر بنزین به نرخ یارانه‌ای به قیمت لیتری ۱۵۰۰ تومان و سهمیه‌ای به قیمت لیتری سه هزار تومان با محدودیت‌های جدیدسهمیه‌ای فروخته می‌شود. زمزمه افزایش قیمت بنزینسهمیه‌ای از سه هزار تومان به هشت هزار تومان مطرح شدهکه گام اول آن ادعای دولت مبنی بر “مدیریت مصرف بنزین ۳۰۰۰ تومانی” می‌باشد، در حال اجراست.
اینها برخی اخبار و گزارشات رسانه‌های حکومتی از احتمال افزایش قیمت بنزین از سال آینده است. خبرهایی که نه‌تنها تکذیب نشده، بلکه مقامات دولتی از جمله وزیر نفت و نمایندگان مجلس، ضمنی آن را تأیید کرده و گفته‌اند”دولت این اختیار را دارد که در باره قیمت بنزین تصمیم بگیرد”. در این میان باندهای مجلسی با اشاره به موعد انتخابات مجلس، به دولت توصیهکرده‌اندتصمیم‌گیری نهایی در این مورد را به سال آینده موکول نماید.
در بودجه سال آیند در بخش درآمدهای دولت از محل هدفمندی یارانه‌های انواع سوخت، مفاد مربوط به “افزایش قیمت حامل‌های انرژی” مبالغ کلانی درآمد هدف‌گذاری شده است. مبالغی که هر ساله با استناد به ادامه اجرای طرح هدفمندی یارانه‌های سوخت در برنامه گنجانده شده و به دولت اختیار داده می‌شود میزان یارانه و قیمت انواع سوخت را “به‌روز کرده” و از محل درآمدزایی در این بخش، یارانه‌های سوخت را کاهش داده و قیمت‌ها را آزادکرده تا از این محل به‌عنوان منبعی برای جبران کسری بودجه استفاده نماید.
علاوه بر این، موضوع کسری بودجه و درآمدزایی برای دولت هر ساله در بودجه گنجانده می‌شود. دولت می‌گوید بودجه سال آینده نظیربودجه‌های قبل کسری بالای ۱۰۰ هزار میلیارد تومان دارد و برای بودجه سال آینده تلاش دولت کماکان سیاست تدریجی حذف یارانه انواع سوخت، موضوع آزادسازی قیمتبنزین،گازوئیل، برق و گاز است. این آن بخش بودجه است که اساساً در کنار سایراقدامات دولت برای افزایش درآمدها برای جبران کسری بودجه است. علاوه برموضوع گران‌کردن سوخت، افزایشمالیات‌ها، فروش دلاربه قیمت ۳۱ هزار تومان از جمله منابع درآمدیپیش‌بینی‌شده برای دولت هستند.
در میان انواع اخبار ضدونقیض در مورد افزایش قیمت بنزین وعدم تکذیب افزایش قیمت بنزین سهمیه‌ای ۳ هزارتومانی، دولت به اعتراف برخیمقاماتش از اوایل امسال “پروژه مدیریت بنزین سهمیه‌ای” را آغاز کرده است. کاهش سهمیه کارت سوخت بنزین از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر، بخشی از این پروژه است. به گفته مسئولان شرکت پخش فرآورده‌های نفتی حکومت از این محل بیش از ۸۰ میلیون لیتر بنزین مصرفی”صرفه‌جویی” شده است! برخی از مقامات وزارت نفت چند ماه پیش اعلام کردند که میزان بنزینصرفه‌جویی شده در بخش یارانه‌ای،به‌عنوان بنزینسهمیه‌ای به قیمت لیتری سه هزار تومان دوباره وارد بازار سوخت شده است!
موضوع ادعای بنزین قاچاق در استان‌های جنوبی کشور بهانه و توجیه حکومت برای کاهش بنزین یارانه‌ای ۱۵۰۰ تومانی و جایگزینی آن با بنزین سه هزارتومانی است. سیاستی که رسماً قاچاق بنزین یارانه‌ای توسط باندهای حکومتی را سازمان داده، با پخش شایعات مبنی بر کمبود بنزین و بخشا واردات بنزین،همین بنزین یارانه‌ای را با قیمت لیتری سه هزار توان به فروش رسانده‌اند.
افزایش قیمت بنزین و سایر انواع سوخت بخشی از سیاست‌های اعلام شده حکومت هم در بودجه سال آینده و هم در سند برنامه توسعه هفتم است. اینکه حکومت چه زمانی و در چه شرایطی امکان اجرای اینسیاست‌ها را رسماً وعلناً در دستورش بگذارد، هنوز زیاد معلوم نیست. فعلاً حکومت سیاست محتاطانه‌ای در مورد افزایش قیمت بنزین در پیش گرفته است. ترس و نگرانی‌های حکومت در باره افزایش قیمت بنزین و احتمال شروع اعتراضات مردم علیه این سیاست از سال آینده، کل نظام را فعلاً مجبور به احتیاط کرده است. به چند دلیل:
اول تجربه اعتراضات گسترده مردم در آبان سال ۹۸ به افزایش شبانه قیمت بنزین و تبدیل‌شدن این اعتراضات به یک خطر جدی برای حکومت است. دوم ترس و نگرانی حکومت از احتمال بازگشت دوباره اعتراضات سال گذشته، انقلاب زن زندگی آزادی که حکومت را بیش از سه ماه زمین‌گیر کرد و خطر سرنگونی نظام را جلوی چشمان حکومت قرارداد. حتیبخش‌هایی از حکومت فکر می‌کردند که کار نظام تمام است. انقلاب زن زندگی آزادی با سبعیت و وحشیگری تمام توسط رژیم سرکوب شده، صدها نفر کشته و ده‌ها هزار نفر دستگیر و تعدادی هم اعدام شدند. اما این انقلاب بزرگ‌ترین ضربه را به حکومت زد. حجاب اسلامیعملاً در خیابان سرنگون شد. بی‌حجابی و تعرض زنان و کل جامعه به نظام ضد زن ضربات مهلکی بر پیکر نظام وارد کرد و اثرات عمیقی در جامعه و نوع رابطه مردم با حکومت گذاشت. اثراتی که خود رژیم هم هنوز که هنوز است به آن اعتراف می‌کند و می‌گوید بخشی از مردم نظام را نمی‌خواهند. اینیعنی همان مردمی که سال گذشته ماه‌ها درگیریک جنگ نابرابر با حکومت بودند، هنوز همبه اشکال مختلف در صحنه مبارزه هستند. نگرانی و ترس حکومت از بازگشت دوباره انقلاب و اعتراضات، کل حکومت را در برابر مردم آچمز کرده است. درپیش‌گرفتن سیاست اعدام و سرکوب در ماه‌های اخیر هم نتوانسته عطش انقلاب و رهایی مردم را خاموش کند. مردممنتظریک فرصت هستند که دوباره به خیابان برگردند. یکی از فرصت‌هامی‌تواند موضوع اعتراضات مردم به افزایش قیمت بنزین باشد که حکومت فعلاً در این موقعیت نیست که دست به این کار بزند.
از این منظر و در ایناوضاع‌واحوال ملتهب و نارضایتی بزرگی که از حکومت در جامعه وجود دارد، به‌احتمال زیاد حکومت ریسک اعلام افزایش قیمت بنزین را رسماً ندارد و بااحتیاط به موضوع برخورد می‌کند. این به معنای دست برداشتن حکومت از سیاست افزایش قیمت بنزین در سال آینده نیست. حکومت در اشکال مختلف که بالا به آن اشاره شد تلاش می‌کندسایرسیاست‌های قیمتی در مورد افزایش قیمت بنزین و سایر مواد سوختی را بی‌سروصدابه‌پیش ببرد. اما کماکان نگران بازگشت اعتراضات مردم است.
فاکتور سومی هم که حکومت را تا حدودی مجبور کرده فعلاً از افزایش قیمت بنزین و انواع دیگر سوخت، آن همیک‌شبه و شوک‌آور نظیر سال ۹۸ دست نگه دارد، مضحکه انتخابات مجلس در اسفندماه است. توصیه‌های باندهای حکومتی به دست نگه‌داشتن از اعمال افزایش قیمت بنزینبه‌خاطر این مضحکه، برای جلب رضایت‌بخشی از مردم به شرکت در انتخابات، دادن وعده‌های دروغ مبنی بر عدم افزایش قیمت بنزین و انواع سوخت، امیدواهیحکومت است کهتلاش می‌کند تنور بی‌رمقانتخاباتش را داغ نگه دارد. دولت و باندهایبانفوذ به خامنه‌ای و سران دیگر نظام توصیهکرده‌اندفعلاً دست نگه دارند تا این مضحکه به نتایجموردنظر نظام برسد و بعد از آن سیاست‌های افزایش قیمت بنزین را تصویب و به اجرا بگذارند.
فاکتور انتخابات وعدم استقبال مردم از این مضحکه، نگرانی از رویگرانی هر چه بیشتر مردم از نظام، به اعتراف خامنه‌ای و سران نظام روزبه‌روز بیشترمی‌شود. نظرسنجی‌های حکومتی در مورد میزان مشارکت مردم در انتخابات می‌گویند زیر ۵۰ درصد احتمالاً شرکت کرده و از اینمیزان درصد بسیار بالایی هم تازه اگر رأی بدهند، به کاندیداهای باند خامنه‌ای – رئیسیرأی نخواهند داد. حتی برخی تا آنجا پیشرفته‌اند که هرطوری‌شده مردم را پایصندوق‌هایرأی بیاورند و گفته‌اند مردمبیایند و رأی سفید بدهند تا “دشمنان نظام” را ناامید بکنند.
سیاست‌های حکومت از جمله در مورد افزایش قیمت بنزین و سایر انواع سوخت، یک بخش مهم از طرح‌هایش است که در اسناد اجرایی حکومت تعبیه شده است. حذف یارانه‌های سوخت، آزادسازی قیمت سوخت، برنامه‌ریزی برای افزایشقیمت‌های مدیریت شده بر اساس قیمت مواد سوختی در منطقه و بخشا جهانی است که در حال اجرا و بخشی از سال آینده آغاز خواهد شد. یک محور مهم اینسیاست‌ها کسب درآمد برای جبران کسری بودجه است. حکومت اعتراف می‌کند که تحریم‌های صنعت نفت فشار زیادی بر اقتصاد نفتی وارد کرده و عملاً صادرات نفت و درآمدهایش جوابگوی هزینهدم‌ودستگاه نظام وهزینه‌های سرکوب انقلاب مردم نیست. در نتیجه سیاست آزادسازیقیمت‌ها تنها راه مقابله با این وضعیت،به‌عنوانیک آلترناتیو حکومت کماکان در دستور رژیم است.
اثرات و تبعات این سیاستمستقیماً معیشت و زندگی مردم را نشانه گرفته و بدتر خواهد کرد. گرانی بنزین و انواع سوخت، افزایشمالیات‌ها، در کنار بالارفتن هر روزه قیمت دلار، عدم افزایشدستمزدها و…وضعیت معیشت و گذران مردم را با مخاطرات جدی روبروخواهد کرد. گران‌شدنبنزینتأثیرات فوری بر تغییرات اساسی و جابه‌جایی در سبد غذایی و معیشت مردم را به دنبال خواهد داشت و زندگی و معیشتده‌ها میلیون انسان را به چندین برابر بدتر از خطر فقر رسمی اعلام شده توسط حکومت سوق خواهد داد.
از همین حالا جامعه و کل مردم بایدبادقت تحرکات اساسی حکومت را رصد بکنند. باید برای مقابله با سیاست‌هایریاضت‌کشی اقتصادی و تحمیل فقر، گرانی و فلاکت بر گرده مردم، این بار به بهانه افرایش قیمت بنزین و سایر مواد سوختی آماده شوند. فعالینجنبش‌های اعتراضی، از کارگرانو معلمان و پرستاران گرفته تا همه آحاد جامعه که هر روز برایزنده‌ماندنچاره‌ای جز اعتراض و مبارزه ندارند، بایدسازمان‌یافته‌تر، همبسته‌تر و سراسری‌تر از هر زمان دیگری برای مقابله با اینسیاست‌های کثیف حکومت آماده شوند. باید کاری کرد که حکومت زمین‌گیرشده و بی‌افق و درهم‌ریخته جرئت این کار را پیدا نکند و بالاخره پتانسیل اعتراضی موجود در جامعه و از همه مهم‌ترمردم و جامعه‌ای که یک انقلاب ناتمام را تجربه کرده و در جبهه‌های مختلف یک جنگ تمام‌عیار را علیه حکومت در پیش رو دارد، بایدیک‌بار برای همیشهسربلندکرده و ضربه نهایی را بر پیگیر حکومت فقرو جنایت و کشتار وارد کرده و به زیرش بکشد. راه‌حل دیگریبه‌غیراز سرنگونی کل نظامسرمایه‌داری بربریت اسلامیقابل‌تصورنیست.
۲۵ژانویه ۲۰۲۴
